Hitz-elkarketa/2: VI.3. Adibidetegia (A - D)

abade-artzain I.5.2

  • itandu eieutsen abade-artzañari, ta arek be ezekiala berak ezer (EJ59: 90)
  • Apezpiko edo Abadeartzain izatera eldu zan gero, ta Jesusen siñistea zabalduten ebillela (EJ59: 104)

abade-etxe I.5.2

  • eleiza-kontrako abade-etxean (HE31: 47)

abadegai II.7.2.4

  • Abadegaietxetik kanpora, Zaragozan ikaste nagusiak egiñikoa da (HE31: 76)

abadegaietxe IV.2.2

  • Abade izateko ezaugarri onak eukazala, abadegaietxera joatea gura baeban. (HE31: 15)
  • Abadegaietxetik kanpora, Zaragozan ikaste nagusiak egiñikoa da (HE31: 76)

abantail apur II.3.2.2.1

  • zenbait abantail aphur ardietsi ahal zuketen zenbait lekhu bakharretan (HE04: 59)

abantail suerte II.4.2.8

  • Iainkoak nahi izan balu, eman zerauzkaion gizonari ere abantail suerte hauk guztiok (HEAX: 23)

abar orlegi gain IV.3

  • zegaitik negar yarijo? Abar orlegi gañian abeskide naukok oroldi bidian (EJ63: 40)

abarkazola I.5.3

  • gelditu zen ixtant bat: bere abarkazolak atera zituen eta elgarri jo (EJ72: 60)

abelgorri-enda IV.2.2

  • ez aztu abelgorri-enda onek zein bazka ematen zaion geienean begiratzen ez badio (EF92: 74)

abelkume II.7.2.9

  • abelkume bat egiteko balitz ere, baina gizakume bat! (HE39: 96)

aberastasun-bide II.7.2.2

  • iztegijaren zeatztasun eta aberastasun-bide ugari-ugarija da erderatiko itzok orrela ekarri oi-daben ikurpen banatze edo erabikotze ori (EJ06: 81)

aberats-haur I.5.2

  • nola geyenak aberats aurrak ziran (HE61: 172)

aberats-itxura II.5.2.7

  • aberats-itxurak artu, gero futbola, zinea, tabako oria ta lotsa gutxi (EJ03: 24)

aberats-kontu II.6.2.4.2

  • osabak dana ondo ta aberats kontua jartzen dik (EJ62: 91)

abere kozkor pila IV.3

  • nekazariak baditu zelaian oso lagun zaizkion abere-kozkor pilla bat (EF92: 63)

abere mutu tropel IV.3

  • ekharriko diotzat lekhuko herri hautako arbola (...) eta abere mutu tropelak (HE04: 79)

abere-arazo I.5.1

  • ikusi dezagun orain Gipuzkoako abere-arazoan Gipuzkoaz aberedunak nola jarraitu ta oartu bear duan (EF92: 70)

abere-ipuin I.5.4.2

  • abere ipuinek ez dute alegia edo fabula izeneko idazlanekin zerikusirik (EJ53: 12)
  • abere ipuinak [tit] (EJ53: 7)
  • badira beste maila batean ipuin miresgarrien antzeko abere-ipuinak (EJ53: 11)

abere-mota II.4.2.7

  • sartuco dituzu cuchan abere mota guztietatic bi (HE12: 6)
  • zer emango diotenengatik izango ditu abereak, eta ez beza abere mota bakarra artu (EF92: 70)
  • giroa ta oiturak diranak-dirala, gipuzkoar nekazariak autu bear luken abere-mota (EF92: 74)
  • beraz, baserri bakoitzak abere-mota asko euki bear dituala esanda (EF92: 71)
  • Gipuzkoako lurr-abere lantegietan, edo-ta, baserrietan, aberezaleak abere-mota abek bear lituzke euki (EF92: 70)
  • toki bakoitzeko lekunean zein abere-mota dan ta beronen aunditasuna nolakoa dan, izan bear du (EF92: 87)

abere-talde II.2.2.1.4

  • bera berriz joan zan corrica abere taldera (HE12: 15)

aberkide II.7.2.8

  • Agur, aberkide on ori: (EJ05: 165)

aberkoi-usain II.5.2.12

  • geiegi bazkatu baititugu geren gogoak aberkoi-usaiezko gezurrez (HE17: 50)

aberri-askatasun I.5.2

  • jaun errukiorra, betiko atsedena emon beioe aberri-askatasun alde euren bixitzia emon dabienari (EJ60: 160)

abeslari-koru I.5.1

  • zeruko lore gozoena zan erromesentzat abeslari-koruaren elizkizun eta jardunaldi bakoitza (EL70: 168)
  • iganderoko jardunaldi oiekin, agirian dago nolako ezaguna ospetsua izango dan gaurregun ere gure abeslari-korua (EL70: 231)
  • radiotik abeslari-korua (EL70: 230)

abeto-adar I.5.3

  • erdian trabesañoak josi, ta gaiñean abeto-adarrak meak (HE29: 95)
  • abeto-adarretatikan lotu ta txintxilika (HE29: 95)

abeto-arbola II.6.2.1.2

  • abeto-arbola aundi bat, bi adarrekoa, an zegoan dana puskatuta (HE29: 135)

abiazio-kontu II.6.2.4.2

  • bañan neri etzidan aitatu ere egiten abiazio-konturik (EJ49: 95)

abilezia-suerte II.4.2.8

  • ez banu baliatu nere abilezia suertea... bainan, aldi batez, aran ondo baten (EJ72: 24)
  • egun zorigaitzezko hartan, irabazi bere abilezia suertearen saria (EJ72: 25)

abisu-klase II.4.2.3

  • ikusi orduko jabetu ziran zer abiso-klase zekarren (EJ62: 44)

abono-mota II.4.2.7

  • abono motak (EF92: 40)
  • abono-mota asko izaten da, baño nondik datozen, guztiak bitara biurtzen dira (EF92: 19)
  • zein abono-mota autu bear dan eta zenbateraño bota diteken (EF92: 38)

abrikot-hezur I.5.3

  • emaiten tuçu lagnoki trempatcen agordientean abricot hechurrac crascaturic (EJ75: 51)
  • uzten tuçu goçatcerat abricot hechur amandaric gabiac eman ahal içan arte (EJ75: 52)

absolutu-kutsu II.5.2.9

  • Burges edo intelektual kultura hau, gaur, dagokion zigorra hartzen ari da. (...). Absolutu-kutsu hori galtzen du (EI94: 22)

aburu-bide II.7.2.2

  • suak belardi idorrean bezela artzen dute indar Marx'en aburu-bideak (EJ03: 37)

adaburu II.7.2.3

  • nagikeriz bezela kulunka adaburuak labur eta mazal (HE34: 26)

adar-hots I.5.1

  • hura zen adar hotsa! (HE39: 76)

adar-pixka II.3.2.2.2

  • Bitartean, beterano zarrak or dabiltza beren erriko ezagunen bat ikusiko ote duten. Baita gixajo samarren bat egokituko ote zaien ere, adar pixka bat jotzeko (EJ62: 49)

adar-zati II.3.2.1.9

  • erortzean mutikoak adar-zatiak kentzen omen zioten suzko-zezena bezala kalez-kale erabiltzeko (EB87: 46)

adimen-argi I.5.1

  • sekula ez ainbesteko adimen-argiz edo jabeturik zirudin Koxme txikiak (EJ03: 61)

adimen-sukatilu IV.2.2

  • eta aratz (or ere nunbait ispillu etziñalde-argiz barnea dizdizu, urre-errauts ukieziñaz, subizgu, ez odol-erio, adimen-sukatillu) (EJ50: 143)

adimen-zurrunbilo I.5.9

  • Nora noa? Adimen-zurrunbilloan, zorabio det. Garunetan, naspil. (EJ50: 66)

adin-diferentzia I.5.1

  • adin-diferentzia, klinika-giroa eta eriaren maisutasuna gogoan hartu besterik ez ditu irakurleak behar (EJ51: 27)

adin-puska II.3.2.2.3

  • adiñ-puska badu= Es muy anciano (HE26: 254)

adiskide II.7.2.8

  • Jaungoicoac barca deguidala, ene adisquidea, liberalismo... liberala, itz oyekin! (HE40: 57)
  • aren lagun arrunta eta adiskide miña izan denak, artaz mintzatzen denean (EC70: 102)
  • loren amaieran errezteko geure adiskide ta gogaide (EI99: 140)
  • Zer det adiskide? Zer, etsai? Zerk nauka maite dedanaren ate-zai? (EJ50: 66)
  • ama gatic, ayden, adisquiden, eta ondasun equillen gatic (EJ57: 76)
  • molde haren gainean bertceric hainitz eguiten tu eta partitcen deraustetçate bere adisquidey (EJ58: 37)
  • Ni baitan dukezu adiskide bat (HE01: 108)
  • Ez bada posible adisquide gabe bicitcea (HE06: 152)
  • Doai onec guizona eguiten du Jangoicoaren Seme, eta adisquide, Jesu-Cristoren Senide (HE07: 302)
  • Ah! ez, ez, ene adisquidea: orietaco ejercitu bat baño obetzat iduqui bear da (HE40: 173)
  • senar-emazte aien adiskide bat (HE21: 51)

adiskide-eskari I.5.1

  • adiskide-eskariak artzen diran bezela (HE17: 62)

adiskidetasun-bide II.7.2.2

  • orra euskalduna noraiño eltzen dan adiskidetasun bidean (HE21: 103)

aditz-erro I.5.3

  • atzizkia dutenek batikbat, aditz erroa duten bere erroek, adizki bezala agertzekotan, (EJ80: 18)

aditz-forma I.5.2

  • H daramaten aditz forma edo deklinabideko kasuak ere ez dira sartu (EJ56: 57)

aditz-joko I.5.2

  • puntu hortan hitz berririk ez genuen behar, gatzazkio, zatzazkio, gintzazkion, eta abar aditz-joko zaharrak baitira (EJ51: 38)
  • a organikoaz bukatutako hitzak, euskalki guztietan legezko den aditz jokoa eta euskal hitzurrena (EJ56: 98)

aditz-kontu II.6.2.4.2

  • aditz kontuan izango genuela behaztopabiderik zailena (HE27: 377)

aditz-malkar I.5.4.2

  • aditz malkarretan barrena abiatu nintzenean (HE27: 370)

aditz-molde II.4.2.6

  • verbe molde emanetarik hurruntzen direnen miralla [tit] (EI58: 102)

aditz-pilo II.2.2.2.6

  • horrelako aditz-pilo egoskogorrak egosteko (HE27: 349)
  • honek eskaintzen zion aditz-pilo mardula (HE27: 390)

aditz-sintagma I.5.1

  • hitz honek hemen aditz sintagma erditik ebakitzen du. (EJ80: 107)

adjektibo-hitz II.6.2.3

  • Hortik ikhousten duzu adjectif hitz emea egiten dela adjectif hitz arrari yuntatuz e (EI58: 13)
  • Eur-ez franzesian akhabatzen diren adjectif hitzek egiten dute euse, emean, hola noula (EI58: 15)

adlatibo-kasu II.6.2.3

  • adlativo kasoa eta oihu gisakoa bereiztearen aldeko zen norbait (EJ56: 23)

administrazio-kutsu II.5.2.9

  • euskeraren galera eta administrazio-kutsua jatorrizko egiari nagusitzen ari (EJ51: 46)

administrazio-muga I.5.2

  • guhauri ere azkenean, administrazio-mugak bide, harrigarri arrotz gertatzen zaizkigun osoki (EJ51: 47)

afalondo II.8.2.14

  • H-E/2: II.3.2.1, 55 (HE29: 131)
  • zer afal-ondo alegera bezain goxoak zeramatzaten (HE59: 7)
  • afal-ondo samur, itzez, itzik gabe gure Iaunarekin (EJ50: 54)
  • afalondoko edaritzat, Gipuzkoako mugan eta Durango aldian, pattarra aurreztik aranekin gertatua hartu izan da (EB87: 29)
  • apalondo batean, gaztain erreak jaten ari zirala, onela asi zan aita (EJ62: 27)
  • apalondo bikaña igaro zuten (EJ62: 46)

afari-gai II.7.2.4

  • aiek saskian, etxera doa afari-gai antolatzen (HE18: 83)

afari-kontu II.6.2.4.2

  • afari kontua aditzean, zerriak! atera zitzaion barren barrenetik (HE39: 62)

afari-ondo II.8.2.14

  • ez daiteke luzea apari-ondoa (HE18: 39)

aflikzio-mota II.4.2.7

  • orain izurriz edo gerlaz edo zenbeit bertze aflikzione-motaz bisitatzen dituan populu guzietara (HE02: 56)

agindupe II.8.2.9

  • eta guciac gorputz bat eguiñaz beren buruzagui señalatuaquin, eta oyen aguindupean bici dira (HE40: 12)
  • biotz prestuaz fedearen aguindupean egotea ceñ urruti dagoen eracusteco (HE40: 187)

aginte-aldi II.7.2.1

  • bere aginte-aldian egin zituen Ojeda kapitanak 1593-an harako 29 ontzi haiek (HE33: 99)

agiri-barru II.8.2.7

  • bidali zizkioten bataio ta jaiotza agiriak (…) Agiri barruetan bere Martiñ-en seme legezko agertzen zan (HE57: 45)

agiri-proposamen I.5.1

  • horiengandik hartutako aholkuekin gaur hemen aurkezten dudan agiri proposamen hau taxutu da (EJ56: 94)

agiri-sorta II.2.2.3.2

  • agiri-sorta luze aberats bat (HE33: 63)
  • batzarre batzuetako agiri-xortak arkitzen dira (HE33: 39)

agoa-aldi II.7.2.1

  • Ijeliac badaucaz une luciac agoe aldi bacochian, ta emoten jaco astija lo aldijac eguiteco (HE20: 129)

agoa-kirten I.5.3

  • atala, edo agoequirtena [zerrenda] (HE20: 135)

agotz-pila II.2.2.2.6

  • arta-korda, lizar-osto, belar eta agotz-pila / kalerik gordeena bein berriz derabil / (HE18: 46)

aguardient-xorta II.3.2.3.2

  • Emoçu agordient chorta bat eta sucre puchca bat (EJ75: 38)

agure-biltzar I.5.1

  • agure-biltzarrak mandatari, honera bidaldu grauzkitzu, zerorri galdetzera (EJ50: 133)

agurtza-pila II.2.2.2.6

  • emen sartu giñanean, Jesus, motellak, ura zan agurtza-pilla! (EJ49: 96)

agustino-komentu I.5.4.2

  • bañan, agustino-komentu kuartel ortan nengoala jakin zuanean, egun batez an azaldu zitzaidan (EJ60: 87)

ahaidetasun-izpi II.3.2.1.3

  • ez ahaidetasun izpirik, markes, duke eta kondeekin (HE33: 5)

ahaidetasun-problematika I.5.1

  • ahaidetasun problematika utzi baino lehen, huna zer ziostan hartaz Pokorny jaunak (HE30: 221)

ahari-apustu I.5.6

  • aari-apustu bat jokatu bear izango zala (HE50: 69)

ahari-hanka I.5.3

  • Errekiak: Aari-anka. Olio belarrak (EJ64: 31)

ahate-arrautza I.5.1

  • ate-arraultzak olloenak bezin garesti merkatuan saltzen ez badira ere (EF92: 101)

ahate-saltsa I.5.7

  • eguerdi baino lehen, ahate saltsaren, oilo egosiaren eta gerreneko antzararen usainean (EJ72: 47)

ahi-ontzi I.5.4.2

  • bitartean Axelkok ahia-ontzia hustu eta hondarrekin burua igurtzirik, basoko bidera aldegin zuen (EJ53: 28)

aho-euskara I.5.6

  • egungo aho-euskaraz bekaldetuz gero (HE26: 263)

aho-hizkera I.5.6

  • ez duela uste aho hizkeraren sintagmak eta hitz andanak bertsotan ari denak ezin urra ditzakeenik (EJ80: 14)
  • zu bezain edo hain eder bezalako hitz andanak, aho hizkeran inola ezin erdibi daitezkeenak (EJ80: 27)

aho-hots I.5.1

  • gañera garbi-garbi abo-otsarekin, orain ezenaioan bear diot ekin (EJ60: 27)

aho-mihi I.5.3

  • metafisika oso landua irakasten zuten aho-mihiz (HE30: 225)

aho-poesia I.5.6

  • Erdi Haroko euskal aho poesia Ahaide Nagusiekin batean galdu zen (HE36: 7)

aho-txistu I.5.6

  • eurac iratzartuten dira ao chistubaz (HE20: 130)

aho-xoko I.5.9

  • eta Piarresek, beti aho-xokoan zagokalarik bere pipa motx eta beltza (EJ72: 12)

ahope II.8.2.9

  • aopean izketan asten da (HE57: 106)

ahosabai I.5.3

  • ahosabaira orduko berotu dit barnea (EJ53: 108)
  • ez eta Donostia'n gertutzen duten bezelako, ausapaiarentzat atsegin eta urdaillerako osasungarri (EJ64: 49)
  • onec berealatic garrazten ditu saltsa nastu batzuetara eguiñac dauden aosapai modu batzuec (HE40: 194)
  • eta oyec bere aosapaya chit garraztua eta urdal edo estomagoa nai aimbat galdua dauzca (HE40: 70)
  • Aosabaija....... El cielo de la boca (HE20: 222)
  • sail batekoek aho-sapaiko soinua duten hitz batzuetan (HE30: 212)
  • ez dauka orrengatik txarra ao-zapaia beorrek (HE54: 168)
  • aho-sabaiaz ebakitzen diren (...) otsei buruz (HE26: 281)

ahosabai-hots IV.2.2

  • latinek ere ahosapai hots bat mingatzen dute (HE30: 216)

ahosabai-modu IV.2.2

  • onec berealatic garrazten ditu saltsa nastu batzuetara eguiñac dauden aosapai modu batzuec (HE40: 194)

ahots-hari I.5.7

  • abots hari batekin, Miller-ek justu justuan entzuteko eran (HE35: 96)

ahotsaldi II.7.2.1

  • Do-nia-ne diote, bai, garaztarrek, hiru abotsalditan (EJ51: 65)

ahuntz-erdara I.5.1

  • diru-goseak ahuntz-erdaraz, zoroen enganagarri, jarri dituenak (HE27: 395)

ahuntz-euskara I.5.1

  • ikusiko dugu zer egiten duten gazte auntz-euskera zaleok, Esperanto berriaren fundadoreak (EC61: 167)

ahuntz-larru I.5.3

  • lurraren ohe parean ahuntz larru bat (HE35: 62)

ahuntz-mordo II.2.2.2.2

  • urte batez, beste askotan bezala, bazetorren ahuntz mordo bat herri aldera (EJ53: 45)
  • bazetorren ahuntz mordo bat herri aldera, eta Otso-harrateko ateka estuenean otsoa agertu zitzaien (EJ53: 45)

ahuntzadar-mako IV.2.2

  • Ikusi nuanean / nik zure zangoa, / iruditu zitzaidan / auntzadar-makoa (HE18: 55)

aingeru-antz II.5.2.2

  • galdu zenduan aingeru-antza, galdu zenduan zerua, galdu zenduan Aita, o ze Aita!... (EJ77: 11)

aingeru-begi I.5.2

  • aingeru-begiak irriparrez, aitortegitik irten-berri zetorren zorion-izpi jario, bere barnean iduki eziñezko misteri zerbaiten pozez (EJ03: 12)

aingeru-ezkila I.5.8

  • Gaiñerako muñotik itzul egitean, aingeru-ezkila Lizartza'n, Orixe'n, urren Azkaraten (EJ50: 36)
  • Erregearen erria ikusten du urbilla... / ua an, eta bereala aingeru-ezkilla (HE18: 50)
  • aingeru-ezkila. ordun areago dandarekin leia i bai aiz, ni ba-nauk. Sogortu nai naute; ni, berriz, txixtuka. (EJ50: 35)

aingeru-kume II.7.2.9

  • Erube, / Hegal gabeko ersuge; / Hobi zuriek nahia suntsitu dute; / Aingeru-kume / (EJ50: 77)

aingeru-talde II.2.2.1.4

  • Beyoa aingeru-talde Beran kaltez yagia, Loitu barik adurrez geyago aingerurik! (EJ77: 54)

aintza-apurño II.3.2.2.1

  • eskein zaiezute aintza-apurño bat (HE17: 36)

aire-bolada I.5.4.1

  • aide-bolarak zugaztia iñarrostean (HE34: 32)

aitaorde II.7.2.11

  • haren aita-ordetzat hautatua (HE05: 106)

aiterri I.5.4.2

  • Aizorri esaten oida Oñati-aldean aiterri edo asaberri edo iaioterri esateko (EI99: 141)

aiton-seme I.5.2

  • ez etorkizko aiton-seme, baina herri xehetik sortutako euskal intelektuala (EJ51: 96)

aitormen-gai II.7.2.4

  • gaurko Jesusen bataioa: ta bidenabar zuri arrerazteko, aitormen-gai berririk ez eguiteko (HE13: 73)

aitorrera-sail II.2.2.2.7

  • eliz-idazle zaharren aitorrera-sailla (EC70: 74)

aitzaki-bide II.7.2.2

  • ustez iñori aitzaki-biderik eman-gabe ari zan bere lanean Azkue-ren euskalzale (EJ07: 1)

aitzina-aldi II.7.2.1

  • beti dakar aitzina-aldiko kutsu berarizko hori (HE26: 277)

aitzinalde III.2.1

  • dissertazino hunen aitzin aldean erran dugunez (HE26: 289)
  • aitzinaldea aithortu beharrean aurkhitzen gara (HE26: 259)

aitzindari-ohore I.5.2

  • eta hein batean bederen, aintzindari-ohore apurrak bederen merezi lituzkete Antsolak... (EJ51: 90)

aitzindari-oste II.2.2.1.2

  • gal-araci-cituen oraino, printce haren semearequin batean, haren azpico aitzindari-oste bat, ceren ican-cuten flaquecia complitecitzat bere erreguearen manu barbaroac (HE10: 115)

aitzinegun III.2.1

  • Egunez ari garelarik, beraz, gauza bat da bezperan, aitzin egunean, nahiago baduzue, Oihenartek dioenez, egun hartan, biharamunean eta bestea, arras bestea, atzo (HE27: 100)

aitzingidari III.2.1

  • dardara berrien aitzin-gidari datozen trumoi-hots ilunak (HE27: 334)

aitzinkelta III.2.1

  • Euskaldunek zutela delako hitza Kelten eta Aitzin-Kelten ganik jaso (HE30: 215)
  • Keltez edo Aitzin-Keltez populaturik zeudela (HE30: 216)

aitzinlan III.2.1

  • Euskaltzaindiak 1968.ean Arantzazuko biltzarreetan agertu zuen bere jokabidea, egin zitekeen batasunaren aitzin lan bezala (HE27: 42)

aitzinsolas III.2.1

  • Aintzin solasa [tit] (EJ04: 9)
  • eskaera horri erantzun beharrez, aintzin solasa edo hitzaurre au idatzi dut (EJ04: 13)
  • Aintzin-solas [tit] (HE32: 9)
  • aitzin-solasean Materrek erraiten dituen gauza batzuk (HE26: 264)
  • Larregiren lana aitzin-solhasean aiphatzen derauku (HE26: 275)
  • hizkuntzari dagokiona ukituko dut soil-soilik aitzin-solas hontan (HE33: 23)
  • aintzin-solas luze huni bukaera emateko (HE35: 11)
  • liburuaren aitzin-solasean ezin ederkiago (HE59: 11)
  • Aintzin-solas [tit] (HE59: 5)
  • Aintzin-solas [tit] (EJ71: 10)
  • ohartu behar da ere Paulok Erromatarren aintzin-solasean ez duela "Jainkoaren Elizarik" aipatzen (EJ71: 10)

aitzur-kirten I.5.3

  • ta azkenean, atxur kirtenakaz, dsartada [sic] galantak emoten eutsiezean erdiko zaragidunei (EJ59: 64)
  • beste batzutan, berriz, aitzur giderra zerura begira utzita itzuli ere bai etxera (EJ65: 29)
  • i bezela izango duk, atxur kerten ori (HE19: 48)
  • a zelako okerra, ta astoa ta atxur-kirtena dan (HE21: 98)

aitzur-kolpe I.5.6

  • NEKAZARI: nire itza zure aitzur kolpea da (EJ50: 180)

aizkol-joko I.5.6

  • ara gure aizkolariak eta aizkol-jokua zer diran (HE22: 21)

aizkolpe II.8.2.9

  • aizkol-peko ezpal txiprixtari begiratzen zioten (HE22: 17)

aizkora-distira I.5.1

  • Anoeta'ko barrunbe artan bazan aizkora diztira! (EJ69: 38)

aizkora-hots I.5.1

  • badoa herri barnera eta zurgin baten aizkora-hotsak entzutean ondora joan zitzaion (EJ53: 43)

aizkora-joko I.5.6

  • aizkora-jokua [tit] (HE18: 134)

aizkora-joko-egun IV.2.2

  • aizkora-joku-egun. Jendea zai dago (HE18: 134)

aizkora-kirten I.5.3

  • aizkora-kertenak eta borra-kertenak egiten batzuek bagenekigun (HE29: 87)
  • aizkora-kertenak beurak egin bear aizkorarekin (HE29: 63)
  • gogor eldu dion batean autsi zayo aizkol-kirtena (HE22: 18)

aizkora-ukaldi I.5.6

  • eta, beroan bero, ez dioia haizkora-ukaldi bat bularrean emaiten? (HE43: 8)

akademi lagun II.7.2.10

  • Akademi-lagun argiaren Vargas Ponce-ren eskuan ipiñerazteko asmoz (HE33: 61)

akanto-hosto I.5.3

  • haitzurdinezko akanthos-orstoak propylaion landuen zuthabetan (EJ50: 59)

akeita-katilu I.5.4.2

  • gero daroat Centro Vasco-ra bertan akeita-katillu betena artzen (HE21: 55)

akeitetxe I.5.4.2

  • sartu ziran akeitetxe baten diruok emoteko (HE21: 63)

akelarre I.5.4.2

  • Sorgin oroin Errege da Akelarren jarri (HE18: 100)
  • Euskaleriko sorrgiñ-biltokiak Akelarr eta Eperrlanda izentzat izan oi dituzte (HE24: 58)
  • Zugarramurdin, naiz beste zenbait menditan, egiten ziran sorginkeri ta lizunkerizko akelarreak (EL70: 38)
  • folkloreaz, pilotaz, akelarreaz, eta anitz ohitura zaharrez zer esanik ez dago (EJ51: 76)

aker-buru II.7.2.3

  • zer duk ik neskarekin, aker-buru-jale? (HE18: 42)

aker-euskara I.5.1

  • esan dezatela nai dutena aker-euskera zaleak (EJ05: 167)

akordeoi-soinu I.5.1

  • guzietatik erre usaia ateratzen da eta batzuetatik akordeoi soinua (HE35: 97)

akuilu-ezten I.5.3

  • akullu-eztena erabiltzea dagokigu soil-soillik (HE17: 9)

akzio-sari I.5.1

  • len esandako akzio-saria baldintza batez yaso dezagun (HE17: 71)

alaitasun-lore I.5.5

  • nere barne-baratzan, datorrela gora bake-zugaitz azpian, alaitasun-lora (EJ50: 11)

alargun-seme I.5.2

  • abek ezkonduak ziran ta alargun semeak eta orla (HE23: 108)

alargun-ume II.7.2.9

  • anai zarragoak guda mutil zituztelako, alargun umeak,... (HE23: 109)

albain-oihal I.5.7

  • zerutar argi-erraiñuak inguratzen dute lañoki, albañ-oial antzo gazte-loretan dagon neskatilla (EJ03: 46)

albaka-adar I.5.3

  • iñon faltatzen bada albaka-adarrikan pagatu biar degu multa ederrikan (EJ67: 174)

Albarino-festa I.5.6

  • erri txiki-politean ere izan da oraindik orain beste ardo-sariketa bat: Albariño-festa (EJ64: 47)

alberri III.2.2

  • on derizkiok alberrietako tripazai guztiak, iru bat erreal eman-ta, il-berriaren sufragioan betekada bat eguiteari? (EJ07: 1)

albiste-pilo II.2.2.2.6

  • Jesusen irudia osatzeko, ba da an albiste-pillo dexente xamarra (EC70: 99)

albo-gela III.2.2

  • ontan, Koxme-ren zintzur-ots minberatia albo-gelatik. Aida baten ondoratu zaio Terexa bi pastel ta arroskoletxe platerakin (EJ03: 52)

albo-herri III.2.2

  • albo errietako neska-mutillak alkar ezagutzeko aukera berarizkoa (EL70: 91)
  • barregarri egoten dala erri au, diñoe alboerritakoak, leioetan ainbeste zapi euki oi ditualako (EJ59: 21)
  • albo-errietatic Erregueari bidera irteten zitzaizcan emacumeac (HE45: 211)
  • Gueure errijeetaco piesta bat (...) Copradijeetaco, ta albo-errijeetaco gentiac atera aodituban ocasinoiac (HE09: 74)
  • han joaiten ziran albo-herrietakoak pozarren eta txaloka (HE26: 295)

albo-probintzia III.2.2

  • Euskalerritik eta albo-probintzietatik Ameriketara joandakoak, aietxek, bidaltzen dituzte gauza baliotsuenak (EL70: 155)

aldagarri-pare II.2.2.2.5

  • aldagarri pare bat, igandetako arropak, bizarra kentzeko labaña, bizpairu ator, jersey berri ta zar bi (EJ03: 72)

aldare-aitzin II.8.2.1

  • gizon batzuek aldare aitzin guzian lerro-lerro ezarriak zituzten (HE59: 79)

aldare-harri I.5.3

  • Altareac, ta Altar-arriac, ta berean dagoan Crutzeac adietan emoten dau Calvarioco mendia, ta Cristo iltzan crutzea (EC61: 89)
  • Araya'n Aldare-arri bat aientzako zutitu zuten (HE24: 60)

aldarri-hots I.5.1

  • aldarri otsak [tit] (EJ50: 162)

alderakizun-lan II.6.2.4.3

  • alderakizun lan ontan euskaltzale bat baiño geiago saiatu zaizkigu (HE28: 55)

alderdi II.3.6.1.1

  • gauzak okerreko alderdiz ikusteari yarrai bear bagatzakio (HE17: 50)
  • alderdiek, taldeek eta taldetxoek (HE27: 374)
  • arazo beraren beste alderdi bat aztertuko dugu (EI94: 16)
  • bizitzaren alderdi guzitan bere hizkuntzaz baliaturik bakarrik lor lezake (EI94: 59)
  • ona emen zein izango den gure alderdia, gure barrutia (EC70: 11)
  • edozein ekintza zuzendu eta batzeko guztiz beharrezkoa dela alderdia (EJ52: 33)
  • zorigaiztoko egun batez, uda sarreran, beste alderdira pasatu nai izan zuen (EJ65: 37)

alderdi-forma I.5.2

  • mogimendu horrek hartu dituen formei buruz, alderdi forma politikoei batez ere (EJ20: 17)

alderdikide II.7.2.8

  • alderdi kideen aintzinean ere ez nintzan apaltzeko gizona (HE58: 73)

alderri III.2.2

  • oyec partitu cituzten jendeen ugarteac beren alderrietan (HE12: 9)
  • beguiratu zuen Sodomara eta Gomorrara, eta alderri artaco lur guztira (HE12: 17)

aleman-herri I.5.1

  • len Westfalian egin itunpenak aleman-erria erabat xeatuta utzi bazuen, Versalles'ko oraingoak indarberritzeko zorian utziko du (EJ03: 36)

alfabetakuntza eta ikastola mugimendu IV.2.1.1

  • Alfabetakuntza eta ikastola mogimenduak ere orduantxe biziki indartzen zirenez gero (EJ20: 11)

alfabetatze-gai II.7.2.4

  • eta Rikardo Arregi izendatu zituen Alfabetatze gaitarako batzordea osa zezaten (EI94: 55)

alfabetatze-lan II.6.2.4.3

  • alfabetatze lana bere bidetik jarria zuen joan zitzaigunean (EI94: 56)

alfer-lan II.6.2.4.3

  • alper lana izango zala txakurraren ondoren joatea (HE22: 36)
  • alper lana da, nik ez dadukat esan bearrik (EJ62: 89)
  • hartara ez nuela liburuaren zati osorik emango, ia alfer lana egingo baizik, (EJ80: 7)
  • eta gero handik harat, alfer-lan gertha lekidikaio bere leheneko zuhurtzia guztia (HEAX: 37)

alfer-pila II.2.2.2.6

  • eta an arrapatu ditut, lagun usteko ez dakit zenbat alper-pilla (EJ60: 131)

algara-soinu I.5.1

  • gero, dana kontatu genienean, ango algara-soñuak! (EJ60: 94)

algodoi-laino I.5.7

  • algodoi-laiñoak joan eta zerua ondo garbituta ikusi arteraiño (HE31: 64)

alhapide II.7.2.2

  • ardia (...) bere ardi lagunen alhapidetik aldaratzen, eta hastantzen da (HEAX: 83)

alienatu-ilara I.5.4.2

  • horrela jokatuz Euskal Herriko alienatu-ilaran sartu zuen bere burua (EJ51: 34)

alkabuz-ukaldi I.5.6

  • bost alkabuz ukaldiz il zuten bertakoek (HE33: 97)

alkandora-beso I.5.3

  • alcandora besuac jaso, ta gañibet zantar bat aldian dabeela dabilz (HE20: 53)

alkate-aulki I.5.2

  • Donibaneko alkate aulkia baina Jainkoak familiako bozkarioa eskaini dio (HE52: 19)
  • elizkizun guztietan, an egongo zan Kitolis alkate-aulkidaren atzean, belauniko (EJ59: 94)

alkate-makila I.5.2

  • egon nintzen luzerotasu alkate-makileari begira (EI99: 166)

alkatetxe I.5.2

  • Getxoko alkatetxeak Gernikako Junten deiturarako proiekto bat onartzen du (EJ52: 20)
  • Companys-ek balkoi batetik publiko bihurtzen du Barzelona-ko alkatetxean (EJ52: 20)

alkatetza-garai I.5.4.3

  • alkatetza garaiean artxibuetako ordena agindu eta zuzendu zuanean (HE35: 79)

alkohol-gai II.7.2.4

  • alkohol-gai, oni buruz esan izan oi da, txakoliñak gaingañekoa izateko (EJ64: 23)

alkohol-tanke I.5.4.2

  • Arjentinara joan zen eta hogeita sei urtetan erre zen, alcohol tanke bat esplotatu eta (EJ68: 9)

almeja-ale I.5.3

  • almeja ale batzuek etziotek kalterik egingo xaltxa berdeari (EJ03: 59)

almendra-mikatz-hauts IV.3

  • geitu iru-bat zalitxo almendra-mikatz-autsez gaiñeratuak (EJ64: 46)

almirante-ontzi I.5.2

  • ingles almirante-ontzia erre ta ondoratuz gainera, haren ikurriña arrapatu eta Errenterira eraman zuen (HE33: 85)

almitz-belar II.6.2.1

  • auen illajeak eta gañerakoak, almitz belarra janda ez dira izaten (HE50: 48)
  • an dagoan almitz-belarra oso zalla da austen (HE50: 62)

aloger-erdi II.3.6.1.1

  • legorrean irabazten dabe aloger laurena edo aloger erdia (soldata laurena ta soldata erdia esan oi daroe) (EJ59: 84)

aloger-laurden II.3.6.1.2

  • legorrean irabazten dabe aloger laurena edo aloger erdia (soldata laurena ta soldata erdia esan oi daroe) (EJ59: 84)

alpargata-denda I.5.4.2

  • Ernanin alprajeta denda izan zun (HE23: 43)

altzifre-zuhaitz II.6.2.1

  • komentuganeko alzifre zugaitz zarrak ez dabe luzera txikia artu (HE31: 71)

