ea partikula

ea partikula

Hemen aipatzen diren lehen bi adieretan (1 eta 2) ez da erabilera-zalantzarik izaten. Hirugarrenean bai; horregatik argibideak.

1. Interjekzio-balioa du batzuetan, eta norbaiten arreta lortzeko edo norbaiti adore emateko erabiltzen da orduan. Ea, neska-mutilok, goazen!

2. Agertzen da desira moduren bat-edo adierazten duen esaldi txertatu baten hasieran ere (-(e)n atzizkia duela). Ea gauzak pixka bat zuzentzen ditugun!

3. Zehar-galderazko esaldi txertatu baten hasieran ere ageri ohi da, eta adiera horretan ageri da sarrien, gainera. Tradizioan eia, ia eta beste forma batzuk ere erabili izan dira, baina ea da estandarreko forma. Ezaugarriak:

Aukerakoa da ea partikulaz baliatzea (zehar-galderak berez aski baitu bukaerako -(e)n menderagailua); indargarri gisa ezartzen da. Badirudi perpausaren luze-laburrak ere baduela zerikusirik horretan.

Galdetzera noa (ea) norbait azaldu den.

Galdetu zuen berehala ea nori emango zitzaion hura egiteko kargua.

Bai/Ez erako (1) (eta horiekin bereziki) zein zatizko (2) zehar-galderetan erabil daiteke.

(1) Anderri galdetu zion (ea) aitajaun izango zen bere ezkontzan. Azter dezagun (ea) denbora ongi baliatu duen.

(2) Ikus dezagun (ea) nor etorri den. (Ea) zergatik egin duen hori jakin nahi nuke.

Aditz batzuekin ohikoa da ea erabiltzea (galdetu, nahi izan, behar izan...), baina ez hala beste batzuekin (ahantzirekin, adibidez, edo ikusi eta jakinekin iraganean, esaterako). Horiekin perpaus aski traketsak gertatzen dira ea sartuz gero.

Ea nor nintzen galdetu zidaten.

*Amonari beti ahanzten zaio EA zenbat urte dituen.

*Berehala ikusi nuen EA zenbatek erantzun zidan ongi.

*Berehala jakin nuen EA zenbatek erantzun zidan ongi.

Baina egokiak dira perpaus jokatugabeetan: Herrira hurbilduak ginen, jakiteko ea zergatik ari zen urritzen ura. Zoaz horra, ikusteko ea hor ere ondo moldatzen zaren.

-(e)n atzizkia da normalean aditzari lotu ohi zaiona, -(e)netz ere bai ( -(e)netz/-(e)nentz), eta estandarrean horiek erabiltzea da onena.

 

Gehiago jakiteko

EUSKALTZAINDIA (2016). Euskaltzaindiaren Hiztegia. Bilbo: Euskaltzaindia (ea sarrera).

—(1994-2012). Arauak. Bilbo: Euskaltzaindia. (115. araua).

—(1999). Euskal Gramatika. Lehen Urratsak V (EGLU V). Bilbo: Euskaltzaindia (101-106).

— “Zehar-galderak: ea ”, Jagonet galde-erantzunak.

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper