Euskaltzaindiaren Hiztegia
1 emaitza ampere bilaketarentzat - [1 - 1] bistaratzen.
Aztergaia: ampere
Iturria:
| Kodea [?] | Data | Proposamena | |
|---|---|---|---|
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z3:IrEm | ||
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z4:EEBS:20 | 1997-07-09 | Lantaldeak baztertua, eta beste batez ordezkatzekoa |
| Hiztegi Batuko Lantaldea: | Z6:LBeh | 2013-12-17 | Lantaldeak onartua, informazio bat gehituz |
Formari buruzko datuak
Erabilerak
Txostenak
OEHko datuak [laburduren azalpena]
Corpusean eta argitaratuan ez dugu aurkitu.
EEBSko datuak [laburduren azalpena]
EB dira ampere 9 (UZEI, Elhuyar, I. Iñurrieta, J. Iturbe); eta amperemetro 10 (I. Azkune, Elhuyar; eta Fisika: "zirkuito amperemetro").
Hainbat erabileraren informazioa [laburduren azalpena]
amper : AB38 1; ampere : AB38 9 (eta "ampere-bira", "ampere-ordu", "Ampere-ren teorema", "Ampereren lege"), HiztEn (eta AS: ampere metroko), Euskalterm 5 (eta "ampere-ordu", "ampere-bira"); amperemetro : AB38 6 (eta "amperemetro termiko"), HiztEn, Euskalterm 1; amperimetro : AB38 3; anpere : LurE; anperemetro : AB38 2, LurE.
Euskara/euskara eta euskara/erdara hiztegietako datuak
Bestetakoak: ampere : ElhHizt, HiruMila; amperemetro : ElhHizt, HiruMila; anpere : EuskHizt, EskolaHE; anpere-ordu : EskolaHE (AS); anperemetro : EuskHizt. Ez dugu aurkitu ap. Lur EG/CE eta EF/FB, Casve EF, HaizeG BF, Lh DBF, DRA, PMuj DVC.
Hiztegi berezituetako datuak
ampere , amperemetro : Fisika Hiztegia, Teknologia Mekanikoa/2.
Bestelakoak
Sistematikoki aurreratzen direnen datuak
HLEH: - / EuskHizt: anpere / HiztEn: + / LurE: anpere / ElhHizt: + / EskolaHE: anpere.
Araua aldatzea proposatu da.
Lantaldearen irizpideak
Euskaltzaindiaren esku utzi da forma bat aukeratzea
auzi orokor oraindik bideratu gabea da nola hartu behar diren izen propioetatikook: a) -mp- da nazioarteko forma (eta hori darabilte sektorekoek), baina b) erdaraz beste guztiak ere -mp- formakoak direnez, mugatua da irizpide horren indarra, euskaraz baita arrotza -mp- grafia.
Informazio osagarria
Batasuna egiteko bidea eskaintzen duen forma
Ik. anpere (EArauB-ko berrietan arautu du gero Euskaltzaindiak)
Maileguen egokitzapen sistematikoa
-mp-/-np-.
Formari buruzko oharrak
Iritzi-emaileak
- [E301]: "[nik zerrendan sartu egingo nuke, horrelakoak erabiltzeko premia noiznahi dugulako]" (1994-11-02)
- [E301]: "Euskaltzaindiak azken orduan anpere hitza erabaki du. "algebra" hitzarentzat esana errepika daiteke. Horrez gain, nola idatzi beharko ote ditugu orain erabiltzen ditugun eta anpere bezala izen berezietatik eratorritakoak diren "coulomb", "watt", "volt", "gauss", "hertz", "henry", "maxwell", "tesla", "newton" eta beste hainbat eta hainbat? Euskaltzaindiak erabaki arte erabili gabe ezin dugu egon, bistakoa denez" (2000-10-09)
- [E301T]: "ik. 2001eko urtarrilaren 4ko ohar zabala". (2001-01-04)
Euskaltzainen oharrak
- [E210]: 'Orokorragoa denez gero, agidanez, hobe da 'ampere* e. anpere' jartzea, eta, gero, anpere eta anperometro zerrendaratzea'.
- [E208]: 'ampere, amperemetro: nazioarteko forma #mdash#mp- duna da, Ampere fisikariaren izen propiotik heldua. Nazioartekotasunaren izenean #mdash#mm- (immunologia adibidez) onartu badugu, zer erreparo dugu kasu honetan berdin jokatzeko. Euskaldun fisikariek bide hori onartu zuten aspaldian'.
- [E101]: 'bat dator'.
- [E116]: 'bada txosten bat, hitz hori egunero-edo erabiltzera behartuak daudenek egina (Elhuyarreko Iñaki Azkune, Sagra Barandiaran, Elixabete Etxeberria, Antton Gurrutxaga eta Alfontso Mujikak sinatzen dute), eta hor eskatzen dute 'anpere' ez baizik 'ampere' jartzea, urteetan hala erabili izan dutelako. Nik ez dut eragozpenik onartzeko eta horrela onartzeko, mp-rekin. Hala ere, hizkuntzaren ikuspuntutik eztabaidagarria da ematen dituzten arrazoiek holako pisua duten. Izen berezi batetik eratorritako unitateek normalean errespetatzen dute jatorrizko ortografia hizkuntzetan zehar. Hori da joera nagusia, nahiz beti ez den betetzen. Bestetik, ez da harritzekoa ingelesak, gaztelaniak, italierak, frantsesak, alemanak, danierak, suedierak, etabarrek 'mp' jartzea ('ampere'), hizkuntza horien ortografiak ez baitu onartzen 'np' segida. Ez da hori, ordea, euskararen kasua, euskarak zerbait onartzen ez badu 'mp' delako. Beraz, 'anpere' esatea egokia da guztiz hizkuntza honetan. Hala ere, tradizio hori badenez, eta 'ampere' erabiltzea ere jatorrizko izen bereziarekin bat datorrenez, hau proposatuko nuke: ampere / amperemetro / anpere* e. ampere / anperemetro* e. amperemetro'.
- Erabakia: Erabakia (2002-10): '#mdash#'. EArau 124: 'anpere / anperemetro'.
- Erabakia: Euskaltzaindiaren 2013-06-28ko osoko bilkuran onartutakoa.
- Erabakia: Osoko bilkura (2014-12-19): ampere [-n- -> -m- aldatu]
Azkue Biblioteka eta Artxiboa
9:00 - 14:00
Azkue Biblioteka eta Artxiboa Euskaltzaindiaren zerbitzura dago. Horrez gainera, zabalik dago ikertzaile ororentzat, eta bere ahalbideen neurrian euskal kultura gaien ikerkuntza eta hedapena sustatzen eta laguntzen saiatzen da.
Egoitza
- B
- BIZKAIA
- Plaza Barria, 15.
48005 BILBO - +34 944 15 81 55
- info@euskaltzaindia.eus
Ikerketa Zentroa
- V
- LUIS VILLASANTE
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
Ordezkaritzak
- A
- ARABA
- Gaztelako atea, 54
01007 GASTEIZ - +34 945 23 36 48
- gasteizordez@euskaltzaindia.eus
- G
- GIPUZKOA
- Tolare baserria. Almortza bidea, 6
20018 DONOSTIA - +34 943 42 80 50
- donostiaordez@euskaltzaindia.eus
- N
- NAFARROA
- Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
31002 IRUÑEA - +34 948 22 34 71
- nafarroaordez@euskaltzaindia.eus
Elkartea
- I
- IPAR EUSKAL HERRIA
- Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
64100 BAIONA - +33 (0)559 25 64 26
- +33 (0)559 59 45 59
- baionaordez@euskaltzaindia.eus
