gaizto
1 adj./iz. Zintzotasunik edo ontasunik ez duena. Ik. donge; makur1 2; maltzur. Aingeru onak eta gaiztoak. Seme zintzoa eta seme gaiztoa. Lagun gaizto edo galgarriekin ibiltzea. Judas gaizto galdua. Pisistrato, Atenasko tirano gaizto hark. Espiritu gaiztoak. Zerbitzari leiala eta zerbitzari gaiztoa. Deabrua baino gaiztoagoa. Mutil bihurria da, baina ez da gaiztoa. Onak zerura eta gaiztoak infernura. Gaizto bihurria. Gaizto bakar bat besterik ez da agertzen liburu osoan. || Piztia gaizto batek jan zuen. || Sodoma eta Gomorra hiri gaizto usteletan. 2 adj. Gauzez mintzatuz, pertsona gaiztoari dagokiona. Gogoeta gaiztoak. Borondate gaiztoa. Asmo gaiztoak dakartza. Gogo gaiztozko lanak ez dio inori onik egingo. Bizitza gaiztoa zeraman. Alfertasuna baita aztura gaiztoen ama. Jaidura eta grina gaiztoak hezi. Atsegin gaiztoak. Kontzientzia gaiztoa. Aitortza gaiztoa egiten denean. Etsenplu gaiztoa eman. Ez zuen inolako lotsa gaiztok lotu, bere adiskideaz mintzo zenean. Gaiztoa da horien nahia eta gezurtia horien otoitza. Marmar tzarrei eta hitz gaiztoei lotuak.
3 adj. Gauzez mintzatuz, txarra. Laster zabaldu zen berri gaiztoa. Sukar gaizto batek eraman zuen. Arrisku gaiztoan ezarri. Zauri gaizto bat, burdina goriaz jo gabe ezin senda daiteke. Hango airea hain zela gaiztoa, non inor ezin baitzitekeen han luzaz bizi. Usain gaiztozko edari minak. Zuhaitz onak ezin eman dezake fruitu gaiztorik. Haietatik asko ziren, liburu gaiztoetan ikasita, sorgintzan zebiltzanak. Tximista gaiztok puskatuko ahal zaitu! Seinale gaiztoa. Gauza onak ere alde gaiztora botatzea. Ai, ordu gaiztoan sortu naizena, galdua naiz! Gaizto da eritasuna, baina gaiztoago berretura. || Erdizka eta gogo gaiztoz.
4 adj. (Ezezko eta harridurazko esaldietan, balio adierazkorrarekin). Ez digute lanbide gaiztoa eman!
5 adj. Gaitza, zaila. Belar gaiztoa galtzen gaiztoa.
6 adj. Tumoreez, kisteez eta kidekoez mintzatuz, minbiziduna. Eta elkar hartu ezina, denborarekin, tumore gaizto bat bezala hazi zen. Izan ere, minbizia garatzen hasi aurretik lesio gaizto batzuk izaten dira, eta horiei aurre egitea da funtsezkoena.
7 iz. Gaizkia. Jainkoa bezala onaren eta gaiztoaren berria duzuenak izango zaretela.