8 emaitza eraso bilaketarentzat - [1 - 8] bistaratzen.

eraso1, eraso, erasotzen
1 dio ad. Norbaiten aurka indarkeriaz abiatu, hiltzeko edo kalte egiteko asmoz. (nor osagarririk gabe). Ik. eraso egin. Etsaiei eraso eta berrogei gizon hil zituzten. Lehenik zelatariei erasotzeko. Elkarri eraso bezain laster. Han daude, nork nori erasoko. Ezpataz eraso. Tiroka eraso. Arrainari harrika eraso zioten. Oteizak oldar bizian eraso dien etsaien artean.
2 dio ad. Indar handiz ekin edo oldartu. (nor osagarririk gabe). Uhin handiek eraso zioten ontziari. Suak erasotzen dio subilari. Haien errugabetasunari erasorik. Lotsak berriro eraso eta atzera bihurtu zen. Iseka eta burlaka eraso zion. Goizero behar dio eraso lanari.
3 dio ad. (Gogor) hasi. (nor osagarririk gabe, singularreko 3. pertsonan, eguraldi gertakariekin). Eraso zion euriari. Eraso dio trumoiari, txingorrari.
eraso2
1 iz. Erasotzea. Ik. oldar. Erasoa hasi, aurrera eraman, bukatu. Ustekabeko erasoa. Zaldunekiko erasoa. Tiro-erasoa. Egun guztian iraun zuen erasoak. Bere etsaiei eraso latzak eman zizkien. Eraso gogorrak izan zituen. Deabruaren eraso gaizto guztiei gogor egin zien. Eraso militar baten beldur da gobernua. Ekaitzaren erasoengatik. Eritasunaren azken erasoa. Oihenarten erasoen kontra babestu du Etxeberri. Hitzezko erasoa. || Diktaduraren erasopean.
2 iz. Kiroletan, aurkaria gainditzeko saioa. Horrek ez digu nik gustuko dudan eraso eta defentsa jokoa lantzen utzi.
3 iz. Euri, txingor, elur eta kidekoez mintzatuz, indar handiko aldia. Ik. jasa; erauntsi2. Elur eraso haren erdian. Burrundara bizian etorri da erasoa; baina, zaparrada atertu ondoan, lehen bezain lasai ari dira ardiak belarretan.
eraso egin
dio ad.-lok. Ik. eraso1. Etsaiari eraso egin behar diogu, berak lehenengo kolpea noiz emango zain egon gabe. Kamioiei eraso egin zieten gerrillariek. Hiriari eraso egin behar diogu.

Aztergaia: eraso egin

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4B:EEBS:010 2003-01-14 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

eraso egin 1, Or SCruz ("Oinbesterik ere etzun egin gizagajoak, eta etsaiak eraso egin zion") // Ik. OEH argitaratuan erasoketa : SMitx Unam ("Ta an asi zuten erasoketa").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

eraso egin 35: Kondairan zehar ("Ejerzito alemandarrak bere indar guztiekin eraso egin zion Errusiari hegoaldetik"), K. Alkorta 2 (adib.: "Txalupek eraso egin zioten"), J. Goikoetxea ("Eraso ere egin zidaten behin soldaduek"), J.M. Angulo ("Azido hoiek ugerkortasun haundia izaten dute, eta loturako eztainuari ere eraso egiten die, gogortasuna galeraziz"), Hemen 1987 eta 1989 2 ("Udal-polizia eta polizia autonomikoak eraso egin zieten bildutakoei", "Gela beroaren erditzalean, errefreskagarri azukretuen mila iragarki tronpagarrik egin zidaten eraso"), J. Zubikarai ("Etxeari eraso egingo zan unea"), J. Butron ("Bigarren mailako harrapakari honek ez dio kirikiñoari erasorik egiten"), K. Mujika ("Hilobirako bidean, judutarrek eraso egiten diote segizioari"), I. Mendiguren 2 ("Etxera itzuli eta, beste etsairik ezean, elkarri egiten omen diote eraso", "Jendeari eraso egin eta odola edaten zioten"), Txiliku 2 ("Alfanjea zorrotik atera eta biei eraso egin zien", "Beltzari eraso egin nion ezpataz"), Lasa Denboraldi ("Eraso egiten dit, orduak eta orduak ematen ditu munduan ukitu nauen edozertaz lotsa nadin, eta haserratu egiten da nigar egiten badut"), A. Perez ("Ihes egiten dute, beste animalia batzuekin harremanak dituzte, eraso egiten dute, babestu egiten dira"), P. Aristi ("beste ekipoari kontra egin beharrean bakarka dabilenari egiten diote eraso"), K. Perez ("Franciscoren gizonekin eta beste hainbatekin Almagrori eraso egin zion"), GAO 1994 ("... edukitza horri ezin izango zaio erasorik egin interdiktuz"), HIESA 1995 ("Edonon eta edonoiz eraso egin dezakete"), Arte modernoa ("Bere azken ondorioetaraino darama arte lanaren desakralizazioa, arte lanak erabileraz gorago zeukan balioaren azken gordelekuei eraso egitean"), EstiLib ("Egunkariak ez dio eraso egiten pertsonaren intimitate eskubideari"), X. Diaz ("Ameriketatik urrez eta zilarrez gainezka zetozen itsasuntziei eraso egiten zieten"), B. Urkizu ("Benetan eraso egiten zaio; ezin aipatuko dugu, beraz, eman beharko liokeen "babesa""), Egunk 1996 ("Guardia Zibilaren kuartelari granadaz egin zioten eraso hurbileko mendi batetik"), A. Sokarros ("Speroneko golf instalazioei eraso egin die komando batek"), A. Zavala ("Orokietara jetxi, eta eraso egin zieten karlistei"), H. Cano 3 (adib.: "Zuhaitz batera igo, eta bertan eman zuela lehen gaua piztiek edo tribu basatiek eraso egingo ziotelakoan"), X. Mendiguren B. ("Koronelaren garun eraginkorrak [...] su artifizialekin erasoa egitea iradoki zigun"), I. Murua ("Kolpez kolpe jardun zuten Mexiko Berriko mendietan 1881eko udan zehar, meatzari, artzain edo soldadu, estatubatuar zein mexikar, ahal zuten guztiei eraso eginez"), J.E. Urrutia 2 (adib.: "Noizean behin mendiotatik jeitsirik, eraso egiten zieten hirietako auzo, herriska eta etxalte isolatuei"), I. Irazabalbeitia ("Grekoak ezpata altxatu eta eraso egiten dik"); eraso egile 1, A. Sokarros ("Eraso egileetatik bik barnean zirenak egoitzatik urrundu bitartean, beste hirurek lehergailuak jarri zituzten etxebarruan"); erasoketa (eta kimika-erasoketa) 6: Txill 2 (adib.: "Pilaren barruan, eta osatzen duten ekai kimikoen artean, kimika-erasoketa bat sortzen da"), M. Iturbe ("Jesusek herri-agintaritzari edo indar politikoari zorroztu zion erasoketa hor dago"), P. Ezkiaga ("Zaratarik gabe baina etengabe ari zuen bere erasoketa hotz eta lasaian"), GIE HizkLiter ("Pertsonen artean sortu ohi den elkarren aurkako erasoketa edo borroka"), L. Azurmendi ("guztiarekin amaitzea erabaki zenuen, barnean zenuen ekaitza gelditu zenuen, azken erasoketa galduz, ezereza nagusituz").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

erasoegile : AB50 1; eraso egin : DFrec 3 (ZArg: "juzgadoari eginiko denuntzian eraso egin ziotenetako bat"; Aranzazu: "eskuin nahiz ezker muturrekoei gogor eraso eginez", Deia: "arabiarrek eraso egingo omen dute"), Euskalterm 1; erasoketa : AB38 1, AB50 1 // Ez ditugu aurkitu ap. HiztEn, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

eraso egin : ElhHizt (AS); erasoketa : HiruMila, DRA // Ez ditugu aurkitu ap. EuskHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, PMuj DVC.

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

EIH: - / ElhHizt: AS / EskolaHE: -

Informazio osagarria
Esapideei dagokien sistematika

egin.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

eraso sarrerari dagokion azpisarrera.

erasoaldi
iz. Erasoa; erasotzen den aldia. Etsaiaren erasoaldietan. Erasoaldi luzeak. Lehen erasoaldian garaitu zuen.

Aztergaia: erasoaldi

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau64
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:EEBS:09 1994-04-28 Lantaldeak besterik gabe onartua
erasoan
1 adb. Erasoan datorren etsaia. Poliziak erasoan ari ziren berriro.
2 adb. Orain, Athletic erasoan. Defentsan lan bikaina egiten du eta erasoan ere ondo moldatzen da.
Loturak

Aztergaia: erasoan

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 1999-01-12 Azpisarrera gisa onartzekoa

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: AS / EuskHizt: AS: azalpen berritua / HiztEn: AS / LurE: AS / ElhHizt: AS / EskolaHE: AS

Informazio osagarria
Atzizkien araberako erabakiak

-n: -an.

Informazio lexikografikoa
Zerrendako formari azpisarrera dagokio

eraso sarrerari dagokion azpisarrera.

erasoka
adb. Erasotzen. Elkarri erasoka. Kanpoan euria erasoka.

Aztergaia: erasoka

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: Z3:EArau64
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z3:HBB 1994-04-28 Lantaldeak besterik gabe onartua
erasokor
1 adj. Pertsonez edo animaliez mintzatuz, erasotzeko joera duena. Gaizki heziz gero, berez mantsoa den txakurra erasokor bihur liteke. Nagusiak erruki barik bidali zuen, lanpostu hartarako pertsona erasokorragoa behar zela eta.
2 adj. Pertsona erasokorrari dagokiona. Euskararen kontrako politika erasokorra.
3 adb. Modu erasokorrean. Erasokor hurbildu zitzaion.
4 adj. Kirolariez mintzatuz, aurkaria gainditzen behin eta berriz saiatzen dena. Atzealdean jokatzen duten jokalariak erasokorrak dira. || Joko zuzena, bizia, erasokorra ikusteko aukera izango da. Futbola Ingalaterran erasokorragoa da.

Aztergaia: erasokor

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Araua: EArau 2007-11-30
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:EEBS:22 1999-01-12 Lantaldeak erabaki gabe utzia

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]

Ez dugu aurkitu.

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

erasokor 14: UZEI ("Musika basatia eta garratza egiten du, hitz erasokor eta agresiboz lagundua"); MerkatalEZ 1987 ("komertzio berri erasokor dinamiko eta imajinazio handiagokoen sorrera, kontsumitzailearen gusto eta ohituretako aldaketak ezagutzen dituztenena alegia"); K. Bizkarra ("Injekzioen bidez sarturiko medikamendu batzuk hain dira erasokorrak ezen..."); Arrantzaria ("Nahiz eta itxura kaltegabekoa eduki, gurgila benetan apailu gogor eta erasokorra dugu"); M.A. Unanua ("Oso izaera ezberdineko animaliak ditugu: batzu beldurti eta fidakaitzak badira ere, beste batzu ikusbera eta erasokorrak agertzen zaizkigu"); J.A. Berriotxoa ("exzitatzen dituen substantzia usaintsu bat ateratzen da, hauek oso erasokorrak bilakatuz"); Etxde ("Eusko-kostaldeko itsaso hau basati eta erasokor da inon gutxi bezala"); Egin 1988 ("bere pentsamoldearekin bat ez zetozen beste korrenteen aurrean erasokor agertze hori ez da onuragarri"); P. Larretxea ("Mundu beldurgarri eta erasokor batetan natza bakarrik, abandonaturik"); J.J. Agirre ("Agintarien jarrera erasokor hau nabaria izan zen bereziki agustindar fraile bat eta ez bertako apaiz bat lekaimeen kapelau izateko ekarri zutenean"); E. Diaz ("AEKk salatu du Jaurlaritzaren berreuskalduntzerako gogo eta politika eza eta herri mugimenduarekiko jarrera erasokorra"); Emakunde 1993 ("Ingurune erasokor horretan, non igarotzen baita lehen aldiko sozializazioa, dena kontraesaneko aginduz, jarrerez eta ereduz beteta dagoenez haurrak nahasi egiten dira"); P. Iztueta ("Gizon bortitza zen, oso primarioa eta erasokorra"); MAtx ("nazionalismoaren berekoikeriaz, atzera-kargaz, basakeriaz eta bere izaera erasokorra"); erasokortasun 1: HezkSaila 1984 ("zenbait koloreren nagusitasun hori, emakume bat erabiltzea, erasokortasun hori, aberastasun itxura hori, inolako zerikusirik ez duen iragarki batetan kirol-argazki bat erabiltzea, e.a").

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

erasokor : AB38 1, Euskalterm 5. Ez dugu aurkitu ap. DFrec, AB50, HiztEn, LurE.

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

erasokor : HiruMila, PMuj DVC; erasokortasun : HiruMila. Ez dugu aurkitu ap. EuskHizt, ElhHizt, EskolaHE, Lur EG/CE eta EF/FE, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA.

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: - / HiztEn: - / LurE: - / ElhHizt: - / EskolaHE: -

Informazio osagarria
Elkarketa nahiz eratorpen zalantzazkoak

osaera okerrekoa da, 'erasotzen duena' adieran; franko erabilia da, baina erasotzaile aski ote den aipatu da.

Atzizkien araberako erabakiak

-kor.

Formari buruzko oharrak

Euskaltzainen oharrak

 - [E123]: "Bide hori markatu nahi bada, hobe erasokor h. erasotzaile edo horrelako zerbait egitea (urrunago ere joan gaitezke, erasokor* e. erasotzaile emanaz). Bestela, erasokor-ek hor jarraituko du 'agresibo'ren ordain izaten. Nolanahi ere, bere bidea egin du hitz honen txostenak, eta Ereduzko prosa gaur corpusak erakusten duten bezala".

 - [E116]: "osaera okerrekoa izanik, eta ordain egokia eskura izanik, nik ez nuke forma "okerra"aipatuko; MAk dioen bezala, "hor jarraituko du" beharbada... edo ez du jarraituko, jendeak nahiago baititu forma seguruak, eta onartzen ditugunak segurutzat dauzka, eta aipatzen ez ditugunek, berriz, ez hain erraz erabiltzekoak. Baina zuek esan".

 - Erabakia: Erabakia (2007-11-30): "erasokor".

erasotzaile
adj./iz. Erasotzen duena. Gudari talde erasotzaile bat atera zen hiru sailetan. Erasotzaile guztiak hil zituzten. Lau erasotzaileek konorte gabe utzi arte jipoitu zuten.

Aztergaia: erasotzaile

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:EEBS:19 1999-01-12 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH-EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Formari buruzko oharrak

Euskaltzainen oharrak

 - [E115]: oso erabilia.

 - Erabakia: EArau (1996-11-29): ez da onartu.

 

Azkue Biblioteka eta Artxiboa

ORDUTEGIA
9:00 - 14:00

Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus