Euskaltzaindiaren Hiztegia

OEHko datuak [laburduren azalpena]

ager. banakoak dira eskimal (Vill Jaink: "Asiako pigmeoak, samojedoak, korjakoak, ainuak, eskimalak") eta eskimo (Mde Pr: "Haien hizkuntzak eskimoenaren eite bazukeen").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

eskimal 14 (Elhuyar: "eskimalek erabiltzen dituzten arrabila antzeko bana ipintzen duzu zure boten zoluan"; UZEI: "Alaska-ko eskimala larruz jantzi-jantzita agertzen zaigu liburuetan"; OinEntz/3: "Eskimalak ikus Amerika; Kanada; Lurburuko eskualdeak"; I. Zubiri 9, adib.: "Eskimal Txikia ez da umea, izenagatik hala ematen badu ere, atso zahar-zahar bat baizik, eta batzutan beldurra ematen digu, eta bestetan musu eskimalak"; GaztEntz/1: "Iparramerikako bertoko lehen biztanleak, indio eta eskimalak, gutxiengo etniko txikiak baino ez dituzte osatzen gaur egun"; Munduan zehar: "eskimaltaldeekin harremanetan sartu ziren"); eskimale 1 (Oihenart Taldea, zerrenda batean: "Hawaiarrak / Eskimaleak / ingelesak").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

eskimal : AB38 11, AB50 1, LurE, Euskalterm 2; eskimale : AB38 2, HiztEn; eskimo-aleut : HiztEn (hizkuntza) // Ez dugu aurkitu ap. DFrec.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

eskimal : EuskHizt (ik. eskimo); HiruMila, ElhHizt; eskimalak : EskolaHE (ik. inuitak); eskimo : EuskHizt (1954; cf. eskimal 1962) // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

Erdal esquimal / esquimau, -aude formen ordainak: HiruMila: eskimal; ElhHizt: 1 eskimal; 2 eskimo-aleut // Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FE, Casve FE, HaizeG FB, T-L LBF, PMuj DCV, Azkue Aurkibidea.

Erdaretako formak

fr (DLLF): esquimau, -aude; it (S. Carbonell): eschimese; ca (DCC): esquimal; en (Collins): 1 eskimo; 2 (ling.) eskimo; de (Langenscheidts): Eskimo.

eskimal 26: Deia (“eskimal agure bat”), Consumer (“Haizeak bultzaturiko katamaran batekin Antarktidako eskualde iristezina zeharkatzea otu zitzaion Ramoni, eskimalekin eginiko txangoetan”), Berria 8 (“Zuri esplikatzea da nere asmoa. / Elur paisaje bat da, azaltzera noa: / ez dezula ulertzen da nere susmoa, / oraingo eskimalen inpresionismoa”), EiTB 8 (“Siberiatik Amerikara gizakien migrazio bat izan zela erakusten dute datuek, baina egungo amerikarrak eta eskimalak sortu zituenaren ezberdina“), Jakin 4 (“Adibide famatuena eskimalen elurra izendatzeko modua da”), Argia 2 (“Denok bat garela sentitzen dut, uste dut ni bat naizela kalean dabilen zakurrarekin, zurekin edo munduaren beste puntan dagoen eskimal batekin”), DiarioVasco (“Eskimalek negu partean ehiztari eta arrantzaleentzako denboraldi baterako aterpeak eraikitzen dituzte, desertu zurietan babesleku atsegin bat sortu”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

eskimal 32: Berria 3 (“Kanadako iparraldeko eskimalen mitologian, Sedna itsasoko jainkosa da, baleen eta foken bidai-laguna”), Iñaki Mendiguren 7 (“Hau idazteko garaian, 1950eko abenduan, Txinako espedizio-indar komunista erasotzaile bat en route omen zegoen Lhasarantz; eskimalak, berriz, izadia izan ezik beste etsai edo adiskiderik ez zutelako zoriontsu izanak, bonbaketa-bide transpolarrean aurkitzen ziren Volga eta Mississippi arroen artean, eta ventre-à-terre inbasio-bidean, Bering itsasarteko izotz-pusketan zehar, Asiako Errusiaren ipar-ekialdeko muturreko biztanle primitiboen garai bateko habitat bakartutik Alaskarantz”), Pako Aristi 7 (“Eta eskimalek esaten dute haizeak ilentiari ateratzen zizkion txinpartak zeruko izar bilakatu zirela”), Joseba Sarrionandia 5 (“Halako orrialdetik tigre marratuak begiratzen zigun, beste orrialde batean familia eskimalak igluaren ataritik so egiten zigun”), Xabier Olarra 2 (“Txakur bikainak dira, erdi eskimal erdi malamut - esan zuen -; bi ekartzea pentsatu nuen, bakoitzak laguna izan zezan”), Bernardo Atxaga 2 (“175.600 km2; 52.940 biztanle, eskimalak - gehienak europarrekin nahasiak - eta daniarrak”), Irene Aldasoro 2, Pello Zabala 2, Koro Navarro, Patziku Perurena.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

eskimal : Elhuyar, Labayru, Adorez

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: Ik. eskimo / HiztEn: eskimale / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: -

Zerrenda osagarriak

MilaHitz.

Exon: eskimal

Onomastika batzordeak argitzekoa

Onomastika batzordeak argitzekoa.

Eratorri-konposatu berria da, egokia eta beharrezkoa

Adierazle egokia eta erabilia. Sartzekoa inuit formarekin batera.