Euskaltzaindiaren Hiztegia

OEHko datuak [laburduren azalpena]

distraitu (eta distraidu) 6: Or Poem (oin-oharrean: "Xortzeke, distraitu gabe"), Bilbao IpuiB 5 (adib., "Arrezkero, ez dot entzun Tomas Kirru geiagotan distraidu zanik", "Distraidua zalako galanta"); distrazio (eta distrakzione 1, distraziño 2) 5: Gco I ("borondatezko distrazioarekin barruko, edo biotzeko atenzio bage"), MarIl ("Barkha ditzadazut hobendun jarri naizen distrakzioneak"), Bilbao IpuiB 2 (adib., "[Izan eban] eskarmenturik naiko. Distraziño batetik etorritakoa"), And AUzta ("distrazioak otoitzean"), eta OEH argitaratuan, CatLav ("Distrakzione gutiagorekin othoitz egiteko").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

distraitu (eta distraidu 2) 8: Euzkadi 1936 ("Beti distraiduta bixi dan bidazti batek ottura on bat dauko"), Bilbao IpuiB (OEHko testuinguruetako batean), Karraspio ("Distraituta ibiliko zinen?"), M. Haranburu (azalpen gisa: "Amak bide guztiak erabili ditu haurrari jan erazteko: haurra lekoratu [distraitu], seduzitu, behartu, lo dagoela jan erazi"), X. Gereño ("Distraituta zihoan manifestari madarikatu haietan pentsatzen"), Azurm ("Konigsbergeko Hamann irakasle errigortsuak erasiatzen ei zuen, beraz, Kant hori, beti denborapasa sozial haietan distraituta, sekula ez zela iritsiko lan intelektual seriorik egitera"), A. Bengoetxea ("denbora luzean distraitzen nauen karta-joko bakarra"), R. Saizarbitoria ("beren benetako lanetik distraitzen dituztenak"); distraituki 1, A. Arkotxa ("Gatu bat miauka. Distraituki karesatzen du"); distrazio (eta distraziño 1, distrakzio 1) 3: Bilbao IpuiB (OEHko testuinguruetako batean), EIMA 1995 ("ez zaio puntuaziorik emango ikasleari, distrakzio edo motibazio okerra ekiditeko"), Musika/6 ("Ez zitzaion gaizki etorri distrazio hura!").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

distraigarri : Euskalterm 1 ('distractor'); distraitu : Euskalterm 1 ('distraido'); distraktore : Euskalterm 1 ('distractor'); distrazio : AB50 1 (distrakzio: 'distracción'), Euskalterm 1 ('distracción') // Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB38, HiztEn, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

distraitu : ElhHizt (distraerse), HiruMila (1 distraído, -a; 2 distraerse); distrazio : ElhHizt (distracción), HiruMila (distrakzio: distracción) // Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, XarHizt, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.

Erdara/euskara hiztegietako datuak

Erdal distracción / distraction formen ordainak: HiruMila: 1 distrakzio, oharkabetasun; 2 olgeta, jostaketa; 3 hutsegite // ElhHizt: 1 deskuidu, distrazio, oharkabetasun; 2 dibertimendu, entretenigarri, entretenimendu // Lur EG/CE: aisia, olgeta; eta EF/FE: dosteta, jolas, jostagarri, libertimendu, olgeta // Vox es-eu: 1 divertimiento josteta, denbora-pasa; 2 despiste: oharkabealdi; 3 error: hutsegite // XarHizt: josteta, jolas, libertimendu, abusagailu (NL), olgeta (B) // Casve FE: amusement txostaka, txostakaldi; inapplication ohargabe, ustegabe, xorokeria, barraiadüra, gogobarreiadüra // HaizeG FB: ohargabe, (amusement) josteta, jostaldi // T-L LBF: josteta, libertimendu, par distraction: ohar-gabetarik // PMuj DCV: 1 inadvertencia: xorraldi, barreialdi, oarkabe, zabarkeria, zabartasun; 2 diversión, entretenimiento: jostaketa, jolas, jostaldi, jolasaldi; 3 libertinaje, desenfreno: lasaikeria, lazokeria, zirtzilkeria, esku-geikeria, nabarmenkeria.

Erdaretako formak

fr (DLLF): distraction; dissipation, dérèglement (en las costumbres); it (S. Carbonell): distrazione; scostumatezza, licenziosità; en (Collins): 1 recreo distraction, amusement, relaxation, pasatiempo hobby, pastime; 2 despiste absence of mind, etc; 3 error, olvido slip, blunder, oversight; 4 moral loose living, dissipation; de (Langenscheidts): 1 Unachtsamkeit, Geistesabwesenheit, Zerstreutheit; 2 Ablenkung, Zerstreuung, Vergnügen.

LBeh (2011-03-03): distrakzio 2 ager.: Juan Kruz Lakasta (“Baina distrakzio maniobrak funtzionatzen segi dezan, hedabideak elikatu behar”), Oskar Zapata (“Euskarabidearen sorrerarekin Nafarroako Gobernuak egin zuen distrakzio maniobra berez erori egin dela”).

Beste (edozein) iturritako erabilerak

EPG: distrakzio 9: Edu Lartzanguren (“Distrakzio ekintza da”), Berria 2006 (“derrepentean sukaldetik hozkailuaren marmarra datorkigu, txarto botatako komuneko ura zein beste mila distrakzio, afaltzeko zer jarriko dugun pentsamenduak garun osoa kolonizatzen digun bitartean”), Jon Muñoz 3 (“Munduaren distrakzioek zugandik urrun ninderamatelarik ere, ez nintzen haatik zugandik bereiz“, “Ausentziak, distrakzioek nik benetako grina gisa baino haurtzaroko hutsegite gisa ikusten nuen amodio hura suntsituko zutelakoan nengoen”, “Aitor dut abentura horrek ez dukeela zailtasunaren merezimendua; baina distrakzio bat izanen da bederen, asper-asper eginik bainago”), Asisko Frantzisko, Asisko Klara 2 (“Atsekabeturik distrakzio hark Jainkoagana zuzenduriko bere bihotzeko ahotsa eten egin zuelako”, “garizuma hau hemen egiteko asmoa baitut, espirituaren inolako distrakziorik gabe”), Anton Garikano (“Bizkarrez zegoen, eta Paul D-k nahi hainbat ile ikusten ahal zion, aurpegiaren distrakziorik gabe”).

Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Aurreko pasaldikoari egindako oharrak

oharkabetze, adigabetze (eta arreta galtze) bezalakoak izan litezke horren euskal ordainak.

Euskaltzaindiaren Arauak

distraitu, distrai, distraitzen. da/du ad. Beh. h. arreta galdu; arreta galarazi; oharkabetu; adigabetu.

Mailegu isiltzekoa edo gaitzestekoa da, ordain egokia duenez

oharkabetze, adigabetze (eta arreta galtze) bezalakoak izan litezke horren euskal ordainak.

Antzekoa da gaztelaniaz eta frantsesez (betetzen du "gutxieneko baldintza")

aski nazioartekoa da; baldintza minimoa betetzen du (es, en, fr).