Arestian aipaturiko irizpide horiek hauek dira:

a) Hitz bakunak

• Hitz-hasieran, kasu hauetan ageri ohi da:

1. Hau, hori, hura, honek... erakusleetan.

2. Hemen, hor, han, hemendik... adberbioetan.

3. Zenbatzaileetan: hiru, hamar, hogei... (baina ehun).

4. Aditzeko singularreko 2. pertsonan: haiz, hintzen, hindudan, hadi...

5. Erdaratiko maileguetan: higiene, helikoptero...

6. Hala dutenetan: hots, hotz, huts, haur, harri, herri...

• Hitz barruan ere ager daiteke:

1. Bi bokal berdinen artean: ohore, mahai, zuhur, mihi... (Ez da inoiz ageri hitzaren bukaeraren eta kasu-markaren artean).

2. Bi bokal desberdinen artean: nahi, aho, bihotz, behar, lehia... (Ez da inoiz ageri hitzaren bukaeraren eta kasu-markaren artean).

3. Diptongoaren eta bokalaren artean: oihan, oihal, lehoi, leiho...

4. Aditz-erroetan: zihoan, dihardu...

• Garai batean nahastea eragin bazuten ere, honako hauek h gabe dira: auzo, auzi, aro, estu, orri, iaz, ildo, istorio, ostu, ziur, ibai...

b) Hitz eratorri eta elkartuak

• Hitz eratorri eta elkartuan h-dun elementua garbi agertzen bada hiztun normalarentzat, h-z idatziko da: behar > behartu, behartsu, beharrezko...; harri > harritu, harrigarri, harrika... Baina h gabe dira hauek, haren zantzua garbia ez delako: aizkora, aitzur, aizto, atzapar, alegia, azaro, ilargi...

• Elkarketan <kontsonantea + h> gertatzen bada, h-a kendu egiten da: oinarri, onartu... Baina marratxoaz edo berezirik idazten bada, gorde: behaztopa-harri, Euskal Herria...

• Elkarketako lehen osagaia silaba bakarrekoa denean, bigarrenak ez du sekula h hartzen (ezta gordetzen ere): dei + adar > deiadar; gau + erdi > gauerdi; goi + herri > goierri; hil + herri > hilerri...

• Hegoaldean bakarrik erabili izan diren hitzak (h gabeak, beraz) h gabe idazten dira, lehen osagaia gardena gertatzen ez denean: erbeste, espetxe, esparru, arbel, arkatz, ertzain...

• h, normalean, bat bakarra izaten da eta lehen edo bigarren silaban joaten da. Badira, haatik, salbuespenak ere: hamahiru, hirurehun, berrehun..., berehala, goganbehar...

Hitz gutxi batzuetan, kontsonante ondoan ageri da h letra. Iparraldeko hitz batzuekin gertatzen da hori, alde batetik, h letrarik gabe erabat ulergaitz gertatzen direnekin (ala/alha); kontsonante ondoko h letra onartuko ez balitz, Iparraldeko hiztunek ez lukete hitz horiek erabiltzeko aukerarik. Eta bestetik, azken orduko maileguetan ere ageri dira (deshidratazio, inhibizio..., anhidrido, azido klorhidriko...).