Ama Birjina bezpera IV.2.2

  • Axkortan, arrapatu genun (Ama Berjin besperan) konpañi osoa (HE23: 39)

ama-begi I.5.2

  • negar gurak eman zion Anttoni-ri. Bat batean ama-begiak anpollatu zitzazkion (EJ03: 56)

ama-doilorkume IV.2.1.1

  • Zaldunak esan zion: "ixi, ixi, ama-doillorkumea, ez bada ori zure esaterea" (HE18: 109)

ama-hizkuntza I.5.1

  • ama-hizkuntzaren deia ezin sakonagoa eta bortitzagoa delako (EJ51: 14)

amantalpe II.8.2.9

  • zapatariak orduko, zutunduta chapela amantalpean erdi-sartuta eukala (EJ07: 2)
  • esku bustiak amantalpean gordeta edo erratza bazter batean itxirik (EJ59: 53)
  • zeuri atzo amantalpetik kalean jausi jatzun bonbillekoagaz? (EJ59: 73)

amaraun-sare I.5.1

  • ez dakusazu amaun sarea dagola urratu bagerik? (HE18: 76)

amatasun-sen I.5.10

  • (...) orduko illotz zegon. Jaunaren naiera etsitzen zekian arren, amatasun-sena zitzaion gainditu, eta amak bakar-bakarrik senti dezaketen maitasun-dolamenez laztandu zun besarkada estuaz bere semetxo kuttunetan kuttunena. (EJ03: 62)

ameskeria-sare I.5.7

  • ameskeri-saretan eror ez dadin, gidari ona du Don Migel (EJ03: 46)

ametrailadora eta mortero-hots IV.2.1.1

  • an ere oju eta marru berdiñak egin ditut, eta ango ametralladora eta mortero-otsa! (EJ49: 54)

amets-amore I.5.9

  • Merindade guztiko udako lorea ta neskarik geienen ames-amorea ioian bakarr bakarrik aga biurturik (EJ70: 129)

amets-atsegin I.5.1

  • bañan amets-atsegin berria nabaitu orduko, (...) lur bustiaren gañera etorri bear nuen berriz. (HE34: 31)

amets-bide II.7.2.2

  • idazti onek ames-bide xuxpergarririk ematen al dezakio gipuzko-euskerari (HE17: 9)

amets-euskaldun I.5.7

  • amets-euskaldunek, ordea, zernahi gauza entzun dezakete (HE27: 348)

amets-herri I.5.9

  • ez zuen inongo amets-herritara ihes egin beharrik (HE27: 301)

ametxar-irabi IV.2.2

  • laguntzik ez diet uka beñere. Ametxar-irabi edo kezkarik sortzen bazaie (EJ50: 22)

amildegi-ertz II.8.2.10

  • sinistu ezinezko miraria zirudin amildegi-ertzean gora (EL70: 85)

amilpe-zulo IV.2.2

  • erori ziran amilpe-zulotik ateratzeko kemen eta borondaterik gabe (HE28: 91)

amodio-belar I.5.5

  • amorio belarraren autsaquin beretuco duala nai duana (HE40: 22)

amodio-iturri I.5.5

  • amodio fresko batez beti gainditua / amodio iturri freskoa (HE56: 22)

amodio-mota II.4.2.7

  • hainbertze gizon mota, hainbertze amodio mota, horra egia (HE59: 109)

amodio-pittin II.3.2.2.2

  • Lizardi'k bultzatu zuen, amodio pittin hori bere poeman sartzera (EJ51: 30)

amodio-poema I.5.4.2

  • erlijiozko poemei amorio poemak jarraitzen zaizkie (HE36: 10)

amore-kontu II.6.2.4.2

  • askok diyote kantetan beti amore kontu naizela (HE61: 133)
  • bere amore kontuak kontu ugariak izan bear dute (HE61: 15)

amorekortasun-izpi II.3.2.1.3

  • Bartelen bozkeran ez zen amorekortasun izpirik agiri (HE39: 85)

amorru-su I.5.1

  • negar egin omen zun gizajoak, negar miñaren miñez, alako salkeria ezin galerazi izan zualako. Ta bertan, amorru-suak artuta, itzeman kitatuko zuala salkeri ua (EL70: 193)

amuarrain I.5.6

  • basoz eta alorrez, etxaberez eta piztiz, amuarrainez eta txori-ehizaz joriagoa baina (EJ00: 177)
  • Amuarrañac begui bi, sei escalluc amabi (HE20: 123)
  • motellak, ibai ontan sekulako amorrai-pillak zebiltzik (EJ49: 35)

amuarrain-pila IV.2.2

  • motellak, ibai ontan sekulako amorrai-pillak zebiltzik (EJ49: 35)

anai borroka I.5.1

  • beste iñun baño obeto bere kondairan begiztatzen bait-dira gure aurrekoen griñak eta ontasunak, anai-burrukak eta anaidi ederrak (EL70: 53)

anai maitasun I.5.1

  • besteren pekatua nork bere gain artze ori, ez didak esango benetako anai-maitasuna ez danik (EJ03: 32)

anaitasun-oihu I.5.1

  • bere anaitasun ojua gizadi osoari, mundu guziari irixten zaio (HE28: 86)

analfabetismo-indize I.5.1

  • analfabetismo indizea oso bajua da (EI94: 62)

andoila-zopa I.5.7

  • platos de ordenanza: andoilla-zopa (EJ64: 28)

andrakume II.7.2.9

  • nungo Gaisoteguijetan egon dira andracume azur imintzalla (HE20: 52)

andre-jende II.7.2.7

  • ken! ken!, andre-jendeak dio batez ere (HE18: 34)

andre-talde II.2.2.1.4

  • eta orra non aguertzen dan andre-talde bat deadarrez esaten duela (HE07: 227)

andregai II.7.2.4

  • Donapaule alderdiko etxalde handi batetako andregai bat zen (HE32: 51)
  • oraiñik izango det andregai bat ona (HE51: 15)
  • inoizko andregaia besterekin ezkondurik aurkitzen dutenean (HE27: 310)
  • Elantxoben utzi zuen andregaiaz berandu xamar oroitu dena (HE27: 311)
  • andregai birjina marfilezko kutxan utzi (HE35: 85)
  • hemen gure Bartel. Gaur andregaitan ala zertan hator bada? (HE39: 75)
  • bi makil oiek aski nitun nik munduz mundu ibiltzeko, irugarrena andregaiari arkakosuak iltzeko (EJ79: 140)
  • urteak aurrera dijoazkio ta ia mutilzartuta, eztaiak nola emango ditu andregairikan eztu-ta? (EJ79: 25)
  • andregaya, Manuela Antonia Arbizua, donostiarra zan (HE61: 11)
  • lau andregai dakazkit artu nai ezikan (HE61: 75)
  • Iruñean bizi eta Garezen andregaia zuen eskolabako batek eskatuta egina, antza (EJ00: 208)
  • ama, emazte, andregai ta arreba oroen begiak negarrez; gizonezkoek ukabil-ortzak estutuaz, beren amorroa gorde eziñik (EJ03: 39)
  • Ene andregaiari [tit] (EJ65: 71)
  • Guadalupe'ra joan nintzan anaia bixitatzera, ta orduan ezagutu aren andregaia (EJ66: 52)
  • sapatu baten lagun askogaz doaz goizean goizeti neska guztiak andrageiagaz isildu barik aurretik (EJ70: 118)
  • andre-gaia zabilan... (HE51: 34)
  • ezpain xuria andre-geiari nion bethi ikusten nik (HE60: 170)

anezka-zotz I.5.3

  • ona emen eunteguijac. Au da gaisubilla; beragocuau, beesubilla. Aitatuco dutsudaz guztijac. (...) Ause, anezca-zotza (HE20: 140)

anis-olio I.5.1

  • Anis Olioa [tit] (EJ75: 51)

antsi otoi I.5.1

  • alkar-jardun otoia, antsi otoia, begirada egartizko otoia (EJ50: 163)

antxarrain II.6.2.2

  • baña ez, adibidez, arrai-zukua, magurio-krema, arrokako antxarraiña (EJ64: 81)

antxoa, sardina edo lantzoi zati IV.2.1.1

  • antxoba, sardin edo lantzoi zatia amoan ipiñi ta erreskada zuzenean otzaretan tolostu (EJ59: 84)

antxoa-talde II.2.2.1.4

  • antxoba talde ugaria urgañean ikusita, itxasora begira dabiltzanak (EJ59: 40)

antxume II.7.2.9

  • eta paratucotu árdiac escuiéco aldétic, ta anchumeac ezquerréco aldetic (EJ55: 184)
  • ala nola Arzáiac berechstentuén anchumeetáic árdiac (EJ55: 184)
  • baitáre, ala nola saldobáten achsuriac eta anchumeac nola sarebátean arrái onac eta gaichstoac (EJ55: 208)
  • begi, ta begi errugabeak auntxumearenak! (EJ50: 139)
  • udaberrian, antxumeren bat edo beste ekartzen badidazue (EJ53: 46)
  • eztira azartuten auntzetara, ardijetara leguez; baña bai bildots ta anchumeetara (HE20: 110)
  • emengo antxumea bezelakoxea zan ura (HE29: 83)
  • ez daquit nola viciaz irten nintzan Francian ta Españan, Baigorri ta Bizcaian, nor nai ardiac ta haunzac, arcume ta haunzchumeac (HE20: 169)
  • ahuntz-umea, gazte deiño, on da iateko (HEAX: 107)
  • mutill batec ostu omen zuan anzume bat (HE07: 357)
  • sasitan kakoturik gelditu zala ardi zarren bat, edo arako antxume txoro ua (EL70: 22)
  • hobe duk nere antxumea jatea (EJ53: 35)

antz-gai II.7.2.4

  • Nic, dotriñ eguiazcoari narraicanac becela, au pecatu dala topatzen det: eta au fede chit onaz eguiteac, edo beste aringarriren batec aitzaquiatzen ezpazaitu, pecatu eriozco edo mortala alere. Adi zadazu antz gai bat. Badaquizu alde-aldean gure egunetan sortu dala "Cristau zarren erligioa" deitzen dan seta, edo erligiotzaco bat. (HE40: 60)

antz-une II.7.2.6

  • tsoriak gizonakaz daukez antz-uneak bada ez oi dabez azten eurentzat umeak (EJ70: 110)

antzara-gibel I.5.3

  • ta ez degu emen zearo aipatu nai antsara-gibela, jendeak asko jaten duana (EF92: 103)

antzara-izterki I.5.3

  • cembeit aratcheki edo lumaki puchcaz, edo horien escasian anzara ichterkiz (EJ75: 25)

antzara-luma I.5.3

  • Erremundegibeherek hartzen dik eskuan antzara luma xuri bat eta erraten ziok (EJ72: 48)

antze-lan II.6.2.4.3

  • bizi dedilla liburuetan bederen, antzelan bikaiñetan (EJ51: 30)

antzerki-lan II.6.2.4.3

  • antzerki-lan txiki bat be bai (HE31: 99)

antzerki-saio I.5.6

  • nahi nikek hire antzerki saioa ikusi (HE35: 64)

antzina-gerrate I.5.8

  • murruetan nabari daude oraindik aintzina-gerratetako aztarnak (EJ03: 11)

antzina-kutsu II.5.2.9

  • hizkara horrek zaharr-usai eta antzina-kutsu arin-samarra daduka (HE26: 278)

antzinaldi II.7.2.1

  • unkigarria da erri txikar onen egokera antziña-aldiko inperio eta zibilizazioen erdian (EC70: 25)

antzinatasun-kutsu II.5.2.9

  • auek ziran Antigu'ko etxerik ederren eta ikusgarrienak, eta auzoari antziñatasun-kutsuren bat ematen ziotenak (EJ51: 21)

antzinate-kutsu II.5.2.9

  • dorrearen leihoak hertsi dira, zeken; eta goiko ojibak antzinate-kutsu bitxia erasten die (EJ51: 50)

antzu-aldi II.7.2.1

  • Txirrita, bertsolarien erori-aldian, antzu-aldian, guzien eusle, buru, biotz ta maixu izana (EJ79: 139)

apaburu II.7.2.3

  • sagar mueta asco, berazac, gazaminac, urtebetiac, domenchac, curcubietac, gorrigarratzac, apaburuac (HE20: 104)

apaintze-lan II.6.2.4.3

  • eta beste zortzi aldare ipiñi ziran beste ainbeste kapillatxotan, lengo zarren ordez, osteruntzeko apaintze-lanak utzi gabe (EL70: 213)

apaiz-buru II.7.2.3

  • Lutero-ren aurrecoetaco bat izan zan Vielef, Inglaterran apaiz-buru edo parroco cegoena zan (HE40: 138)

apaiz-jantzi I.5.2

  • 1840'tik 1846'ra bitartean, apaiz-jantziz bizi bear izan zuten Bidaurretan (EL70: 201)
  • pralleak apaiz-jantziz bizi ziran artean Arantzazun (EL70: 204)
  • Apaiz-jancia ipintzeco, ceremonia santu bat (ED46: 218)

apaiz-janzki I.5.2

  • arpegi gorrizta ta apaiz-yazki beltza (HE17: 39)

apaiz-lan II.6.2.4.3

  • apaiz-lanetan bein baño gueyagotan sartu izan zalaco (HE45: 201)

apaiz-multzo II.2.2.2.4

  • apaiz multzo bat besterik ez dugu aurkitzen (HE36: 24)

apaizetxe I.5.4.2

  • nun izaten zuten karlistak imprenta? Apaiz etxean? (HE23: 82)
  • zer esker eta zer... eskerrak izan oi dira apaiz-etxekoan (HE19: 91)
  • baditu hiru apaiz-etxean... (HE52: 14)
  • Tilo'ko plazaren atzeko aldean apaiz-etxe bat zan (EJ60: 59)
  • oraingo apaizetxea ez beintzat (HE23: 82)

apaizgai II.7.2.4

  • beiñola, apaizgai izana (EC70: 32)
  • aphez gay-bat deithua izan zen eri baten gana (EI58: 3)
  • nola apaizgaia hemendik? (HE39: 59)
  • apaizgai zela, Jakin-en bilkuretan izaten zela ba dakit (EI94: 37)
  • Apaiz-gai eguiteco, ta Apaiz-jancia ipintzeco, ceremonia santu bat (ED46: 218)
  • antijodun txiki batek, apaiz-gai bat (HE35: 41)

apaizkide II.7.2.8

  • Apaizkide jaun: Luzaz eta zentzuz aztertu ondoren... (HE39: 67)

apez-hitz I.5.1

  • aundiena da Jainkoarena, arren urrena apez-itza (HE18: 113)

apez-mintegi I.5.4.2

  • semenario ttipiak aldiz, apez mindegi xumeak, apezen esku menetik kentzekoak direla (HE59: 61)

apezetxe I.5.4.2

  • apez etxean egoten zen zerbitzaria ote zen? (EJ65: 71)
  • Alaxe jaun aiek artzen zitun Lorenzo Izagirre jaunak Apez-etxe berrian, abatxe-zaarra berritu arte. (HE50: 23)
  • Elizarenak ziren apez-etxeak (HE14: 151)
  • apez-etxera zoaz, ta naikoa ba dute (HE18: 51)
  • baña ez ala Apez-etxe berria, "Larrañeta" ondokoa (HE50: 23)

apezgai II.7.2.4

  • bagintuen aitzin hortan sei apez, eta apezgei bat (HE59: 15)
  • apez geieri aterbea ken (HE14: 151)
  • ikus emen Imoz'ko apezgaiarena (HE18: 112)
  • dela apez-gaien bihotzetan (HE59: 17)
  • are loriatuago, apez-gai bat edo bertze agertzen zenean (HE59: 18)
  • apez-geiak baizik hartzen ez dituztelako estakuruan (HE59: 61)
  • apez-geien keta berdin indardun, ohartuago baizik izan ez delakotz (HE59: 62)
  • apez-geien altxatzeko zer nahi gostarik egin semenarioak (HE14: 151)

apezkume II.7.2.9

  • nahiz apezkumeek, bidezko denez, beren deformazio berbera dutenengan deformaziorik ez somatu (EJ51: 85)

apezpiku-konferentzia I.5.1

  • eguneroko errealitateak dira, euskal elizak apezpiku konferentzia propiorik ere ez duen artean (EJ20: 43)

apostolu-kargu I.5.2

  • bai eta bere apostolu karguaren nekeetaz eta bozkarioetaz du espantu egiten (EJ71: 21)

apostolutza-era II.4.2.1

  • predika-erak, apostolutza-erak, kristau-erak aldatu nahi ziren (EI94: 44)

apostu-klase II.4.2.3

  • apustu-klase ori euskal errietako lengo zarrak asko ezagutu zuten (HE29: 31)
  • nere denboran ez da jokatu apustu-klase ori (HE29: 32)

apunte-fardo I.5.4.2

  • etikako apunte fardoa zabalik zedukan (HE39: 33)

ar-eme kontu IV.2.2

  • ar-eme kontuak sumin erazi zuela Lasunda pentsatu zuen (HE39: 97)

