Goizez eta goizean, printzipioz, desberdindu egin behar dira. Goizez egiten dut lan ongi esana dago.

Gramatika batzordearen “-z instrumentalaren zenbait erabilera oker” artikuluan daude horren argibideak [Euskera 39.,1994,3:916].

Artikuluan, besteak beste, hau aipatzen da: “Goizez mugagabea da, eta goizean mugatua; lehenbizikoa inespezifikoa da, zehaztu gabea; eta bigarrena espezifikoa, zehaztua”.

Zehaztua/zehaztugabea bereizketa kontuan hartuta, honela banatu ditzakegu -n eta -z atzizkien erabilerak, denbora adierazteko esapideei dagokienez:

a) Denbora-erreferentzia zehatza adierazteko, -n erabiltzen dugu: astelehen goizean, atzo goizean, iazko Pazko-goizean, hurrengo goizean. Asteko egunak eta hilak adierazteko ere, jakina, -n erabiltzen dugu (astelehenean, asteartean, martxoan, apirilean), halakoetan ere denbora-erreferentzia zehatza adierazten dugulako.

b) Denbora-erreferentzia zehatzekoak ez direnak adierazteko, -z erabiltzen dugu: goizez lan egiten dugu beti, Pazko-goizez kalera irteten gara urtero, goizez irekita, astelehenean goizez egingo du lan (baina *astelehen goizez egingo du lan ez da zuzena, erreferentzia zehatza adierazten ari garelako).

Hala ere, erreferentzia orokorra adierazteko, -n atzizkiaz ere baliatzen gara: Gabon-egun goizez/goizean; igande goizez/goizean meza izaten da; Pazko-goizez / Pazko-goizean kalera irteten gara urtero.

Eta azkenik, erreferentzia zehaztugabea adierazteko [izena + bat] egiturak bai -n, bai -z atzizkiak har ditzake: goiz batez / goiz batean.