Euskaltzaindiaren Hiztegia

1 emaitza gutxien bilaketarentzat - [1 - 1] bistaratzen.

gutxien
1 adb. Dagokion aditzak adierazten duena mailarik txikienean. (-a artikuluarekin, edo maizago, artikulurik gabe). Orixe gramatikaria da gutxien asetzen nauena. Euskaraz ahal duten gutxien aritzen dira. Ahalik eta gutxien hitz egitea. Gutxiena uste duenean.
2 zenbtz. Zerbaiten kopuru txikiena. (-ik atzizkia har dezakeen izen sintagma baten eskuinean, kasu atzizkirik gabe, singularrean, -a artikuluarekin edo gabe; dagokion izena zenbakarria denean, aditzarekiko komunztadura singularrean egiten da). Huts gutxien egiten duenari. Ahalik eta denborarik gutxiena hartzen zuelarik. Usterik gutxiena zuten lekura eraman zituzten. || Bat nentorren Txillardegirekin, baina hori zen gutxiena.
Loturak

Esaera zaharrak

Jokorik hoberena gutxien dirauena.

Aztergaia: gutxien

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:EEBS:05 1994-11-24 Lantaldeak erabaki gabe utzia
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 1999-10-05 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
Txostenaren laburpena

Ik. OEH argitaratuan s.v. gutxi. Kopuruak OEH / EEBS segidan: gutxien 220 / 65 (B 65 / 6, G 55 / 6, IE 68 / 3, EB 32 / 50); gutxiena 115 / 28 (B 2 / 0, G 51 / 7, IE 58 / 3, EB 4 / 18); gutxienik 134 (B 0 / 0, G 28 / 0, IE 104 / 0, EB 2 / 1). Cf. infra gutxiena.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

gutxien (eta albait g., a(ha)lik (eta) gut(x)ien / gitxien, den / dan gut(x)ien, denik gutxien, gitxien, gut(t)ien, gutxiñ) 220: B 65 (Añ 8, Mg CO 4, JJMg BasEsc, fB 12, Astar II, Ur 6, AB AmaE 2, Ag 5, A BeinB, Kk Ab 4, Enb 3, Otx 3, Eguzk GizAuz 4, Erkiag Arran, Akes Ipiña 2, Bilbao IpuiB 4, SM Zirik, BEnb NereA, Alzola Atalak 2); G 55 (Mb IArg II, Cb Eg 7, Gco I, Sor 4, Arr 5, Urruz Urz, Apaol, Moc Damu, A Ardi 3, Ag G 3, Iraola 2, Ill Phil, EusJok II, Noe, Or Eus, Tx B I, Ldi IL, TAg Uzt 4, NEtx 3, Munita 2, Txill Let, Anab 2, Basarri 2, Uzt Sas 2, Zait Plat, Vill Jaink, MAtx Gazt 2); IE 64 (EZ 2, Harb 2, Ax 6, O Pr, SP 5, Gç, Ch 2, He Gudu, Lg 3, Mih 3, Monho, Dh 4, MarIl, Gy 7, Hb 4, Dv 6, HU 5, Etcham, FIr 3, Zerb 2, Mde Pr 3, Xa Odol); Zu 4 (Tt 3, Ip Dial); EB 32 (MIH 8, MEIG 15, Mde HaurB 5, Osk Kurl 4); gutxiena (eta albait g., a(ha)lik (eta) gut(x)iena, dan / den gitxiena / gut(x)iena, denik (eta) gutxiena, gitxiena, gut(t)iena) 115: B 2 (Añ GGero); G 51 (Gco 3, AA 5, It 5, Izt C 5, Lard, Arr 2, Aran SIgn 2, Urruz Urz, Goñi 3, Inza Azalp, Alz Ram, Ldi IL, Ir YKBiz 2, JAIraz Bizia 2, NEtx 8, Or QA, Anab Poli 2, Uzt Sas, Vill Jaink, Salav 3, Lab SuEm); IE 58 (Lç 3, Ax 3, Gç, SP Phil 4, He Gudu 4, Lg 8, Mih, Dh 14, JesBih, Hb 4, Dv 3, Elzb PAd, Jnn SBi, HU 5, JE Bur 2, Barb 2, Lf Murtuts); EB 4 (MIH, MEIG 3); beste 2 den gutxien(a) dudazkoak dira (Ax, Ch); gutxienik (eta dan / den gut(x)ienik, gut(t)ienik, gutieñik) 134: G 28 (Mb IArg 6, Urruz Zer, Mok, Ldi IL 4, Or 9, Zait Plat 3, Vill Jaink 2, Gazt MusIx 2); IE 102 (EZ Man I 2, Harb 2, SP Phil 2, Gç 2, Ch 4, He Gudu 2, Lg 6, Dh 2, CatLuz 2, MarIl 2, Jaur 2, Bordel 4, Gy 4, ECocin 2, Laph 2, Zby 2, Jnn SBi 2, Arb Igand 3, HU 22, JE 18, FIr 2, Zub 2, Mde Pr 2, Zerb Azk 4, Larz 3, Xa Odol 2); Zu 2 (Tt Onsa); EB 2 (MEIG).

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

gutxien (eta gitxien, gut(t)ien, gutxiñen) 65: B 6 (Kk Ab II, Akes, Onaind, A. Arejita, S.T. Rekalde, Olerti 1985); G 6 (Aranzazu 1936, B. Gerra, B. Larraul, Jaukol Ipui, J.L. Iriarte, M. Ugarte); IE 3 (JE EuskG, Arti Dekam, Hiriart-U); EB 50 (Azurm, J.M. Arrieta 2, J.A. Agirre, J.M. Torrealdai 3, OinEntz/3, L. Haranburu A., M. Haranburu, B. Bakaikoa, P. Arregi, K. Zuazo, J.M. Larrarte, M. Pagola, M. Murua, GizarteZ/OHO, HizkLiter/BBB/1, Zientzia eta teknika 1986, R. de Rijk, M. Zalbide, K. Bizkarra 4, EuskEgoeraIpar, HezkSaila 1981, J. Urrutikoetxea, X. Gereño 3, I. Aldabe, Sinonimoen hiztegia, J. Arregi, I. Sarasua, A. Gorrotxategi, I. Elias, J.M. Iturralde, Hitz-Elkarketa/1, I. Urbieta, M. Landa, Egin 1984, Basarri, P. Zelaia, Egunk 1990 2, EHAA 1988, J. Erzibengoa, P. Chavarri, J. Otaegi); gutxiena (eta gitxiena, gut(t)iena, gutxina) 28: G 7 (Zink Crit, El Pueblo Vasco 1935, G. Ansola, MItziar, Ataño TxanKan, Lab TOE, Manzi); IE 3 (Haurren arthatzeaz, Eskual 1919, Herr 1987); EB 18 (Karmel 1975, L. Haranburu A., M. Haranburu 2, B. Bakaikoa, P. Larretxea, Txill, Hizkuntza/OHO, I. Iñurrieta, P. Berasategi, Oihanaren deia, D. Urbistondo, Etxde, Argia 1982, X. Lete 2, ZArg 1974, M. Urkola); gutxien-gutxienik EB 1 (Azurm).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

gutxien : DFrec 8, AB50 4, HiztEn, LurE (AS; "hori da gutxiena"), Euskalterm 3 (hauetan g.-eramaile 'portador minoritario'; g. goleatu); gutxiena : DFrec 6, Euskalterm (seihilabeteko g. 'mínimo semestral'); gutxienik : AB50 1 ('por lo menos'), HiztEn (AS; 1 gutxien; 2 gutxienez) // Ez dugu aurkitu ap. AB38.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

gutien : Casve EF (gütien), HaizeG BF, Lh DBF, DRA; gutiena : PMuj DVC; gutienik : Casve EF (gütienik), PMuj DVC; gutxien : EuskHizt (1761; gutien 1621), HiruMila, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE, DRA, PMuj DVC; gutxiena : EuskHizt (s.v. gutxien, adibideen artean: "Usterik gutxiena zuten lekura eramaten zituela"), HiruMila (s.v. gutxien, adibideen artean); gutxienik : EuskHizt (1635; gutienik 1627; 1 gutxien; 2 -1686 - G. er. gutxienez), HiruMila (1 ik. gutxienez; 2 ik. gutxien), ElhHizt (AS), EskolaHE // Ez dugu aurkitu ap. Lur EF/FE.

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: AS / EuskHizt: AS: azalpen berritua / HiztEn: + / LurE: AS / ElhHizt: + / EskolaHE: AS

Informazio osagarria
Atzizkien (eta aurrizkien) erregulartasuna

-en(a)/-enik adlag.ei txosten sistematikoa dagokie

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

gutxi sarrerari dagokion azpisarrera.

Formari buruzko oharrak

Euskaltzainen oharrak

 - [E409]: Sarrera eman forma honi. Azpisarrerak baditu: Gutxien uste izan (/ denean) eta Usterik gutxien izan (/ duenean). Ahoz zabal erabiliak, Gutxien jota.

 - Erabakia: EBB (1997-04): kendu egin da.

 - Erabakia: (H2.2 / 2010-01-25): Forma berririk ez da orain erantsiko (azpisarrera gisa eskaini da gutxien, eta aski da oraingoz).

 

Azkue Biblioteka eta Artxiboa

ORDUTEGIA
9:00 - 14:00

Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.