Arabalde II.8.2.3

  • Iparraldetik dator leitzar arranditsu; (...) Arabaldetik, berriz, Azpiroz ta Albisu (HE18: 19)

aran eta muxika-zati IV.2.1.1

  • uretan beratzen aran eta muxika-zati legor-onduak, erdira (EJ64: 52)

aran-arbola II.6.2.1

  • an utzi ditut aran-arbolak, utzi ditut gereziyak (EJ66: 143)

aran-pattar I.5.7

  • legatz edo besigu eta intxaur-saltsa eta aran-pattarrik gabekorik (EB87: 29)

aratxe-hezur I.5.3

  • emaiten tuçu indi-oiluaren hechurrac, bat edo bi aratche hechurrac eta aratche çango balin baditutçu (EJ75: 16)

aratxe-zango I.5.3

  • heçurrac khendu eta biribilca çatçu aratche çangoac beçala (EJ75: 10)
  • emaiten tuçu indi-oiluaren hechurrac, bat edo bi aratche çango eta aratche hechurrac balin baditutçu (EJ75: 16)
  • aratche çangoac [tit] (EJ75: 7)

aratxeburu II.7.2.3

  • aratche burua [tit] (EJ75: 7)

aratxeki edo lumaki puska IV.2.1.1

  • chingar azpikiz, cembeit aratcheki edo lumaki puchcaz, edo horien escasian (EJ75: 25)

aratxeki-puxka II.3.2.1.8

  • chehaçaçu tipula, echalota puchca bat eta perrechila chingar azpiki guinharri baino guicenagoarekin eta aratcheki puchca bat (EJ75: 7)

arbi, aketiren eta aza lurrin IV.2.1.1

  • baserri echeetan arbi, aquetiren, ta aza lurruna darijuenai (HE20: 59)

arbi-hazi I.5.5

  • gorputza sartu baiño len, arbi-azi xurra (HE18: 47)

arbi-lore I.5.1

  • Pazkoko garaia, arbi-lorak ikusitakoan izaten omen zuten (HE29: 73)

arbiburu II.7.2.3

  • zortzi arbi buruc, amabi zurico, edo iru lauco (HE20: 73)

arbol adar I.5.3

  • bazebillen bala ugari arbol adarrak nunnai joka (HE23: 116)

arbol ipurdi I.5.3

  • arbol-ipurdi onen gaiñean jarri zak ogi ori (HE29: 105)

arbola-azpi II.8.2.6

  • fruituak adarretarik aurdikitzen dituela; arbola-azpietarat behatzen dut (EJ72: 56)

arbola-enbor I.5.3

  • arbola-enborra edo mokorra, ikatza eta sua, inguruko sinboluz ditu eguberriak (EB87: 25)

arbola-gerri I.5.3

  • Olentzero-enborrak bere kideko ditu su sakratu hori pizteko erabiltzen diren arbola gerriak edo arbola ondoak (EB87: 26)
  • buruarekin arbola-gerriak jotzen giñuzela (HE29: 137)

arbola-klase II.4.2.3

  • Irati mendian, pagoa ta abetoa, bi arbola-klase oiek bakarrik ziran (HE29: 80)

ardandegi-bide II.7.2.2

  • Katalin, noiz ikusi naun ardandegi-bidean? (HE18: 64)

ardandegi-zoko I.5.9

  • bildur naiz, laister diraden ardandegi-zokoan (HE18: 65)

ardanetxe I.5.4.2

  • Berori baisen Jaun apaindu batec oñac imini ardan-eche onetan? (HE20: 43)

ardangela I.5.4.2

  • onela esanaz, aurrean zeukaten ardangelara sartu zan mutil taldea (HE57: 148)
  • bere etsaiz betetako ardangelan, Jainko txiki bat bezela (HE57: 110)
  • murgildu nazazute ardangelaren barnean (HE18: 102)
  • Mundaiz-ko jauregiko ardangelan, orain ogei ta amar bat urteko txakoliñ-bonbilla ale batzuk gordetzen dira (EJ64: 21)
  • itxas gizonen gozategi edo ardangelak non dagozan berialaxe igarri leike (EJ59: 22)

ardanzopa I.5.7

  • Gorriti, ardoa darik begiti, ardanzopa sudurreti (HE18: 61)
  • gurek alea gaiñez, ardantzopa naiko (HE18: 32)

ardi ertzaro IV.2.2

  • Larrazkenean beti bezala etorri zen azaroa, Eta justoki denbora hartan gure ardi ertzaroa (EJ68: 37)

ardi eta abere talde IV.2.1.1

  • izan ere cituen ardi eta abere taldeac, eta mirabe chit asco (HE12: 25)

ardi-aldra II.2.2.1.1

  • ardi-aldria ó artaldria... Rebaño de ovejas (HE20: 222)

ardi-esne I.5.1

  • iñoiz ez det edan izan ardi-esnea ez aipaturik (HE50: 40)

ardi-gorotz I.5.1

  • ardi gorotza! ihardetsi zion hortzak erakutsiz otsoak (EJ53: 39)

ardi-hanka I.5.3

  • ardi-anka dadukak ortzen erdiyan (HE53: 41)

ardi-haragi I.5.1

  • azeri zar, aci ta bein ardi araguija sabelera dabeenac (HE20: 110)

ardi-larru I.5.3

  • txonkatiletatik belaunetaraino iristen ziren ardi larruzko edo artilezko oihalkiz egindako galtxoin arruntak ziren (EJ48: 8)
  • zilintza ardi-larrua, artzaien estalki (HE18: 16)
  • ardi-larrua, zakua edo aitaren kapusaia (HE50: 64)

ardi-mordo II.2.2.2.2

  • eta Katxoren ardi-mordo bat, amarren bat (HE50: 58)

ardi-mordoxka II.2.2.2.2

  • ikusi nituen ardi-mordoxka batzuk (HE50: 66)
  • joan giñan ardi-mordoxka bat erostera (HE50: 56)

ardi-narru I.5.3

  • apostuak, ardi narruak, irrintzinak e.a. izan ditu euskalduntasunaren ezagugarritzat (EI94: 59)
  • bizkarrean ardi-narru bat, kokoetan goi-goitik bera lotuta (HE29: 85)

ardi-pilo II.2.2.2.6

  • Etxeberria ori Amasa'ko mendi-aldeetan ibiltzen zan bere familiak zeukan ardi-pillo bat zaintzen (EJ49: 10)

ardi-sail II.2.2.2.7

  • baserri aundi baten inguruan, ardi-sail aundi bat ikusi genduan (EJ49: 71)

ardi-txabola I.5.4.2

  • Bildotxola anai oiek, ardi-txabola xar baten (HE29: 65)
  • ogei ta amar ardi-txabola bazituan (HE29: 12)

ardo zahar ontzi IV.3

  • Lenago errazioak artu genitun ta guretako batek baita ardo zar ontzi bat ere (HE23: 47)

ardo zuri pixka IV.3

  • ardao zuri pizka bat edo limoi zati bat edo ogi mamin zatibatzuk emoten deutsuez (HE44: 37)

ardo-bonbilla I.5.4.2

  • ogi andi bat egal batean, ardao bonbil da ur txangilla ogiaren ondoan (EJ59: 51)

ardo-bota I.5.4.2

  • zato edo ardau-bota bat zimel-zimelik (HE21: 61)

ardo-egun I.5.4.3

  • orduan ba ardau-eguna izaten dogu (EJ07: 2)

ardo-etxe I.5.4.2

  • ardao-echeetan sartuten dira agura baldresac (HE20: 71)
  • Oporto'ko ardo-etxerik garaiena Ferreira deritzaiona dala (EJ64: 64)

ardo-garrafoi I.5.4.2

  • arrai-kaxak ez ezik bi ardo-garrafoi eta bi koñak-botil eman genizkien (EJ03: 60)

ardo-izpiritu I.5.1

  • Mozkortuz, ori; arno izpirituan gesalduz eta itoz. (...) Horra zer den edale izaitea: galtzen zitu edariak. (HE59: 94)

ardo-mota II.4.2.7

  • ¿Noc sinistu, ateraco ceusteezala iru ardao mueta? (HE20: 112)
  • txipiroiakin ze ardo mota edan bear dan? (EJ64: 100)

ardo-olio-zahagi IV.2.2

  • naiz ta biribiltzeko ardo-olio-zagi, eta naiz babesteko aurraren ipurdi (HE18: 16)

ardo-pixka II.3.2.2.2

  • galleta batzuk eta ardo pixka bat artu ondoren, amaika konseju eman zien (EJ62: 43)
  • ardo pixkaren bat ere atera genduan (EJ66: 46)

ardo-pixkatxo II.3.2.2.2

  • indar berritzeko ardo piskatxo bat eskatu zioten oek (HE54: 152)

ardo-puska II.3.2.2.3

  • ura jan da ardo-puska bat edan (EJ79: 75)

ardo-puxka II.3.2.2.3

  • bertan geratu ta ardo puxka bat edan (HE29: 76)

ardo-tanta II.3.2.3.1

  • ardo tanta bat bai al dezute? (HE23: 47)
  • trajea edo nikia loitu badozuz ardo tantaz (HE44: 37)
  • zeure ta jaiso-barri onen osasunerako ta guztison onerako ardao-tanta bat edan daigun (EI99: 164)

ardo-trago I.5.7

  • bi ardo-trago egin ezkero, txabola atarian dantzan asten ziran (HE29: 85)
  • ardo-trago bana eman genien zatotik (HE29: 78)

ardo-tragoxka I.5.7

  • geren zato txikitik ardo-tragoxka bana egiñik eta nik zigarro bat errerik (EJ49: 17)

ardo-xorta II.3.2.3.2

  • ene alaba, etzeukanagu ardo-xortarik etxean (HE18: 56)

ardo-zorro I.5.4.2

  • badira atsoak/ arrdao-zorroak/ miazketan dituez/ lige moltsoak (EJ70: 106)

arerio-koluna I.5.4.2

  • arerio-kolunak alde guztietatik urteten jakezala (HE21: 107)

argazki-segida I.5.4.2

  • nahiz argazki segida batek kontraesan horien sarea momentuz momentu ekilibrioan presenta diezaiguken (EJ52: 9)

argi-apur II.3.2.2.1

  • kriseiluaren argi apurrera ez zezakeen ondo bereiz (HE39: 15)

argi-dirdira I.5.1

  • erlisioneko zerek ez lukete nahi argi dirdira sobera (HE59: 80)
  • argi-dirdirak aldarean, malko-dizdirak begietan, maite-pilpirak biotzetan (EL70: 165)

argi-distira I.5.1

  • o, anai maite baserritarrok ba-dator zuen ordua, argi diztira ez ote dago laiñoz goitik azaldua? (EJ69: 42)

argi-errainu I.5.1

  • eta bere argui-errañu eriozcoaz infernuco bere senipartea aditzera eman zuen (HE40: 69)
  • zerutar argi-erraiñuak inguratzen dute lañoki, albañ-oial antzo, gazte-loretan dagon neskatilla (EJ03: 46)

argi-ezkila I.5.8

  • ardietara noa goizean, alai dut argi-ezkilla; ardietatik nator gauean, alai dut ilun-ezkilla. (EJ50: 30)

argi-hari I.5.1

  • TONI, anima galdua bezala dabil transituan batera ta bestera. Bi ate zirriztotatik argi aria sator. Traste lekura dijoa ixilik. (HE57: 106)

argi-harri I.5.5

  • argiarria arkitzea errez ez izaki antzo (HE17: 35)

argi-indar I.5.5

  • espatadantzariai eta argi-indarrezko kitarra-jotzailleai (HE31: 20)
  • argi-indarra ere uraren indarrez sortzen dute (EJ62: 66)

argi-intziri I.5.1

  • Zerua, auspez dagon katillu-barrua, argi-intziritan zijoan galdua. (EJ50: 64)

argi-iturri I.5.5

  • au den au argi-iturri, Ina! (HE57: 145)
  • funtsean, ordea, argi-iturri hutsa (EJ51: 46)

argi-izpi II.3.2.1.3

  • gortina tarterik argi izpi bat sartzen da (HE35: 93)
  • argi ixpirako izar bakar koitaru ura (HE22: 13)
  • beren pentsakeraren argi-izpi miragarriak (HE33: 43)
  • pentsatu beharra orduan neri heldu zitzaidan eta nolabait ere argi-izpiren bat bildu nuen (EJ04: 12)
  • naikoa dira laurok argi-izpi batzuk adimeneratzeko (EJ06: 85)
  • bildu ditudan argizpiekin, arazoa lehen baino argixeago gelditzen delakoan nago (EI94: 19)
  • lagunak etxera, ni gela beltzean. Argizpiriz ez da iñondikan sartzen. (EJ50: 37)

argi-lehenenki I.5.4.1

  • Aritzak eundaka, aier zazkio goiari, argi-leenenkia, egarri baitute (HE17: 31)

argi-oilar I.5.8

  • oillarrak esnatu du erne zan belarri (...) lo nago ta logure, argi-oillarrak jo dute (HE18: 92)

argi-printza I.5.1

  • oraingoz ez da argi printzarik gure biotzak pozteko (EJ69: 86)
  • buru argiko gizonaren argi-printzak darizkio (EJ00: 181)

argi-txinta I.5.1

  • Ipui batentzako gaia bear nuke, ta bero onek ilda uzten du asmamena. Argi txinta bat sortuko ba-litzait ... (HE57: 111)

argi-zirrinta I.5.1

  • Garazi, Mikel, arlora doaz / argizirrintaz apustu (HE18: 70)
  • egiten zion argi-zirrintari (HE51: 34)

argi-zuzi I.5.5

  • mutillak argi zuziak eskuetan zituztela (HE23: 138)

argialdi II.7.2.1

  • egualdiak, argi aldia du (HE57: 106)

argiantz II.5.2.2

  • edo oraindic oso irentsi eztan erejiaren argui-antz triste bat becela da (HE40: 35)
  • nolata igarotzera dijoan gauarequin arguitzer dan egunaren bitarteco argui-antza becela (HE40: 34)

argibide-iturri IV.2.2

  • Jauregi'k bere liburuaren lenengo orrialdeetan, argibide-iturriak zein izan dituan esaten du (EJ67: 59)

argigune II.7.2.6

  • argigunetik barnera ager du muturra (HE18: 47)
  • argigunea ba da ezpal-gurutzean (HE18: 137)
  • ardi sarkoia esi-inguruka dabilla argigune billa (HE18: 78)

argitaratze-lan II.6.2.4.3

  • Gero-ren edizino berri bat argitaratze-lanean (HE26: 269)

argiune II.7.2.6

  • oiñaztarri lerro azkarrean idatzia duk ire zorigaitzezko argi unia (EJ50: 162)

argizari-esperantza I.5.11

  • urrundanikan ezagun zela argizari esperantza, konserba nion nuen bezala (EJ68: 31)

argizari-kandela I.5.7

  • Arguizagui candelac escuan dituztela eguiten dute, daquizun bezala, fededunac egungo festaco processioa (EI31: 38)

argumentu-apur II.3.2.2.1

  • zeinak ba du argumento apur bat (HE35: 9)

ari-hots I.5.1

  • Ta egunkaria ari-otsa, bizi-otsa, egi-otsa: euskoa badalaren BAIETZIK gorenena baigenduke... (HE17: 67)

arima-barru II.8.2.7

  • euskal-fedearen anima-barrua zeñen zorrozki azterkatu ta atzitu zun liburu oietan, iritzia, nik eman-bearrik gabe... (EL70: 226)

arima-zabaltasun I.5.1

  • idikiera edo arima-zabaltasun gabe, alperrik izango dira frogantza-lan guztiak (EC70: 11)

arima-zola I.5.3

  • bertzalde arima-zolan halako ilun ixil bat (HE59: 9)

arin-antx II.5.2.2

  • Zeruko Argia azken zenbakia bezelakoxea ez ote daiteke atera zuen au? Arin antxa emanen lioke, noski (EJ05: 153)

arin-eskas eta leun-eskas aire IV.2.1.1

  • Erromanoen jauregiek ere (...) bazaukaten halako arin-eskas eta legun-eskas aire bat (HE59: 18)

aritmetika-operazio I.5.6

  • aritmetika-operazio errezak egin (EI94: 35)

arkaismo-usain II.5.2.12

  • idazle hekien euskaran ohartzen dira, ezpaitute arkhaismu-usai hura (HE26: 264)

arkaitz-punta II.3.2.1.7

  • sasitan kakoturik gelditu zala ardi zarren bat, edo arako antxume txoro ua, erpiñik-erpin zebillelarik, arkaitz-puntako koxka-koxkan berandutu zala (EL70: 22)

arkaitz-tontor I.5.3

  • David arcaitz-tontor artatic irten, ta Engadi-ra joan zan (HE45: 220)

arkaitz-zurrunbilo I.5.1

  • pixti itxurako arkaitz-zurrunbiloak (HE27: 323)

arkakuso-zama I.5.4.1

  • arkakuxo zama ori urez Osterreitzera bidaltzeko (HE21: 69)

arkakuxo-herri I.5.4.2

  • txakur-erria, ta beraz, arkakuxo-erria (HE21: 68)

arkume II.7.2.9

  • etorri zan arkumeak edo axuriak jaiotzeko garaia (HE50: 53)
  • ardiak eta arkumeak jaten zituzten azariak (HE29: 25)
  • aizerietatic arcumeac zaitzeac, ematen dit cer eguin (HE20: 164)
  • ardi batek bi arkume izan zituala eta nagusia baserri artako estalpera joana zala (EJ49: 72)
  • mutill batec ostu omen zuan anzume bat, confesoreac galdetu cion, arcumeric ostu zuan? (HE07: 357)
  • gure erriko latxa-enda, ondo berezita, onena da, arkume ta esne asko ematen ditualako (EF92: 75)
  • belatzarrak nagusi bazterretan -esan nezan- eta arkumeak bela bazka (EJ51: 103)
  • consideratu Pazcoaco arcumearen figura, ta beste figura edo irudi gucien bucaera (HE40: 229)

arkume-saiheski I.5.3

  • Jakiak: (...) arkume-saieski erria... (EJ64: 33)

arkupe II.8.2.9

  • iritxi zan Kontzejuko arkupera, alkate jaunaren galdez (HE22: 46)

arma-esku I.5.10

  • zen alabaña, nai adiña arma-esku, ta indar bere baitan (HE13: 81)

arma-gizon II.7.2.5

  • badauca baque ta iraupena bere arma-guizon ascotan (HE20: 207)
  • Siriaco arma-guizonac eguin baleuste videbagaba damugarriren bat (HE20: 208)
  • iñoiz baiño arma-gizon edo gudari geiago batuta (EI99: 137)
  • La Anunciada ikastetxea arma-gizonez inguratua esnatu zen (EJ00: 195)

arma-hots I.5.1

  • bañan begiratzen dute batetan arma ots aundiya datorren toki batera (HE61: 164)

arma-modu II.4.2.5

  • zulotzen eta ebaquitzen eztuten cernai arma-modu aditzera emateco gendeac añ aotan dituen Bernardoren ezpata (HE40: 173)

arma-pila II.2.2.2.6

  • baita arma pilla itxasoz ekarri ere Ondarrabira (HE23: 19)
  • arma-pilla aundia txondor-moduan (HE29: 24)

arma-suerte II.4.2.8

  • zernahi harma suerteren erabiltzen trebeak (HE04: 62)

arma-tentu I.5.10

  • etsai amurratua; ta aldi oro etorriko da arma-tentu berriekin (HE13: 92)

arma-txondor I.5.4.2

  • Tolosa'n egin omen zuten, plazan, arma-txondor ikaragarri aundia (HE29: 24)

armarri I.5.4.2

  • ez dauko arma-arririk (HE31: 92)
  • hona nolakoa den Errenteriako armarria (HE33: 33)

armiarma-sare I.5.1

  • nolanaire beintzat, egizu kontu, ainbeste tramankulukin armiarma-sareak e'tzutela atsegin izango (EL70: 167)
  • armiarma-sarez josirik dauden sapaien ordez (EF92: 85)

arnas hots I.5.1

  • illunpera, iraupen gabeko arnas otsetik (EJ50: 162)
  • ¿Celan ori, ituaren itoz, ta arin esan biarraz, ta arnasa ots batzuben artian badino guztia? (HE20: 158)

arnas ikara I.5.5

  • atzo, beroak zitunan ire laztanak, samur bular ontan ire arnas-ikarak (EJ50: 130)

arnasaldi II.7.2.1

  • libururik lodien eta handienetakoa da, dudarik gabe; arnasaldi eta hegalde handikoa. (EJ80: 10)

arno-xorta II.3.2.3.2

  • arno xorta bat ekartzen deiete (HE59: 42)
  • adinetako jendea etortzen zen orduan, arno xorta baten edateko konpañian (EJ04: 20)

arotz-lan II.6.2.4.3

  • Arotz-lanean irabazi dau eguneroko ogia (HE31: 59)
  • ni asi nintzan aurrenengo arotz-lana ikasten (HE50: 76)
  • Konserje izanik ere, etzion arotz-lanari laga (HE61: 14)

arotz-mutil II.7.2.5

  • Arotz-mutil eta beste, saririk gabe aritzen zireneko garaia ez da ain aspaldiko kontua (EJ03: 22)

arra-erdi II.3.6.1.1

  • goitik bera, luze, ezker-eskuma arra-erdi edo lau bat atz ingurukoak (EJ06: 72)

arrain-buru alde IV.2.2

  • berberiñik ederrena edo itxas-oillarrik prexkoena aurrarentzat izango da ta onek, berriz arrai-buru aldea Pintto'ri eskeintzen dio (EJ03: 34)

arrain-hezur I.5.3

  • auzoko Dama Esperantxa bera ez ote zitzaion etortzen noiznai arrai-exur eskeka, txe-txe eginda oso azkurritsu zirala-ta (EJ03: 15)

arrain-irin I.5.1

  • kanpoan gutxi ibiltzen badira, odol egosia, matadegiko ondakiñak arrai-iriña eta eman bear zaizkie jaterakoan (EF92: 99)

arrain-kaxa I.5.4.2

  • arrai-kaxak ez ezik bi ardo-garrafoi eta bi koñak-botil eman genizkien (EJ03: 60)

arrain-merkatu I.5.4.2

  • behi zurrumurruen bilha joaiten dira, arrain-merkatuko saltzaileak bezalakoak dira (EJ61: 10)

arrain-mota II.4.2.7

  • auzoetako errietan aldan arrain mueta guztia eruaten dabenak; astodunak deritxue (EJ59: 72)

arrain-oste II.2.2.1.2

  • ekharriko diotzat lekhuko (...) itsasoko eta ur eztietako arrain ozteak (HE04: 79)

arrain-otzara I.5.4.2

  • ta baita txalopak errira etorrita gero, arrain otzaretan zidar urtua legez (EJ59: 42)

arrain-pilo II.2.2.2.6

  • kaiuak goitik bera, dsist eta dsaust, sartuten dira arrain pilloaren erdian (EJ59: 41)

arrain-pixka II.3.2.2.2

  • otz be begoala ta, arrain piska bat be bageukala ta... asi giñan etxeruntz (EJ59: 95)

arrain-usain I.5.1

  • nik neuk lakose arrain-usaiñekua nai dot (EI99: 141)

arrain-zuku I.5.7

  • baña ez, adibidez, arrai-zukua, magurio-krema, arrokako antxarraiña (EJ64: 81)
  • ta bukatu zuten bazkaria arrai-zukuaz (EJ64: 82)

arrain-zulo I.5.4.2

  • dana arrankariz beteta agertu zan arraizuloa (HE31: 30)

arrakala-min I.5.1

  • ikusi eban elorri latza arrakala-min barruan (EJ50: 121)

arran-hots I.5.1

  • argi ta garbi entzuten zan arran-otsa, galanta ordea, beñere aditu ez bezelakoa, ozen-zolia oso (EL70: 23)
  • Joalea al zan? ¿ala arran-otsa? ¿Zer zan aren esan-naia? (EJ50: 24)
  • larunbata artan, lendabizi arran-otsa entzun zuan (EJ50: 23)
  • buruari eragitean arranots legun-leguna ataraten dabela (HE21: 75)
  • lendabizi arran-otsa entzun zuan. Arrana edo ezkilla, nai dezun bezela, kanpaia beintzat. (EJ50: 23)

arrano-aurpegi II.5.2.3

  • arrano aurpegia du bere begi borobil ta guzti (HE35: 78)
  • zaharrenetik gazteenera arrano aurpegiakin baita ere (HE35: 79)

arrano-toki I.5.4.2

  • zein arrano tokitan saltzen dira oso merke (EJ64: 54)

Arranogain II.8.2.11

  • Jatortasun utsean ordu batzuk bizitzea gure dabenentzako bakarrik dok Arranogaingo bazterra (HE31: 34)

arrantxo-modu II.4.2.5

  • gañontzean, arrantxo-modu bat ematen ziguten (EJ66: 19)

arrantxo-pixka II.3.2.2.2

  • arrantxo piska bat elkarrekin egitea (HE22: 51)

arrantza-irabazi I.5.1

  • Alde ederra dago; batetik portu-portuan egoki, eta bestetik arrantz-irabaziak ain aldakorrak izanik (EK03: 147)

arrantza-ogibide IV.2.2

  • on askorik ez dio egiten, baina nai ta naiez arrantz-ogibideari eutsi bearra dauka Atondok (EJ03: 13)

arrantzale-giro I.5.1

  • bi koñatuak beintzat garaiz ziran etxeratu, portu aldeko arrantzale giroan txuri batzuek edanaz ibilli-ta gero (EJ03: 49)

arrantzale-jende II.7.2.7

  • arrantzale jendi beti dabill justu, saiatubagatikan eziñ aberastu (EJ78: 26)

arrantzale-kaitxo I.5.4.2

  • Arriko'ko magalean aspaldian izandako arrantzale-kaitxoaz agureak bakarrik gogoratzen ziran (EJ51: 20)

arrantzale-keinu I.5.1

  • Iñauteritako ostegun-gizenez ere ementxetik aritzen ziran piko-piko mozorrodunak; kañaberadun arrantzale-kiñuak eginki, mutikoen pozgarri (EJ03: 11)

arrantzale-kofradia I.5.1

  • geroagoko aldietan, Lekeiti, Ondarru, Deba, Getari ta Donostiko arrantzale-kofradi bakoitzak mandatari bat bialdu oi zuten urtero limosnakin Arantzazura (EL70: 94)

arrasta-kolpe I.5.1

  • arrastatzen da, ba, bainan arrasta kolpea ez zuen goxoegi, ez (EJ04: 104)
  • zanpa! arrasta kolpe bat izigarria emaiten du gure xofurrak (EJ04: 103)

arrasto-apur II.3.2.2.1

  • sagarrondo eroria bezala, ...biziaren arrasto apurrak zurrupatzen ari zena (HE39: 79)

arrats-dei I.5.8

  • etserantza etozala pozik arrats-deian aize barik euria asi zan mendian (EJ70: 98)

arratsalde II.8.2.3

  • txabolara eraman genduan, arratsaldeko zazpirak inguruan (HE29: 118)
  • arratsaldeko iruretako, arkakuxo burkada batzuk daroiez (HE21: 68)
  • arratsaldean egualdi ederra (HE29: 57)
  • emen da arratsaldian lino ezpatetia (HE20: 137)
  • arratsalde ederra gaurko au (HE34: 22)
  • eguraldi oneko arratsaldeetan (HE35: 87)
  • emen diñue ze lengo eguneko esaeran arratsaldian ixan ziriala esamiñak (EI99: 166)
  • Jaungoiko Santuek gaur lakoxe arratsalde on asko emon daiguzala guztioi (EI99: 164)
  • irur órdus becála eguerditsutic arratsaldéco irurac árteo iraunduzué viciric gurutzean agonizátzen (EJ55: 166)
  • zurtuta aitearenka guelditu zan Bikario jauna, arratsaldeko elizkizunaren barri Kataliñeak emon eutsanean (EJ07: 2)
  • alperr goiz da arratsalde dakuskuz kantetan puzkortu ta ilgo dira euren tokietan (EJ70: 46)
  • arratsalde eta goizarequin eguin zan lembicico eguna (HE12: 1)
  • Bera berriz etorri zan bera gana arratsaldean (HE12: 7)
  • ortzegun-arratsaldean (HE14: 159)
  • udako arratsalde argitsua da (HE15: 5)
  • ardi-loreak jaki dagoz atsaldeko (HE18: 16)
  • Artzain orok biltzen ditu ardiak arratsaldian (HE01: 36)
  • arratsalde on, edo gabon onezkero (HE19: 87)
  • arratsaldeko seirak aldean iritxiko omen dira Burgos'a (EJ62: 48)
  • Eguen Doneko arratsaldean urteten dabe elizatik Jesusen nekaldi samiñeko gomutagarri askok (EJ59: 44)
  • udazkeneko arratsaldetan kupelako lenengo zizarrarekin kantatzeko modukoak (HE61: 17)
  • arratsalde onetan, eguin ezquero examinea, edo concienciaco billacuntza (EC61: 33)
  • Martxoan arratsaldeak labur, ustegabean eldu zitzaien illunabarra. Aldendueran Terexa idoro etxe-atarian (EJ03: 57)
  • Mulienera joan ginen, Urriaren arratsalde batez, Aranalde adiskidea eta biok (EJ04: 11)
  • paper pixka batean, arratsaldeko ongi nuke (EJ04: 64)
  • arratsalde artan ere, ardi batzuk falta bere artaldean (EL70: 23)
  • norc eman lequiquedan arratsaldea? eta arratsaldean esango dezu (HE07: 7)
  • atsaldea zan, ta gure aitak, ogia labetik aterata, mai eta orre-mai gañean zeukan (HE50: 22)
  • arratsaldea illuntzera zijoan (HE50: 62)
  • udako arratsalde eder batean (HE56: 13)
  • Sonia, arratsalde hartan etxera sartu zenean bozki hasi zen (HE58: 55)
  • ari gaitean ari gogoz lanean dantzara joateko arrats aldean (EJ76: 42)
  • eta ara eraman kampoetarat arrats aldeko hirour edo laour orenetan, iguski beroa igaran denean (EI58: 143)
  • lizar arbola goizetik jartzen zuten eta arratsalde erdia igarotzean elizgizonak bendezitzen zuten (EB87: 46)
  • mirarituteko gauzea zan Anjel ango mutil gazte sasoikoa arratsalde atan iñondik ez agertutea (EJ59: 60)
  • arratsaldean antzarrari burua kentzea egin eben ibaian (EJ59: 64)
  • Bermeo'ra lendabiziko joanaldia egin nuanean, arratsalde batez (EJ60: 109)
  • esandako gisan makiña bat arratsaldetan alkarrengana bildu ondoren, liburua gaur dagoan ontara iritxi zan (EJ60: 15)
  • baña bein, gari jotzea bukatu ta arratsaldekoa egiten ari giñala, izan genin naiko eztai (EJ62: 29)
  • bien arrtean arratsaldian tsopinka edan eben oinen ganean (EJ70: 107)
  • goizean eguzkiaren irteeran eta arratsaldean eguzkiaren sarreran (EJ49: 35)
  • laudatua zaradela goiz eta arratsaldean, mundu hunek diraukeino gizonen batzarrean. (EJ80: 71)

arratsalde-askari IV.2.2

  • Sukaldean sartu ziren hiruak. Ikaragarriko paztizeria usaina bazen (...) Atsalaskaria eginen duzue lehenik (HE32: 19)
  • atsal-askaria egin berri zuten pentzean; etzen belaro (EJ65: 11)

arratsalde-askari-puska IV.2.2

  • horren itzalpean pausatzen ziren beren lan dorpen artetik, hor egiten beren atsalaskari-puxka (HE32: 47)

arratsalde-erdi IV.2.2

  • arratsalde erdirarte bake ori igarten zan (EJ49: 166)
  • atsalde-erdiko puska jatean labur itzegin lezaio (HE18: 81)
  • atsalde-erdiko puska jatean (HE18: 81)

arratsalde-garai IV.2.2

  • eguardi-aldea edo arratsalde-garaia zan errezeloa daukat (EJ66: 130)

arraun-indar I.5.6

  • et' itxaslariak, beldur itxesa, itzuli behar du arraun-indarraz. (EJ50: 92)

arrautza-andoila I.5.7

  • arrautz-andoil xuriaz gogoz uztartzeko (HE18: 16)

arrautza-gorringo I.5.3

  • emaçu bi arroltce gorringo gathelu batean (EJ75: 30)
  • cullera bat sucre, hirur arroltce gorringo eta gatz puchca bat (EJ75: 25)
  • perrechila chehatua, fleur d'orange edo citron raspura, hirur arroltce gorringo eta cullera bat sucre (EJ75: 17)
  • lehertu denian, emiatçu çorçi arroltce gorringo banazca, higuituz (EJ75: 35)
  • nahas çaçu sutic campoan bi arroltce gorringo minagrearekin nahasiric (EJ75: 13)

arrautza-olio nahasjaki IV.2.2

  • izokea arraultz-olio nasjakiagas (EJ64: 31)

arrautza-pare II.2.2.2.5

  • arraultza-pare bat janda joango aiz goi alde ortara (EJ60: 48)
  • bereala, beintzat, atera digute arraultza-pare bana urdai-azpiko ederrarekin (EJ60: 74)

arrautza-zuringo I.5.3

  • cer biçatçeco mementoan trempaçatçu arroltce churingoan eta guero ogui mamian (EJ75: 7)
  • yoiten tuçu bi arroltce churingo, emaiten tuçu barnian eta uzten irakitcerat memento bat (EJ75: 16)
  • hoztu direnean, trempaçatçu arroltce churingo yo batean, guero ogui mamian eta fritaraz (EJ75: 10)

arraza-ezaugarri I.5.1

  • Moises-engan "egiptotar" bar aurkituz, juduak aipatzerakoan "judeguxka" edo "zakur" irakurriz, juduen arraza-ezagugarritzat (EJ51: 55)

arrazismo-itsuskeria I.5.1

  • Gure ber mespretxua hurrun doa. Bertze koloredun jendeek gorrotatzen gaituztenean arrazoin dute, gu bai'kira hobendunak, kolonialistak; bainan aldika guk higuin baldin baditugu razismu itsuskeria da. Gure ber-higuintzea, gure masokismua hurrunago doha (HE58: 76)

arrazoi-begi I.5.2

  • jaiera orren eragille edo indar-emalle zeintzuk izan diran galdetuko ba'zenida, arrazoi-begi auetxek eman beharko nizkizuke... (EL70: 161)

arrazoi-mota II.4.2.7

  • bi arrazoin mota edireiten dizkie (EJ54: 746)

arrazoi-pixka II.3.2.2.2

  • arrazoi pixka bat bazuen egileak (HE27: 299)
  • arrazoi pixka bat ere bazuten (EJ60: 42)

arrazoibide II.7.2.2

  • beren arrazoi bidea sendo ipintzeco artzen duten cernai bidetan (HE40: 132)
  • cristau eguiazcoen tesis edo arrazoi bidea eguiaz ecinquizun eguiñ (HE40: 214)
  • bestelako arrazoibideak atera beharko nituzke (HE27: 386)
  • ezagutzen zuan arrazoi-bide obeakin zebillela (HE22: 15)
  • auek dira El Cántabro'k dakarzkin arrazoi-bideak apaizenak ez ditugu iñun ikusi (EJ76: 14)
  • kontestatzeko artu egin det idia, jarri dirazulako arrazoi-bidia (EJ66: 97)

arreta-pixka II.3.2.2.2

  • eta orain arreta piska bat mesedez (HE35: 83)
  • Txillardegiren idazlanei arreta pixkaren bat opa dienak (HE27: 333)

arretondo II.8.2.14

  • Arretondo chaarra eguin... Mirar con desabrimiento (HE20: 222)

arrisku-leku I.5.4.2

  • Loinaz Otaño jaunak, euskaldun kobarde bat izan balitz, etzuan arrisku-leku ura aukeratuko (EJ49: 47)

arroa-erdi II.3.6.1.1

  • arrua erdia ta arrua laurdenarekin ere egiten zituzten gaztaiak (HE29: 45)

arroa-laurden II.3.6.1.2

  • arrua erdia ta arrua laurdenarekin ere egiten zituzten gaztaiak (HE29: 45)

arrosa-kolore II.5.2.8

  • aren larrosa koloreko masalla ederrak (HE19: 33)
  • aren lengo larrosa kolore ederrak biurtu ziraden buztin kolorekoak (HE19: 94)

arrosa-lili II.6.2.1

  • sare batetarik erortzen zeiezten arrosa liliak (HE59: 98)
  • arrosa lilizko uhar goxoa gainera hartuz baizik ez balin bazitazken joka gure arbasoak (HE59: 99)
  • izialdura zerbeitek hartzen duenetz orduan arrosa lilia (HE59: 93)

arrosa-pare II.2.2.2.5

  • nola ziteken honelako basamortuan honen arrosa pare politik topatzea? (HE39: 44)

arrotz-aire II.5.2.1

  • gai hoitaz goragoko zerbait aurkitzen dugun ber (...) berehala arrotz-aire ez balinbazaiku ere (HE59: 12)

arrotz-eredu I.5.1

  • formazio eta informazio-bideak arrotz ereduekin jokatzen dute (EI94: 16)

arrotz-etxe I.5.4.2

  • Gasteizko arroztetxe edo ponda batean sartu giñean (HE21: 73)

arrotz-herri I.5.4.2

  • naski arrotz-herrian erosi arropekin (HE58: 82)

arrotz-hitz I.5.2

  • arrotz-itzok, euskaldun jatorren belarri ta agoetarako egokitu ta samurtu (EJ06: 87)
  • lege izenaz agertu ditugun zazpi aldakuntz orreezaz gaiñera, beste asko ta polit-politak egiten ditu errijak, arrotz-itzok euskerazkotukeran (EJ06: 88)

arrotz-hizkuntza I.5.2

  • arrotz hizkuntzetan frantzesa baita hobekienik eragutzen dutana (EJ54: 741)

arrotz-izen I.5.2

  • bear-bada izkel-zaiñ eta idazle garbi-zaleak dira, sarri, orreetariko gauza barri ta euron arrotz-izenak ezagutzera beranduen eltzen diranak (EJ06: 87)
  • gauzia ezagutzen doan neurrijan berean, jatorritiko arrotz-izena ere zabaltzen eta zustratizen doa erririk-erri (EJ06: 87)

arrotz-jende II.7.2.7

  • gerrateko zauridurak oraindik ere bizi-bizirik, arrotz-jende ugari... Ez; au ez da lengo Ondarribia (EJ03: 55)

artaburu II.7.2.3

  • artaburuak urratuz oraindik esnetan (HE18: 47)
  • gogor astintzen ditu artaburuak ... (HE57: 103)
  • arrta-burutik, gariburutik edo babaen lekatik aleak ateratzea (HE24: 130)

artaganbara I.5.4.2

  • bazuten arta-ganbara ederrik Eguarriak aldera, ta gañerakoak (EJ62: 10)

artagarau I.5.3

  • jatort nescatillia zucubaz, arta garaubaz ta castañacaz (HE20: 89)
  • urruneti datozan zaldiak aoti botariko arta-garauak batu ta iaten dabez Afrikako gosetuok (EI99: 159)

artalde II.2.2.1.4

  • artzai ta artalde asko (HE29: 121)
  • artzaina bere artaldeaz mintzatzen zen (HE32: 52)
  • ziaro ondatuta gelditu ziran mutill gazte bien ardialdeak (HE31: 23)
  • gidaritza dagokie, ez artaldearen atzetik ibiltzea (HE27: 322)
  • belarrik belar dabilen artaldearen bidea (HE27: 299)
  • Guero bihurtu ciren, bozcarioric handienean, bere arthalderat (HE05: 109)
  • Abelec ere esqueñi ciozcan bere artaldeco lenenetatic (HE12: 4)
  • atzenean marcatzen du Jesucristoren artaldeco marcarequiñ (HE07: 266)
  • Meza nagusietan alabaña biltzen da erri bacoitzeco artaldea bere arzayarequin Jauna alabatzera (HE07: 49)
  • madaricatuac zure lurrac dacarcian frutuac, baita idi, bei, ta arditaldeac ere (HE07: 7)
  • biok oso goserik gatoz; bañan artalde orren artzai nagusiak edukiko dik gazta (EJ49: 71)
  • onela, beintzat, artalde orren ondora allegatu gera (EJ49: 71)
  • gatzuna lurrean, artaldeak bakan, ez zugatz, ez txori; oro sorgor, baña erne dut belarri. (EJ50: 39)
  • barne-egituraz Euskal Herriko parrokiako ardi-talde ona eta sineskorra baizik ez gara (EJ51: 85)
  • artzai bikaña zan berez; emen inguruan artalderik ederrena zuana eta korrikalari iaio xamarra, gañera (EJ60: 73)
  • gure baserrira etortzerakoan, Pabiano'ko semeren bat ekartzen zuan, artaldeari bidean laguntzeko (EJ60: 74)
  • orduan nereak artaldi ura, otsoak ardiak bezela, purrukatu zuten (EJ81: 73)
  • hi aiz gure Artzaina eta gu hire arthhaldea (HE02: 53)
  • artalde ez dunak ere egin du aukera (HE18: 16)
  • berriro ere len añako artaldea osatu zuan (HE53: 22)
  • haren lagunak artaldearen zaintzeko ziren (HE59: 34)
  • aditzen nakon aitari artzainek artaldeak nahastera utzi zituztela (HE59: 36)

artalde-mutil IV.2.2

  • jakin beazu beti naizela artalde-mutil artzaia, ni juango nintzan pozikan baño asarre zan nagusia (EJ60: 93)

artaldetxo II.2.2.1.4

  • artaldetxo bat erosi zetzaigula (HE50: 52)

artale I.5.3

  • artalea jan ahala botatzen badizue ez dago problemarik (HE39: 102)

artalor I.5.4.2

  • oritutako artalorrak, muño gorriskak (HE34: 54)

artasoro I.5.4.2

  • emendik abiatu eta bideko arta-soroetan sarrera bat edo beste egiñik, allegatu naiz noizbait ere Ernani'ra (EJ60: 55)
  • kotxeretara baño lenago arta-soro bat bazegoan, eta ez nintzan nai ordurako ara iritxi (EJ60: 55)
  • an zegoan lagunarekin eta pardelarekin, arta-soro tartetik Ernani aldera irten nintzan (EJ60: 46)
  • demagun, urliac ez duala artosororic, eta artoa izateco moduric ez diruz, ez bestela (HE07: 210)

arte-gai II.7.2.4

  • zertan eta arte-gaietan (HE27: 322)

arte-hitz I.5.7

  • Apolon-i eskeini zizkioten, guziek oiuzkatzen dituzten artitzak (HE38: 162)

arte-ikatz I.5.1

  • ordubete aurretik, eta arranparrilla batean, jartzen da arte-ikatzaz egindako su bizi gañean (EJ64: 49)

arte-lan II.6.2.4.3

  • arte lana "ona" izateak bakarrik ez dirudi aski (HE46: 8)
  • ARTE-lanerako euskaldunen gauza-eza'z jardutean esango dugunez (EJ00: 184)
  • gure artelanak ederragoak ote haienak baino? (HE27: 328)
  • arte-lan hura zeharo ezabaturik eta urraturik geratu zen (HE33: 55)

arte-mota II.4.2.7

  • bi fede (...) bezala, bi arte-mota dira (HE27: 363)

arte-puxka II.3.2.2.3

  • beste bi auek anaiak bueltan bialduak, artarako arte puxka bat bazuan-ta (EJ66: 97)

arte-soziologo I.5.11

  • orrialde oso bat eskaini zion arte soziologo haren liburuari (HE46: 8)

arte-txaraka I.5.4.1

  • Piñu-mordoska batzuek ere badaude. Arte-txaraka asko dauka itxas-aldetik eta Mardai aldetik, bertan jaioa: arri asko ere bai. (HE29: 9)

artetxe III.2.3

  • ardiac era berean joaten dira gatzagana baldiñ au artechean chinchilic ipintzen bada zacuchoren batean, ceren gatzac gaitz ascotatic sendatzen, eta gordetzen dituan. (EC48: 439)

artikulu-sail II.2.2.2.7

  • Bilbo'n ikasle nengoelarik, "Kito'n arrebarekin" artikulu-saila aztertu izan dut (EJ51: 26)

artile I.5.1

  • ez dot ez eunezco, ez miesazco izararic biar, ez artulezco burcoric (HE20: 66)
  • Pasaiako portutik artillea atera nai zuten merkatari nafarrekin (HE33: 71)
  • elastikoa ardi-illez egiña (HE29: 21)
  • ongui irabazten det artille, bildots ta gaztaia salduarequin (HE20: 164)
  • txonkatiletatik belaunetaraino iristen ziren ardi larruzko edo artilezko oihalkiz egindako galtxoin arruntak ziren (EJ48: 8)
  • goiz batean, alpretak eta galtzerdiak, artillezko galtzerdi zuri-zuriak, eskuan artu (EJ79: 119)
  • bañan artilleak gezi bat azkar aultzen duen lez, Pelloren pake ta asmo gordeak arren ausardiya bigundu zun (EJ81: 34)

artista-lantegi I.5.4.2

  • poesia burruka bat da (...) bere artist lantegietan, bere karriketan... daraman bere burrukaren neurriko elea (HE56: 11)

artizar I.5.5

  • bera da euren artizarra, euren itxaropen, argi ta poza (EJ59: 49)
  • artizarra horren konsolatzera erremedioz beterik (EJ65: 68)
  • "Ta cein da artizar eder bat bezala goicic jaiqui ta agertzen zaicun aur jaio berri hau?" (EI31: 206)
  • Mari Venus ederra ta Pepa arrtizarra inorratuten daben Planeta bakarra (EJ70: 153)
  • artizar horren kontsolatzerat erremedioz beterik (HE60: 190)
  • artizarrak bertzetarik abantaila darama (HE01: 84)
  • artizarraren argia (HE51: 50)

artizki III.2.3

  • inperativoan geroko formak ere baditu; hauek -ke- artizkia hartzen dute: (EJ80: 23)

arto eta gari uzta IV.2.1.1

  • Arto eta gari uztari otoitz egitea, nekazaritzarekin erantsia noski (EB87: 21)

arto-alor I.5.4.2

  • gauaz etxeko arto alor oberena fundikatu eta arriz beterik utzi izan behar zietan broxa zela medio (EJ65: 22)

arto-atal II.3.2.1.1

  • urre zarra baño oriagoko arto atalekin (HE19: 27)

arto-azal I.5.3

  • hezur, artho-axalak balinbazauk aski! (HE60: 159)

arto-bizar I.5.3

  • eskute bat arta-bizar (HE18: 59)

arto-erregutada I.5.3

  • ogui zurija aentzat baño, gozuago da guretzat arto erregutada galanta (HE20: 59)
  • ogui zurija aentzat baño, gozuago da guretzat arto erregutada galanta (HE20: 59)

arto-hazi I.5.5

  • geroxeago arta-aziak zabaltzeko lurralde koxkor aietan (HE50: 41)

arto-irin I.5.7

  • azucrearen lecuan eztia, eta artiriña (HE07: 184)
  • taça bat esnerentçat, bi cullera arto irin eta cullera bat sucre (EJ75: 34)
  • laurden bat artho irin ongui pasatua, libera erdi bat sucre raspatu (EJ75: 39)
  • sei egunerako eramaten nuen arto-iriña (HE50: 55)
  • mutil bat edo beste artuta, oñez bederatzi kilometroan, arto-iriñaren billa (EJ49: 31)
  • baita ere gutxienean sei bat aldiz andik Aramaio'ra arto-iriñaren billa joan nintzala (EJ49: 30)
  • aurreko egunean bezela, nik lagundu nion baian arto-iriña pasatzen (EJ49: 85)
  • alaz guztiaz ere, arto-iriña baian pasatzen nik lagundurik, berak egin zuan orea (EJ49: 83)
  • ordez beste ainbeste arto-urun artuten eban (HE21: 94)
  • bazter baten eukan arto-urun loi-loia (HE21: 95)
  • botarik ganbela batera ura, gatza eta arto iriña (HE19: 64)
  • beste ainbezte arto-urungaiti, berrogetabost (EI99: 159)

arto-jaki I.5.7

  • txantxangorri batenak sei libra tripaki; txingurri batek berriz zazpi arto-jaki (EJ67: 127)

arto-korda I.5.4.1

  • arta-korda, lizar-osto, belar eta agotz-pil, kalerik gordeena bein berriz derabil (HE18: 46)

arto-koskol I.5.3

  • sudurt zuloetako buztina kendu zion Otsokori eta atzeko artakoskola atera (EJ53: 28)

arto-koskol erdi IV.2.2

  • bitartean artakoskol erdi bat hartu eta atzetik sartu zion urik ez galtzeko (EJ53: 28)

arto-lan II.6.2.4.3

  • arto-lanak bukatu zituzten (EJ62: 65)

arto-landa I.5.4.2

  • bizimodu nagusia nekazaritza da hemen: artalandak eta mahastiak elkarri darraizkio (EJ51: 49)

arto-landare II.6.2.1

  • eskuan zuan atxurrarekin bost edo sei artalandara zatituaz (HE19: 47)
  • arto-landare batek ia bi milla litro ur zupatu zituan lurretik bere bizitzan (EF92: 10)

arto-lasto I.5.3

  • zer uste uan gizajo orrek, arta lastoz betea zegoala? (HE19: 40)

arto-lokotz I.5.3

  • iruna 54 ontzako egur ebatea, ta 40 arto-lokotz otarrera biltzea (HE50: 19)

arto-lur I.5.4.2

  • arto-lurrak baneatzen zebiltzan gogor Bordaberritarrak (EJ62: 59)

arto-pila II.2.2.2.6

  • artapillaren gaiñean dagoen saskira (HE18: 59)
  • arta-pil ederra zuritu zuten (EJ62: 26)
  • arta-pil txuri inguruan alkiak illara (HE18: 66)

arto-puska II.3.2.1.8

  • ontzia arta puska batekin inguru guztian igozten (HE19: 32)

arto-talo I.5.7

  • umetan etzitzaigunen sekula faltatzen arto-taloa bederik (EJ03: 20)
  • ogi izeneko zerbait oretzen dute; baita arto-taloak ere noizbeinka (EJ03: 17)

arto-urte I.5.4.3

  • ezkur-urte da, baita arto-urte (HE18: 74)

arto-zati II.3.2.1.9

  • celan (...) daruaquen arto zatija edo catillucada saldia (HE20: 105)
  • onek barriz niri, atzo baiño lenagoko egunian, arto-zatixa kolkotik ostu neuri ta xan gero (EI99: 156)
  • bai, txotxo, onek edozer iri; eu az, eder ori, arto-zatirik asko-ta (EI99: 156)

arto-zopa I.5.7

  • txokolatea zartagi aundi baten eginda, arta-zopakin (HE29: 37)

arto-zuztar I.5.3

  • soroko arta-zuztarrak moztu (HE50: 48)

artobero-usain IV.3

  • baietz uste dot (eta bua artobero usaiña) (HE21: 97)
  • ontan ere artobero-usaia ba-darigu (HE17: 55)
  • arroxko ta artobero-uxai omen-naiz (HE17: 54)

artoburu II.7.2.3

  • emendic artuco ditue artoburuac, andic balac; emendic azac, andic beste gauzaren batzuec (HE07: 175)

artopil I.5.7

  • Oskila tente, Baztarrikako. / Artopil zabal, Errekaldeko. / (HE18: 62)

artxibo-agiri I.5.9

  • ez eta hiriko artxibu-agirietan ere (HE33: 7)

artzain-mutil IV.2.2

  • 1913.ean, zortzi urte arras bete gabe, artzaimutil bortura biali ninduen aitak (EJ68: 18)
  • artzai-mutil txarra dela otsoa ikasia dut txikitan (EJ53: 112)

artzain-mutiltxo IV.2.2

  • au ezta batec bere burua artaldearen arzai eguitea ezta arzai-mutilcho eguitea bera ere (HE40: 179)

artzain-or IV.2.2

  • arzaien chacurrei esaten zaie artzanora (HE20: 175)
  • artzan-hor gaizua emanik gida (HE60: 176)

artzain-soineko IV.2.2

  • etzuen ezagutu, artzai soñecoaquin eta eguzquiac beztua zegoalaco (HE45: 209)
  • artu zituen artzai soñecoa eta aballa (HE45: 210)
  • Saul-ec etzuen nai artzai-soñecoaquin joateric (HE45: 210)

artzain-txabola IV.2.2

  • kobazulotik atera orduko bideska bat hartu eta artzai txabola batera iritsi zen (EJ53: 31)
  • denbora luzean ez zuen artzai txabolarik, ardirik, ez sugerik ikusi (EJ53: 64)
  • makil aundi bana artuta, joan omen ziran artzai-txabolara (HE29: 70)

artzainburu IV.2.2

  • alabér Cerura igatecó cególaic, señalátuzué, eguinzué, utzizué S. Pedro bere vicário lurreán, ta Christinoen Artzáiburu (EJ55: 206)

asaba-herri I.5.4.2

  • Ezaindurik daukagu Asaba-erri dana! / Ta Euskera laztana... a (EJ77: 107)

asaberri I.5.4.2

  • Aizorri esaten oida Oñati-aldean aiterri edo asaberri edo iaioterri esateko (EI99: 141)

asanblada-mugimendu I.5.4.1

  • asanblada mugimendu hau, eta hauek aurrera daramatzaten ekintza eta borroka guztiak (EJ52: 37)

asanblea-egun I.5.4.3

  • Koroazioko urre-eztaietan (1936), Oñatiko asanblea-egunetan, aña jende orratik, ez da egundo ikusi Arantzazun (EL70: 246)

askatasun-bide II.7.2.2

  • Afrika-Asietako herri askatu berri edo askatasun bidean direnen marmar hotsa (HE27: 339)
  • herriari askatasun bidea erakustea (EI94: 22)

askatasun-egoera I.5.4.3

  • askatasuna bere gogoz kontra galdu zuen herri bat bere askatasun egoera zaharrera ta legitimora itzuli nahirik (EJ20: 28)

asmatze-lan II.6.2.4.3

  • bañan nobelagille ez danak, nekez eramango du asmatze-lan ori bide zuzenetik (EJ60: 11)

asmo-bide II.7.2.2

  • ...moldiztegia ipiñi komentuan eta andik illeroko errebista atera ta zabaldu errietara, Birjiña-zalearen geigarrirako ta euskal-Prantziskotarren asmobideai aize emateko (EL70: 227)

asmo-diferentzia I.5.1

  • diferentzion azpian, asmo diferentziak aparte, historiari begiratzeko molde ezberdinak daude (EJ20: 14)

asmo-erdi II.3.6.1.1

  • edo ceren vicitza ontzeco asmo-erdiren batzuec izan cinduan (HE07: 287)

astakume II.7.2.9

  • Aitari astacume bi galduta, Saul echeco morroi batequin asto billa joan zan (HE45: 198)
  • astacumeaz etzezala conturic izan (HE45: 198)
  • astacumeac aguertuco zirala esango ziotenac (HE45: 198)
  • ezetz esan gure etxean azkeneko astakumea noiz jaioa dan! (EJ79: 121)
  • zeren noiz ere astokhumeak yasan nahi baitu potroaren itchoura (EI58: 59)

aste-iluntze I.5.3

  • aste-illuntzetan, ixil-ezkutu, zinera azkar igesi (HE25: 74)

astearte-arratsalde IV.2.2

  • astearte-arratsaldean etxea botatzen ari ziran, kutxarearekin (EJ66: 138)

astearte-bezpera I.5.3

  • ez, jauna, astearte bespera (HE61: 172)

astearte-goiz I.5.3

  • zure abokatak ez du deusik egin zuretzat eta jalgi behar duzu asteart goizean (EJ68: 35)

asteazken-arratsalde IV.2.2

  • beraz, behin, aste-azken arratsalde batez, nere eskolako bi lagun (EJ72: 24)
  • beraz, behin, aste-azken arratsalde batez, nere eskolako bi lagun (EJ72: 24)

asteazken-goiz I.5.3

  • astezken goizari buruz, gauaz inguratu dute (HE14: 162)

astegun I.5.3

  • aste egunetan lebita xarrakin (HE23: 119)
  • aste-egunean, bazkaldu mendian (HE29: 111)
  • aste-egunean zine, teatro, jaietan berriz fubola (HE25: 74)
  • bakoitza geure etxeetan bizi gozak astegunetan (HE31: 34)
  • udako astegun buruzuri luzeetan (HE44: 33)
  • aimbeste soñoco bichidunez, eta ori astegun buru zurijan videz zabiltzala? (HE20: 44)
  • emen etzuan ematen aste-eguna zanik (EJ62: 40)
  • astegun nai iai-egun errdi zoraturik bizi zan Kontze ederra etxean sarrturik (EJ70: 137)
  • nekazaleak astegunean atzamarrakaz daroa kontua ziurr noiz izango dan eguna bearr bakoa (EJ70: 76)
  • Astegunetan, Ministreak on irudi zaion bezala exortatzen du (HE02: 37)
  • beguira, astegunean eguin cintzaquean lanac jayeraco utzi ote dituzun berariaz? (HE07: 59)
  • eta soñeco zarrac adabatzeco dembora astegun, eta jayerdietan? (HE07: 59)
  • ¿Cergatic ez dieztezu eguiten cerorrec ume eta mirabeai lan oriec astegunetan? (HE07: 60)
  • debecatua dago languilleac, eta alogueran vici diranac astegunetan jocoan aritzea (HE07: 76)
  • astegunetan biar eguitiari dagocan leguez (HE20: 95)

astelegun I.5.3

  • halakoentzat, bestak ere astelegun direla (HEAX: 51)
  • gauak egun eginez, igandeak astelegun (HE59: 106)

astelehen-arrats I.5.3

  • andik edo emendik, astelen-arratserako jakiñaren gañean zegon Txirrita (EJ79: 94)

astelehen-arratsalde IV.2.2

  • astelehen arratsalde hartan beraz (...) toki bererat urrats xehean joanki ihainbertze lagun (HE59: 37)
  • astelen-arratsaldean jai egiten genduan eta batengana edo bestearengana juntatu sagardotegian (EJ78: 49)
  • astelehen arratsalde hartan beraz (HE59: 37)

astelehen-goiz I.5.3

  • an bertan lo eginda astelen goizean geron bizpidea ikasten asteko (HE50: 76)
  • astelen goiz batez, Txirrita zana aldamio gaiñean ari omen zan argintzan (EJ79: 90)
  • astelehen goiz batez, argia hasi baino lehenago, heldu zaiok Piarres (EJ72: 46)
  • mila-zortzi-ehun eta berrogoita bortzean, Buruilaren hastean, astelehen goiz batez (EJ72: 5)
  • astelehen goiz batez, Andre Incarnacion, goizean goiz jeikia, bezperako haitadaz (EJ72: 37)
  • baña astelen-goizean irten nintzan Zabalegi'ra (HE50: 64)

asti-ordu I.5.4.3

  • Giristinoa, eman diat eskarazko bersutan Katholiko Manuala neure asti ordutan, (EJ80: 43)

asti-puxka II.3.2.2.3

  • egun asti puxka bat baitugu, hasiko gaituk alfabetikaren ikasten (EJ04: 43)

astiune II.7.2.6

  • astiune gitxi darabilt aspaldion (EI99: 150)

astiune-apur IV.2.2

  • augaitik ioataz neure astiune-apurrak (EI99: 150)

asto-belarri I.5.2

  • Mydasec asta belarriac ditu (HE07: 228)

asto-bizkar I.5.3

  • berari Bedayo'tik begiratuta, asto-bizkar baten antza du ba (HE50: 62)

asto-gain II.8.2.11

  • gaitzerdi, asto-gain ortatik gaur yetxirik bageunde (HE17: 51)

asto-gernu I.5.1

  • asto-garrnua ta arrdao bitzdunak modeak dakaz kanpoti: au ikusi ta negarrez dagoz geure maaztiak gogoti (EJ70: 78)

asto-gorotz I.5.1

  • zu astagorotzen erretore zinateke gaur (HE39: 39)

asto-haragi I.5.1

  • Klemente VII'garrena asto-aragiz asetu zan (HE24: 131)

asto-mutil II.7.2.5

  • baimena badaukate automobil edo asto mutil oyek kamiñoetan ibiltzeko (HE22: 40)

atabal-hots I.5.1

  • igon ziran (...) duntzaiña ta atabal otsez (HE21: 60)

atake-egun I.5.4.3

  • guk ordurako bagenekian, moro aiei zurrut asko ematen zietela atake-egunetan (EJ49: 126)

atalaurre II.8.2.5

  • atal-aurrea garbitzen elkar-apustuan (HE18: 53)

atalburu II.7.2.3

  • gelako atalburua iraganez batera (...) behereko multzo batekin tupust egin zuen (HE39: 13)
  • bien erdian, eta letraz ezarrico dituzu zure echeco atalburuan, eta ateetan (HE07: 10)
  • ezta ikusiko ere atalburu hori! (EJ51: 71)
  • beste etxe harrigarri eta zahar bat ikus daiteke, adrilu gorriz eraikia; eta atalburuan hau irakurtzen da (EJ51: 67)
  • eta pentsakor gelditu naiz atalburuari so: orduan ere bai! (EJ51: 67)
  • gero atalburuan fetxa berria ezarri eta beste gabe inprentarako moldatua (EJ80: 15)

atarialde II.8.2.3

  • biak billa ibilli atari alde artan an bear zuala, ta ez billatu (HE29: 96)

atarte II.8.2.16

  • arin-arin sartu eban errotako atartera (HE21: 95)
  • ondo gomuta dot, biok alkarregaz ioan ginean urrira urrengo egunean, eskolako atarteragino (EI99: 166)

ate-aurre II.8.2.5

  • gauez nagusien ate aurreak zaintzen egoten dituk (EJ53: 26)

ate-brinbel I.5.3

  • ate-brinbeletik kanporako egozala, urabillak, beren buru-bagakotasuna agertuaz (EI99: 156)

ate-hots I.5.1

  • halako batez ate-hotsa (EJ53: 103)

ate-ispilu I.5.9

  • behin, komoda zaharreko ate espiluan, bere tankera osorik ikusi zuen (HE39: 99)

ate-kirten I.5.3

  • eta bazkaldegi bateko ate-kirtenetan Nafarroako kateak hautatu dira apaingarritzat (EJ51: 67)

ate-kisket I.5.3

  • ate quisquet baten otsac esnaatu narua (HE20: 130)

ate-morroi I.5.9

  • lau ate-morroi, soin-ertzak urrez aski-apaindurik (HE17: 21)

ate-mutur II.3.2.1.5

  • zirri bat egin zion etxabolako ate muturrian (HE19: 64)

ate-pilare I.5.3

  • bildots-ill odolez Israeldarrei bustiraci ciezten icheetaco ate-pilareac (EI31: 84)

ate-xoko I.5.9

  • aitak ez du makila ate xokoan izanen? (EJ04: 25)

ate-xulo I.5.9

  • ate-xulo meharretik gatua bezala luxaturik (EJ00: 183)

ate-zirrikitu I.5.3

  • belarria ate-zirrikitura urbilduz (HE15: 22)

ate-zirritu I.5.3

  • ate zirriztu batetikan atera zuan burua (HE19: 117)
  • bi ate zirriztotatik argi aria dator (HE57: 106)

ate-zulo I.5.9

  • etxekoandreak ate zulotik begiratu eta mando galduaren itzala (EJ53: 103)
  • ta arako Batxi ta koiñatua mai-ganera begira, isilik eta bakarrik, ate-zulotik urabillak ikusi ebazanean (EI99: 156)
  • norbaitzuk, ate-txulotik-edo ikusita arri ura (HE29: 47)

ateburu II.7.2.3

  • eguerdirako, herririk gehienetan, lizar edo elorri erramak ateburuetan jarriak izango dira (EB87: 53)

aterbe II.8.2.9

  • apez geieri aterbea ken (HE14: 151)
  • ttipi bat mila zitakelarik, aterbe gaitza eginarazi (HE59: 55)
  • Den itsuenak ikus dezake, bertzalde, hanitz gutiago aski litakela, ara hortara, bai aterbe, bai eskolemaile (HE59: 57)
  • atherbe hau hogoi eta hamar urrhats luze da (EC16: 41)
  • nausiak emaiten ere zaukuk aterbia. Aditu duk? Aterbia (HE59: 114)

aterpe II.8.2.9

  • Aizkorriko aterpea 1923'an eregia degu (EL70: 238)

aterpetxo II.8.2.9

  • alboan Santa Maria Eliza. Eta eliz-atariak aterpetxoa euri zaparralditarako giritxi goxo (EJ03: 10)

atseden-apur II.3.2.2.1

  • zuaz orain gorputzari atseren apur bat emotera (HE20: 137)
  • aurretik, Ollerias errian, atseden apur bat gure gorputzari eman (EJ60: 140)

atseden-ordu I.5.4.3

  • atseden orduak oraindiño [tit] (EJ59: 57)
  • atseden orduak [tit] (EJ59: 47)

atseden-puska II.3.2.2.3

  • atseden-puska bat artu daizuen, neure yaioturiko yazoera bat edatsiko dautsuet (EJ06: 73)

atsedenaldi II.7.2.1

  • atsedenaldiak eta beste... ez nahiz ahantzi nabila, gabiltza (HE56: 8)
  • naiz-eta gure lagunak atseden-aldiak egin, Etxeberria eta biontzat etzan askotan olakorik izaten (EJ60: 113)

atsedenalditxo II.7.2.1

  • atseden alditxo baten ondotik eskuratuko duk (EJ53: 28)

atsegin-bolada I.5.4.3

  • atsegin-boladak bete naute bein eta berriz, eta oreka galdu dut zearo: gorputzekoa ta arimakoa. (HE34: 61)

atsegin-herrikide IV.2.2

  • atsegingarri ez aal duzu izentatzen atsegin-erkide daitekena, naiz atsegin dakarrena? (HE38: 172)

atsegin-kontentu toki IV.2.2

  • bide gogorretatik, igan bear dugu guk zeruko atseguin-kontentu tokira (HE13: 122)

atsegin-sari I.5.1

  • onec izan daruaz egunecuaz ostian, escupeco edo atseguin sarijac (HE20: 125)

atsegin-zirrada I.5.1

  • nolako atsegin zirradak sentitzen zituen Bartelek haragi guztian zehar (HE39: 26)

atsekabe-gradu I.5.2

  • ttikiren orduko atsekabe gradua neurtu izan balitz (HE39: 19)

atsekabe-negar I.5.1

  • kaletik Bidaurretarakoan, erri osoak izuaren izuz lagundu zien, bidean eta atsekabe-negarrean (EL70: 194)

atso-kontu II.6.2.4.2

  • atso-kontuak errez igaro dezake (HE18: 92)

atso-madarikazio I.5.1

  • jeneral bat harmada baten aitzinean ibiltzen den bezala, atxo madarizione hori, errienta ondotik (EJ72: 32)

atso-pilo II.2.2.2.6

  • atso pillo andi bat dabil urduri urduri (HE21: 68)

atso-sail II.2.2.2.7

  • eriosuar duzu atso-sail osoa (HE18: 95)

atun-lata I.5.4.2

  • bakoitzari berea egun guziko: sardiña-lata, atun-lata, txuskoa, ogia alegia, eta baso aundi bat ardo (EJ66: 21)

atzapar-ukaldi I.5.6

  • haren ezpain xokoko irri ximurra, bai eta ere haren aztapar ukaldi bera (HE32: 12)

atzealde III.2.4

  • entzun genduan gure atze aldetik automobil edo beribil-zarrastadea (HE21: 41)
  • atzealde polit hortan? (HE35: 57)
  • ipinten dabe atzealdean ondo pilloturik, eta prest dagoz barriro, bear bada (EJ59: 42)
  • Saul-en ondoren irten zan, eta atzaldetic osca jarri zitzayo (HE45: 221)
  • atzealdeak berotu etzizkigunean (EJ62: 68)
  • aurre-aldea (...) lurra jota dauka; atze-aldea tente (HE29: 16)
  • alki gorri oetan atze-aldeak atsegin dukela deritzait (HE17: 21)

atzerri III.2.4

  • izan ere, gutxi ziran naiz atzerrian naiz espetxean edo langille-batalloitan senitartekoren bat etzeukatenak (EJ03: 42)
  • atzerrian udaberriz (EJ50: 13)
  • Zeru goxo onek lurreko minkaitza ez galtzen! Erri lur ontan atzerri! (EJ50: 83)
  • euskaldundurik daduzkan atzerri-hitzak bakean utzi beharr direla (HE26: 288)
  • atzerri latzean ikusten dut neure burua (HE27: 342)
  • atzerri-olerkaritan gure Etxahun maitagarriak izan dun kiderik aundiena (HE28: 60)
  • onen anaia lege gogorrak eramana da atzerrira (HE18: 69)
  • seme zarrenarentzat ondare guzia, urrengoentzat ezerrez. Urrengoentzat..., itxasoa, atzerria, soldaduzka, Ameriketa (EL70: 154)
  • USA-ko kapitalak atzerrira aldegitea, irabazpide hobearen bila? (EB20: 41)
  • Euskalerri'ko alde guztietatik ipuiak erruz eldu dirala jakinerazten dugu; bai ta atzerrietatik ere (EJ05: 156)
  • atzerrian utziko zituen bere hezurrak (EJ00: 196)
  • iru urtez atzerrian aspertu ere egiten da bat, baiña egia esateko, damuturik nago (EJ03: 54)
  • orregatik, eta entzuten dituztenak entzunda, izu-ikaraturik, aunitz lagun gelditu dira atzerrian (EJ03: 40)

atzerri-gai IV.2.2

  • atzerri gaietan posible izan zaio (HE37: 113)

atzerri-hitz IV.2.2

  • euskaldundurik daduzkan atzerri-hitzak bakean utzi behar direla (HE26: 288)
  • ameskeri barreikarrija litzateke barriz, atzerri-itzok zustraitu eztaitezan, arako muga-ate edo aduana antzeko gauza bat imini nai izatea (EJ06: 87)

atzerri-hizkuntza IV.2.2

  • gaur ez da Europa'n atzerri-izkuntzik bearrezko ez duan lurralderik (HE50: 19)

atzerri-negar IV.2.2

  • negar lurruna dari ta dausez intziri atzerri negar batek ixilki (EJ50: 171)

atzesku III.2.4

  • aurresku baten zer da ikustea lenengo eskuen zinuak; eta neskatxai begiratuta atzeskuaren kinuak! (EJ70: 71)
  • aurreskuari lagunduteko da atzeskuen eskongeia; ta atzeskuari aurreskuena barrdinduteko guztia (EJ70: 71)
  • muxarrak eta gaztain erreak, esnea dutela atzesku (HE18: 86)

atzizki III.2.4

  • beste zenbaitek, -garri eta -tzale atzizkia dutenak batikbat (EJ80: 18)

auka-zati II.3.2.1.9

  • nik itxas-bedar auka-zatiak baino ezpadira ere, zerbait beintzat, amasei bat orri badakustaz eskuartean (EJ06: 71)

aurpegi-azal I.5.9

  • Ille-bizar txurien esi-barnean, aurpegiazala, aulkien gorria bera lotsarazterañokoa, ageri du (HE17: 23)
  • ezkoa bezain ori zun aurpegi-azala (HE18: 50)

