Euskaltzaindiaren Hiztegia

1 emaitza armistizio bilaketarentzat - [1 - 1] bistaratzen.

armistizio
iz. Gerran dauden herrialde bik edo gehiagok elkarrekin sinatzen duten su-eten ituna, bake akordio iraunkor baten aurretikoa. Ik. menia.

Aztergaia: armistizio

Iturria:

Kodea [?] Data Proposamena
Hiztegi Batuko Lantaldea: Z4:HBL 1997-10-15 Lantaldeak besterik gabe onartua

Formari buruzko datuak

Erabilerak
Txostenak
Corpus eta hiztegietako datuak

arma-uzte, armistizio, gudarte, meni(a), su-eten.

OEHko datuak [laburduren azalpena]

Adiera erabakigaitzeko ager. hau jaso da: menia B 1 (Enb: "Orretarako neure almenak asti gitxigaz neukazan; au lortu baño ixentauriko menia lenau bete zan").

EEBSko datuak [laburduren azalpena]

harmauzte eta armistizio batera jaso dira EBn (E. Vascas, Kondairan zehar: "Irailaren 3an amaitu ziren hizketa hauek harmauztea edo armistizioa izenpetzearekin"); gudarte behin (S. Barandiaran: "Onela sarritan guztiok bildurik aakar egiten eustazuben. Oraiñ, ostera, gudartearen neke lan aundia sortu da, leenago zuen gurari biziz erakarri zendubena).

Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]

armistizio : DFrec 1, HiztEn ("Gerra-egoera deklaratua amaitu gabe dagoelarik ere, erasoak geldiarazteko buruzagi militarrek sinatzen duten ituna"), LurE ("Borrokan diharduten herrien edo armaden artean itundutako borroka etena"), Euskalterm 2; menia : Euskalterm 1; su-eten : HiztEn ("Gerra edo gatazka batean tiro edo borrokarik ez egitea erabakitzen deneko denbora-bitartea"); sua-gelditze : Euskalterm 1. Ez dugu aurkitu ap. AB38 eta AB50.

Sektore jakin bateko informazioa

EEgunk: su-eten ("tregua").

Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak

Beste hiztegiak: EuskHizt: armistizio ("[1977]. [erd.] Borroka-etena. ik. su-eten"); menia ("[1596]. Su-etena; borroka-etena. Ik. tregoa"); su-eten ("[1990]. Su armen bidezko borrokaren etenaldia. Ik. menia"); tregoa ("[1643]. 1 Zah. [G. er.] [esp.]. Su-etena; borroka-etena. Ik. menia. 2 Zub. Epea / Atsedenaldia". // HiruMila: armistizio. // ElhHizt: armistizio; su-eten s.u. su ("Alto el fuego"). // EskolaHE: armistizio. // Lur EG/CE: menia ("Tregua, armisticio"). Lur EF/FE: menia ("Trêve, répit, armistice"). // Casve EF: süeten ("cessez le feu"). // HaizeG BF: meni ("trêve, armistice"). // Lh DBF: meni ("trêve, armistice"). // PMuj DVC: gudarte ("armisticio, tregua, suspensión o interrupción de la guerra"), menia ("B = tregua, armisticio, suspensión de hostilidades; meniak egin = atreguar, conceder tregua"), menidun ("B = atreguado, que está en tregua con su enemigo"). // DRA: meni ("(B, arc) Tregua. Butroeko meniakgaitik ez iskilosai etxi").

Erdara/euskara hiztegietako datuak

Erdal armisticio / armistice formen ordainak: HiruMila: armistizio. ElhHizt: armistizio. Lur EG/CE: menia. Lur EF/FE: menia. Xarr Hizt: menia. Casve FE: güdarte, meni. HaizeG FB: bake-gune, meni, gudarte. T-L LBF: meni, gudarte. PMuj DCV: meni, gud-arte. Ez dugu aurkitu ap. Azkue Aurkibidea.

