Euskaltzaindiaren Hiztegia

1 emaitza haizea ibili bilaketarentzat - [1 - 1] bistaratzen.

haizea ibili
ad.-lok. Ik. haizeak jo. Haizea dabil. Gaur ez dabil haizerik. Barnetegi bero batean, eta ez haizea dabilen tokian. Euria eta kazkabarra ari zuen, eta haizea zebilen. Haize hotza zebilen.
Loturak

Aztergaia: haizea ibili

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:EOh
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z9:OEH:AS 2018-06-12 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

OEH: HAIZEA IBILI (V-arr-gip, G-azp, AN-gip-5vill, B; Lar, Añ; aixe V-gip). Ref.: Etxba Eib (aixia ibilli); Elexp Berg (aize); Gte Erd 148. Hacer viento, soplar viento. "Soplar, correr el viento, aizea ibilli [...]; aize bat badabil, sopla un viento" Lar. "Picar el viento, aize ona ibiltea" Ib. "Ventear, ventar, soplar el aire, (V) axea, (G) aizea ibilli, erabilli" Añ. "Aixe epel epela dabill eta ez jako igartzen neguari" Etxba Eib. "Gaur eztabill aizeik" Elexp Berg. "Atzo bezalako haize zakarra, harroa dabil (V-arr-gip, G-azp, AN-gip-5vill), gaur aize ostraka samarra (hotz samarra) dabil (G-azp), [...] aize arro dabilla (G-azp, AN-5vill), [...] haize bihurria dabila (AN-5vill), haizea sendo dabil (B) [...]; orain ez dabil, ez da axerik (V-arr, AN-gip)" Gte Erd 148. v. HAIZE(A) IZAN, HAIZEA EGON, HAIZEA EGIN, HAIZEAK JO. Aize ezea dabillen aldian. Mb IArg I 277. Badakizu zer agitzen zaion arri leundu marmol zuriari aize hau dabillen aldian? Ib. 277. Itsasorako nai bezain ona zen zebillen aizea; aizean etzen odei belzik ageri. Ib. 193. Aldi orietan ez ezik, aizerik ez dabillen aldian [...]. Mb IArg II 277. Barnetegi bero batean, eta ez haizea dabilan tokian. Dv Lab 51. Biziro aize otza zebillen. Arr GB 42. Baña aiñ illun zegoan eta alako aizerik zebillen eze, ez zuan ez ezer ikusi eta ez ezer aditu. Apaol 71. --Bañan ez beiela emen aizetan egon. --Aizerik bai al dabill bada? Sor Bar 33. Biño eudirik etzuen egiten eta aizerik ere etzebillen. Goñi 22. Eguardiko amabiak ziran, aizerik etzebillen eta goibel zegon. Ib. 27. Axe inddartsuba ebillalako, ezin zutunik egon. Altuna 67. Axerik ebillanetan, ingiak gerrittik makurtu ta buruba erasten eban. Ib. 11. Aize bat ebillan ain otza, musturrik be ezin eikian atara. Kk Ab II 161. Aizea dabil, busti, setatia: / lurrari daragio ots negartia. Ldi BB 128. Zelaira dua neskatxa: / --axia dabil loretan--. Laux AB 18. Eio bolu orrek, eio, / baratzan dabil axia. Ib. 78. Erroman olako aizeak omen dabiltza. Or Aitork 4. Beatz bat txistuz bustirik tellatu leiatillatik ateratzen du zer nolako aizea dabillen jakiteko. Lab SuEm 193. Ikusirikan nola dabillen / aize epel da biguna, alkarri esanaz [...]. Uzt Sas 321. Ondoren, lau aingeru ikusi nituen zutik lurraren lau ertzetan, lurreko lau haizeei eusten, haizerik ibil ez zedin ez lurrean, ez itsasoan [...]. IBe Apoc 7, 1 (IBk ez lehorrera, ez itsasora [...] jo ez zezaten). Euria eta kazkabarra ari zuan, da aizea zebillen. JAzpiroz 188

adib: haize 1 iz. Eguratsaren higidura; higitzen den airea. Haize hezea, lehorra, hotza, epela, beroa, errea, zakarra, gogorra, nahasia. Jainkoak haize handi bat igorri zuen. Haize biguna, eztia, gozoa, mehea. Haize erasoa, haize erauntsia. Haize motak. Ipar haizea, hego haizea. Toki garbia bada eta haize lekua ez, urteko landarea ona duzu. Haizea dabil.

haizea ibili 198: Deia 2, Elhuyar, Consumer 4, Berria 23, EiTB 157, Jakin 2, Argia 6, Erlea, DiarioVasco 2.

Beste (edozein) iturritako erabilerak

haizea ibili 45: Berria 2, Unai Elorriaga, Bernardo Atxaga, Felipe Juaristi, Anjel Lertxndi, Pako Aristi, Anton Garikano…

Lantaldearen irizpideak
Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Kolokazio bat da eta, beraz, azpisarrera gisa jasotzekoa.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

Azpisarrera gisa jasotzekoa haize sarreran.

Formari buruzko oharrak

Euskaltzainen oharrak

 - [E210]: 1- Azpisarrerak erantsi: haizea ibili (da ad.) "Haizea fin dabil gaur". haize-begi (iz.) 'haizeak erraz jotzen duen tokia'. haize-bitarte (iz.) 'haize-lasterra'. haize erre (iz.) 'haize bero-beroa'. || 1- Hizkuntzarentzat aberasgarriak dira. 2- Maiztasun handikoak dira.

 - Erabakia: (H2.2 / 2010-02-08) Forma berririk ez da orain erantsiko (eta bere horretan jasoko da haize gorri azpisarreraren azalpena, hau da: lantaldeak proposatu bezala).

 

Azkue Biblioteka eta Artxiboa

ORDUTEGIA
9:00 - 14:00

Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.