Euskaltzaindiaren Hiztegia
1 emaitza adarmotz bilaketarentzat - [1 - 1] bistaratzen.
Aztergaia: adarmotz
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:HBL | 1997-03-12 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
Txostenaren laburpena
adar- + izond. osaerakoak bildu dira.
OEHko datuak [laburduren azalpena]
ik. OEH argitaratuan: a) 'mogón' adierako adarmotx : (Garral EEs 1925) eta adar-motx (Or Eus 63); b) 'cornituerto' adierako adar oker (Mg PAb); c) 'corniabierto' adierako adar zabal (It Dial 93 / eta Ur adar zabala, Dv adarrak zabalduak, Ip adarrak ükhan behar dütü zabal); d) 'rhinoceros tichorbinus' adierako adarbakar (JMB ELG); e) 'de un solo cuerno' adierako adar bakoitz (AA II); 'unicornio' adierako adarbakoitz (AA II eta AA III); f) 'la mínima parte de una onza' adierako adarme (TB Lc 15,8 / eta Lç, Dv drakma, HeH diru, Oteiza moneda, Ol txanpon, Leon diru-pheza; Otag EE 1884, Etxba Eib); g) 'nudoso' adierako adarrondotsu (Etch 304 / eta ChantP 182 phasta zela adar-ondozü); h) 'rama alta' adierako adar goi (Zby RIEV 1909).
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
a) 'rhinoceros tichorbinus' adierako 2, EB: adar-bakar (J. Millox: "Holako oihan baserik ez zuen pentsatzen ere izaiten ahal zitakela, abere handi eta bazuetan gaixtoz beteak: adar-bakar, lehoin, lehoin-nabar, suge"); adarbakar (J.M. Barandiaran: "Lehengoetan, mamut haundia eta adarbakar iletsuak zebiltzan hemen"); b) adar haundi IE 1 (E. Salaberry: "Bethi goizean goizik abiatu, akhuluaz ernarazten dituela, malin eta ildoari hasteko lotsa diren, idi adar haundi, ezin iratzartuak"); c1) 'adar zabalak dituen animalia' adierako adar-zabal 1 (Larregi La Cruz 1932: "Bestea gorrizta ta adar-zabala, Kokua"); c2) 'oreina' adierako adarzabal EB 1 (Bizia lurrean: "Hauetan, adarzabal, eper, faisai eta beste animaliak hazten ziren").
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
adarbakar 'unicornio': AB38 1, LurE, Euskalterm 1; 'unirrámeo': Euskalterm 2 (apendize adarbakar); adarbakoitz 'rinoceronte': LurE; adar-apal : DFrec 1; adarrapal : Euskalterm 1 (zumar adarrapal); adar-erre : DFrec 1; adarmotz : HiztEn-LurE; adar-zabal : DFrec 1; adarzabal : HiztEn-LurE, Euskalterm 1; adar zorrotz : AB38 1; adarzorrotz : HiztEn; adarzuri 'xiloria': Euskalterm 1; adar zuzen : DFrec 1.
Adiera bereko beste formen erabilerak
Ik. adarzabal (Dama dama) fitxako hustuketa Izendegian: adarzabal : Brink-Barruel Mamíferos;Gordailu IkastHiztegia; PMuj DCV; X. Kintana Hizt80; Perez Olloa Navarra; adartzabal : LMuj DGT; bas-auntz : PMuj DCV; dama : UEU Antropologia; X. Kintana Hizt80; orein : PMuj DCV; Azkue DVEF; oren : PMuj DCV; orkatz : PMuj DCV; orkatz nabar : Ker Biblia; PMuj DCV,M. Ariztia Abereen mundua.
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
adarmotz: HLEH, EuskHizt (azalpen berritua), HiztEn, LurE / ElhHizt: + / EskolaHE: +
Informazio osagarria
Hitz-andana ihartu edo ihartze bidekoak
-motz.
Informazio lexikografikoa
Forma baten adiera(k)
adar bat behintzat falta zaiona edo moztua duena.
Formari buruzko oharrak
Euskaltzainen oharrak
- [E123]: 'ohar zorrotza egin digu Elhuyar-ko iritzi-emaileak, oroitaraziaz Euskaltzaindiak erabaki zuela sudur-luze moduko elkarteak marrarekin edo loturik idatz zitezkeela. Gero, ordea, askotan bi aukera horietatik bakarrean arautu ditugu horrelako elkarteak (goragoko adarbakar lekuko). "Beraz, Hiztegi Batuan bahuvrîhiak agertzen direnean, bietara idaztea erregutzen dizuegu (gure ustez, lotuta idazteak abantailak ditu, abantaila asko izan ere, baina hori ez da kontua; araua betetzea da eskatzen dugun gauza bakarra". Beraz, adar-motz, adarmotz behar genuke. Eta jokabide hau onartzen bada, sistematikoki zaindu hemendik aurrera)' (2001-03-28).
- Erabakia: Erabakia (2001-07-20): 'AEk araua aldatzea eskatuko luke. Eztabaida piztu da. Arazoa mahai gainean uztea erabaki da iraila arte'. Erabakia (2001-11-30): 'Hitz honen idazkerari buruzko Erabakia irailean mahai gainean utzi zen. Kontua da, hitz elkartuen idazkerari buruz Euskaltzaindiak emandako arauak hitz hori adarmotz gisa nahiz adar-motz bezala ematea eskatuko luke. Beraz, era horretako hitz elkartu guztiei bina sarrera eman beharko litzaizkieke. Hori hiztegi-ikuspegitik ez da oso itxurazkoa. Beste irtenbidea, berriz, araua aldatzea litzateke. Dilema horren aurrean, euskaltzainek egokiago ikusi dute horrelakoetan bi formak ematea beti. Beraz, sarrera guztiak sistematikoki zuzenduko dira bikoteka emanaz'.
Azkue Biblioteka eta Artxiboa
9:00 - 14:00
Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