Erdaretako formak

Erdaretakoak: fr (DLLF): armistice. it (S. Carbonell): armistizio. ca (DCC): armistici. en (Collins): armistice. de (Slaby / Grossmann): Waffenruhe // Waffenstillstand.

Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak

HLEH: - / EuskHizt: + / HiztEn: + / LurE: + / ElhHizt: + / EskolaHE: +

Formari buruzko oharrak

Euskaltzainen oharrak

 - [E103]: "armistizioa > menia (Broussain)".

 - [I102]: "Hizkuntza erromanikoetan erabiltzen da, ez baina germanikoetan. Ez dut beraren beharrik ikusten. Honelakoetan, nire ustez, kontu gehiagoz ibili beharko ginateke. Euskaraz ederto asko esan daiteke: sueten-abeniko, sueten(-)akordio, sueten(-)egiune edo sueten(-)itun".

 - [E116]: "Nik ez dut gaizki ikusten AEk dioena, baina hemen koherentzia pixka bat behar dugu eta ez ibili aldi bakoitzean, nolakoa den sarrera, gure prozedurak hartara egokitzen eta beti 'ad hoc' Erabakiak hartzen. Ez naiz 'armistizio'-ren aldekoa, baina holako sarrerei dagozkien gutxieneko baldintzak betetzen ditu, gaztelaniaz eta frantsesez hala esaten baita. Bestetik, Euskaltzaindiak dagoeneko "su-eten" onartua du, ez "sueten", eta horren aldatzen ere ezin gara orain ibili. Hortik "su-eten-abeniko" bezalakoak sortzea pixka bat gogorra da, egia, edo bestela "su-eten abeniko" bezalakoak sortu beharko genituzke. Nik hemen bi bide ikusten ditut: "armistizio" onartzea, lan taldeak proposatu duen gisa, (eta, nahi bada, azalpena emanez: "su-eten abenikoa, "su-eten ituna"), edo, besterik gabe, sarrera hau ez aipatzea. Bigarren bide honekin denak pozik gelditzen gara, baina arazoa konpondu gabe uzten dugu bere horretan. Beraz, zuen iritzien zain gelditzen naiz".

 - [E123]: "uste dut nahikoa eztabaidatu genituela maileguak onartzeko irizpideak. Gutxienekoa betetzen badu, nik sartu egingo nuke, inolako azalpenik eman gabe. Izan ere, 'su-eten abenikoa, su-eten ituna' definizioak ematen hasten bagara, behartuak gaude gero horiek Hiztegi Batuan sartzera. Ez dut esango gaizki daudenik, baina ez dut uste erabilera handiegirik izan dutenik. Eta ez zait iruditzen, oro har, euskaltzainok hasi behar dugunik aldez aurretik eztabaidatu eta onartutako irizpide orokorren gainetik, hitz berriak proposatzen. Errealista izan behar dugu eta kaleko euskalduna begien aurrean izan. Beraz, nik bere horretan onartuko nuke lantaldearen proposamena".

 - [E113]: "Ni sartzearen aldekoa naiz".

 - [E101]: "zalantzak ditu".

 - [I102]: "Aurrekoari eutsiko zioat, E116, eta berriro datorrenean sueten hori modu horretara idaztea. Ezin egin genezakeena, nire ustez, zera duk, geure buruari ezarri dizkiegun arau ortografiko batzuengatik hizkuntzaren sena ukatu eta, hik ondo dioen moduan sueten-abeniko edo sueten-itun guztiz era naturalean sortzen dituk euskaraz. Azken batean, idazkera absurdua izanda ere, kontzeptu bakarra delako eta zehatza, su-eten abeniko ontzat jo liteke".

 - Erabakia: Erabakia (2003-07, 2003-09, 2003-10): "armistizio".

 

Azkue Biblioteka eta Artxiboa

ORDUTEGIA
9:00 - 14:00

Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.

Es bueno saber que cada vez que gastas una moneda para tu placer culpable, ayudas a alguien que lo necesita. Ice Casino es conocido por sus generosas campañas benéficas en toda Europa. ¡Pero no olvides jugar responsablemente!

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.