aurpegi-zati II.3.2.1.9

  • aurpegi-zatiak eta zati diren osoarekin eta elkarrekin bestelakoak baitira (HE38: 169)

aurrealde III.2.5

  • aurre-aldea tellatutik bera lurra jota dauka (HE29: 16)
  • aurre-aldea (...) lurra jota dauka; atze-aldea tente (HE29: 16)

aurrebaldintza III.2.5

  • aurrebaldintz ekonomiko eta sozialek (HE36: 4)

aurregun III.2.5

  • aurre-egunetik gaztaiña-pilla aitak orbelez estali (HE18: 71)
  • batuta egozan aurre-egunetik Mungian da inguruetan (EI99: 137)
  • askok egiten dabe aurregunean (bezperan) joan ara (HE21: 27)
  • erritar mutil asko, aurreguneko jan edan geitxoagaitik eta gitxitxo egin ebielako (EJ59: 63)
  • txerri-iltzekoan eta pesta-aurregunean (HE18: 16)

aurrehitz III.2.5

  • Pierre Lafitte Kalonigu eta Euskaltzainak Aurre-Itzez Platon'en hirur arpegi (HE38: 309)

aurreiritzi III.2.5

  • haurrei ordea aurreiritziak uztea zintz egitea adina gostatzen baitzaie (HE39: 109)
  • inorantzia aurreiritziak eta kriterio extraliterarioak (HE36: 32)
  • literaturaz kanpoko aurreiritzi eta ikuspegiek areagotu egin dute (HE36: 3)
  • baserri giroko kultura hori, ipuinez, aurreritziz (EI94: 21)
  • zabaltasun bat, aurre iritzi, gogoko ditugun sistema (EC70: 12)
  • liburuaren aitzakiz, norbere aurre-iritziak eta usteak sartu oi ditugu gidari (EC70: 74)

aurrekultura III.2.5

  • aurreritziz eta mitoz hezurmamitutako aurre-kultura besterik ez da (EI94: 21)

aurremutil III.2.5

  • aurre-mutillak ikusi eben andra bat bidea ausi eta basora sartzen (HE21: 107)

aurrerapen-bide II.7.2.2

  • "aurrerapen-bidea" idatzitzeko agindu zionean (HE24: 15)

aurresan III.2.5

  • Saski-Naskiren aurreesanak erderaz egitea (HE17: 60)

aurresku III.2.5

  • batek besteari eskuak emon da aurreskorako sokaturik (EJ59: 59)
  • makilka zabalune andi bat egin eban errizañak, eta asi zan aurreskoa (EJ59: 59)
  • eguerdi aldian, aintzina, Murgoitixoko kofradiako mutilak aurreskua egiten ebien (EB87: 44)
  • lenik mutil bat dakus aurreskularia (HE18: 53)
  • aurreskua noiz-asiko begira dagoala, mutil orditu bat yatorko baltzeoan beragaz egiteko itsu-soñura eroan-gurarik (EJ77: 109)
  • aurreskuen dabillen neska yantzale nor da, gazteak? (EJ77: 112)
  • aurresku baten zer da ikustea lenengo eskuen zinuak (EJ70: 70)
  • aurreskuari lagunduteko da atzeskuen eskongeia; ta atzeskuari aurreskuena barrdinduteko guztia (EJ70: 71)

aurresolas III.2.5

  • aurre-solasak erderaz egiñaren aldeko (HE17: 61)

aurrezpain III.2.5

  • Artasiaren aurre-ezpaiñean multzokatzen da lastoa; sardea azpitik sartuz, berdintzen, narra geldituz arroa (HE18: 339)

aurrizki III.2.5

  • Ez dugu, des- eta horren antzekoren bat edo beste kenduz geroz, aurrizkirik, latineko ad-, ab-, co(n)-, de-dis-, ex-, eta gainerakoen indarra bihur dezakeenik (HE27: 110)

autobiografi tankera II.5.2.11

  • liburuaren nabarmenena autobiografi tankerako bat da (HE28: 69)

autobus-ilara I.5.4.2

  • ni an nenbillen batetik bestera autobus-illara artan beraren galdezka (EJ60: 116)

autobus-lotura I.5.1

  • Mauleko trena kendua izan da. Oloroe-Atharratze autobus-lotura kendua ere bai (EJ51: 72)

automobil edo beribil-zarrastada IV.2.1.1

  • entzun genduan gure atze aldetik automobil edo beribil-zarrastadea (HE21: 41)

automobil-mugimendu I.5.1

  • eta Bergara'ko Deskarga aldetik ere automobil-mobimentu aundia zebillen (EJ49: 111)

autonomi arazo I.5.1

  • esan beharrik ere ez dago, berehala sindikatuen autonomi arazoa datorkigula guztioi burura (EJ52: 36)

autoritate-modu II.4.2.5

  • zer autoritate modu dadukazu bada zuk? (HE39: 38)

autoritate-printzipio I.5.1

  • autoritate printzipioaren axola hutsez (HE39: 39)

auzetxe I.5.9

  • auzetxetik atera sokan eskuz-esku (HE18: 20)

auzi eta epai-arazo IV.2.1.1

  • Juezak auzi ta epai-arazoetan mintzatu oi-dabeen zearkariragiño (EJ06: 86)

auzi-etxe I.5.10

  • aurkeztu bear eban auzi-etxean, eun da berrogei urte lenagoko gertaera baten ganean ekiena esatera (EI99: 168)

auzi-paper I.5.4.1

  • Ona emen bi edo iru urtez onuntz laicisten contra eguiten diran aucipaper aserre eta uandituen iru puntuac. (HE40: 183)

auzibide II.7.2.2

  • lenago soll eta garbi ipin zagun, galde edo aucibide au (HE40: 175)
  • mundua nastua darabillen joan-etorri edo aucibide au oso eta bici eguiñ oi diran lánen gañecoa da (HE40: 191)

auzigai II.7.2.4

  • ori ere auzigai balitz bezala! (EJ05: 181)

auzitegiburu II.7.2.3

  • auzitegi buru Errekondo (HE23: 109)

auzo-eskola I.5.9

  • txikitan Uribarriko auzo-eskolara ibilli zan (HE25: 12)

auzo-etxe I.5.9

  • auzoetxeko andrea etorri zen bisitaz gure etxera eta xutik zegon sukaldean ele eta ele (EJ68: 16)
  • auzo-etxera doaz, zai dute danbolin (HE18: 16)

auzo-gela I.5.9

  • Eliz ondoan. Emen dago orain auzo gela. Aldamenean "Escuela Nacional" (HE23: 82)

auzo-katu I.5.9

  • geroxeago, auzo-katuak dira gaienduko, miau ta marramau (EJ03: 10)

auzo-lagun II.7.2.10

  • auzo-lagun onak izatea (HE33: 5)

auzolan II.6.2.4.3

  • jo ta ke galtzara irikitzen, ea mutillak, mondragoitarrakin bat artuta berebiziko auzolanean (EL70: 49)
  • auzo lanean ekin zioten anaikiro, bi errien etsai bakarrari makurtu-arazteraño (EL70: 39-40)

axola-izpi II.3.2.1.3

  • egia da genero literarioez axola izpirik ez duela (EJ54: 749)

aza-hosto I.5.3

  • belar legorra jarri oeak kajetan egin ditzaten ta egunero jaten ematea, aza-ostoak, letxuga-ostoak (EF92: 101)

aza-kirten I.5.3

  • cerriac jaten cituen azaquirtenac ere (HE07: 312)

aza-lili II.6.2.1

  • aza-loratua, aza-lilia edo koniflora (EJ64: 48)

aza-ondo I.5.3

  • aza ondoa ongi begiratu, orriz-orri astindu et [sic] barerik ez (EJ53: 96)

aza-orri I.5.3

  • bare patxadatsua ikusi zuen aza orrietara igotzen (EJ53: 95)

aza-salda I.5.7

  • aza-salda naikoa izan al duzue! (HE18: 32)

aza-zurten I.5.3

  • bi esku-mutur ezurtsu; lau aza-xurten baturik ainbat lodi; gerruntze-alde sendoa (EJ03: 21)

azaburu II.7.2.3

  • harçaçu aça buru churi bat edo biga eta erakitaraz puchca bat (EJ75: 21)

azahar-ur I.5.7

  • egingo da ore bat, erantsiaz azahar-ur tanto batzuek (EJ64: 39)

azahar-ur tanto IV.2.2

  • egingo da ore bat, erantsiaz azahar-ur tanto batzuek (EJ64: 39)

azalprintz I.5.3

  • edo nescacha mutillen batzarreetara, eta azalprintz oneco guciaquin atseguin artu naya izan oi cenduan? (HE07: 142)
  • milla losencha len, baña azal prinza cimurtzen, eta ortzac erortzen asi zaizcanean, ez daucazu ezertan. (HE07: 97)

azaro II.7.2.12

  • Ereiten dogu lina-acija lur ondo guijau ta azaro onecuan (HE20: 138)

azaro-hondar I.5.3

  • azaro-hondarrean edo abenduaren lehenetan Iruinearatu izango zen Gamiz (EJ00: 178)

azazkal I.5.3

  • erpuruetako atzaskal artean (HE21: 68)

azeri-andana II.2.2.2.1

  • hesi baten gibeletik ohartu zen hantxet azeri andana bat bazela bildua (HE32: 31)

azeri-bihotz I.5.2

  • atsegin egiten dautazue ene azeri bihotzean (HE32: 31)

azeri-dantza I.5.1

  • an egiten zen mutilen axeri-dantza, etxez-etxe arraultze ebaska eguna bota ondoan (EJ65: 21)

azeri-janari I.5.10

  • Joanis, eguizu bada azeri janaria (HE20: 164)

azerikume II.7.2.9

  • halakorik egiten dela ere!, zioen azerikume guztiak madarikatuz (EJ53: 50)

azkazal I.5.3

  • gerri-mako, lepa-kupi, minbera azkazala (HE18: 59)
  • emendik lurreraño beren eskuetan, azkazal batean ere miñik artzen ez dezula (HE13: 87)

azkonarkume II.7.2.9

  • indioilar harro hura eta batez ere azkonarkume bizkor hura (HE39: 89)

azkonkor-kaskateko I.5.6

  • Don Saturdiñoren azkondor-kaskatekoen barri ondo ekian Peruk (HE31: 17)

azoka-egun I.5.4.3

  • zer mirari gertatu dan asteko Azpeitiko azoka egunean? (HE22: 52)

azosto I.5.3

  • Axuri, Apez, neskame, azosto eta auntzak, okin, arotz, emazte bi erratzei josiak (HE18: 53)

azpantar-pieza laurden IV.2.2

  • eta loturik aien puntan aspaudar pieza laurden bana (HE19: 66)

azpi-harri III.2.6

  • ikasbide zaar lotsagarri orren azpiarriaz (HE17: 51)

azpiasto III.2.6

  • Lenengotik, arbolak bota ta moztu egiten zituzten (...) azpi-astoa esaten zioten ari (HE29: 62)

azpiegitura III.2.6

  • esaten da Euskaltzaindia horiek lantzearen alde dela baina beti ere ortografia eta hizkuntzaren azpiegitura zainduz (EJ56: 93)
  • azpiegitura hitza adierazpenean sartzeko eskatu zuena Mitxelena jauna izan zen (EJ56: 93)
  • euskalkiak lantzean hizkuntzaren azpiegitura zaindu behar dela (EJ56: 96)

azpigai III.2.6

  • Ilbeltzean, iñorkin edo azpigaiak bildu, egurra bota, azkeneko simaurrak atera (EJ62: 12)

azpijan III.2.6

  • gorroto honen handinahi eta azpijanak (HE27: 315)
  • azpijana ebillen karlista ta liberalen artean (HE18: 12)

azpijoko III.2.6

  • eta apostu bat egingo bagenu? esan zion azpijokuz Axelkok (EJ53: 96)
  • zure biziko asea bazenuke han, ihardetsi zion azpijokuz arranoak (EJ53: 142)
  • honela mila azpijokuren ondotik Nafarroan kontrako iritzia jasotzen du alkatetxeen bozketan (EJ52: 21)

azpilan III.2.6

  • aspaldidanik azpi-lanean ari ziren bulkoak (HE28: 76)
  • Alostorreko nagusiagan ere, azpi-lana egin zuen, eta, emeki-emeki, bere emazte zenaren oroimena lausotzen joan zitzaion (EJ48: 19)
  • azpi-lanak berea egin du arian-arian (EJ03: 37)

azpilapur III.2.6

  • iruzurgille, azpi-lapur, ebasle (HE28: 56)

azterketa-etxe I.5.10

  • jakileen aurrean bertan lotu ez askatzeko moduan ta mordoska oietako bat azterketa-etxera (laboratorio oficial de análisis) eraman ta bestea saltzaleari utzi. (EF92: 36)

azterketa-lan II.6.2.4.3

  • baina folio guztien azterketa-lana burutzeko, noski, denbora guztia behar lukeela urte batzutan barrena (EJ51: 96)

azterketa-modu II.4.2.5

  • hortzak ikusteko? galdatu zuten neskek azterketa modu hartaz harriturik (HE39: 105)

azterketa-mota II.4.2.7

  • bi jokabide, bi azterketa-mueta erabilli oi da, ba, auzi auek garbitzeko (EC70: 74)

azterpenaldi II.7.2.1

  • Etxeberri'k bere liburutan darabillen euskeraren azterpenaldi bat (HE28: 62)

aztore-eskularru IV.2.2

  • Jaun Beltran-ek, aztore-eskularrua jantzirik, bere hegazti harrapakaria abailan bidaltzeko abagune baten zain (EJ48: 11)

azukre-bola I.5.4.1

  • ez bada tipula berria, emoçu sucre bula ttiki bat (EJ75: 13)

azukre-errauts I.5.1

  • sei arroltce fresco, pisu bera sucre herrauts eta irin (EJ75: 45)

azukre-hauts I.5.1

  • iru edo lau bitter-tanto ta azukre-auts gutxi bat (EJ64: 106)

azukre-koskor II.3.2.1.4

  • beste batzuek azukre koskorra kuadradua (HE29: 100)

azukre-koxkor II.3.2.1.4

  • gozo-ontzitik azukre-koxkor bat atera (HE17: 18)

azukre-lika I.5.7

  • Ebangeliotic eztia eta azucre-lica darizten testoac bacarric ateratzen ditu platerara (HE40: 81)

azukre-poxi II.3.2.2.2

  • ez bada aski gorrasta, gorrastatu behar da sucre pochi batekin (EJ75: 8)

azukre-puxka II.3.2.2.3

  • eta farcitçen direnean glaçatcen tuçu sucre puchca batekin eta phala gorriaz (EJ75: 24)
  • hartuz artha emaiteco noicetic noicera sucre puchca bat ez itçulceco (EJ75: 53)

baba-kutsu II.5.2.9

  • eskuan zuen baba-kutsuko burruntzaliarekin jo du Txirrita bi begien erdian (EJ79: 15)

baba-lasto I.5.3

  • Leitze-landan jan dukan baba-lasto tantai (HE18: 135)

baba-leka I.5.3

  • baba-lekak jaten ari zala aoa betean (HE22: 70)

baba-lore II.6.2.1

  • antziñako prantzi-porruak ere, etziran noski izango bearbada Iztueta "baba-loreak" dion bezain laudagarriak (EJ64: 19)

baba-malkar I.5.3

  • mandioa betea ostoz ta belarrez, agotzez eta lastoz ta baba-malkarrez (HE18: 118)

baba-salda I.5.7

  • baba-saldarekin naikoa izaten genduan (HE29: 116)
  • bizi litekek (...) laister artuko degun baba-saldari utziaz (HE22: 59)
  • Txirritari eguardirako zegoen baba-saldatik eman omen zion kutxarekada bat (EJ79: 13)
  • orregatik izango zuela ainbesteko burua: lenbiziko tragua baba-saldatik egin zuelako (EJ79: 13)
  • Txirritari eguardirako zegoen baba-saldatik eman omen zion kutxarekada bat (EJ79: 13)
  • orregatik izango zuela ainbesteko burua: lenbiziko tragua baba-saldatik egin zuelako (EJ79: 13)

babarrun-baratze I.5.4.2

  • an ikusi genuen gure bertsolariya baberrun baratz baten inguruan (EJ79: 110)

babarrun-puskatxo II.3.2.2.3

  • eta, nere aserre biziyari eskerrak, uste det baberrun puskatxo bat bilduko degula aurten (EJ79: 111)

babesgarri-lege I.5.10

  • Erkalaren babesgarri-legea ez al didate ezarriko (HE17: 26)

bainila-gustu I.5.1

  • baduçu ratafia on-on bat vanilla gostu perfet batekin (EJ75: 52)

bainila-puxka II.3.2.1.8

  • emaiten duçu çure esnia egosten vanilla puchca batekin eta sucatçen duçu (EJ75: 32)

bainu-etxe I.5.10

  • alperrak alperragotzeko or-emenka mendi-egaletan ditukan guezalaga edo urastegui edo bañuecheak (EJ07: 1)
  • Azkoitiko San Juan bañu etxean ere holako ohiturak omen ziren aintzinako denboretan (EB87: 51)
  • Kesada edo Kanalejas jauna auzoko bañu-etxeen baten bazeuden (HE24: 140)
  • besteak baiñu-etxe batean ezagutu zituen bere nagusiak (HE16: 43)

baioneta-mutur II.3.2.1.5

  • bayoneta muturrari arto mokotxa jarri genion (HE23: 70)

baja-ale I.5.3

  • teniente ori il zutenean, beste baja ale batzuk ere izan genituan (EJ66: 103)

baju-ahots I.5.2

  • gizon iger eta luzeak baju abotsa izaten dute (HE35: 101)

bakailao-zati II.3.2.1.9

  • tipula gorritzen asten danean makallau zatiak kazuelara bota (EJ64: 111)

bakaldungai II.7.2.4

  • bere senitartean bakaldungaitan ba dauko ba! (HE21: 57)

bakantza-denbora I.5.4.3

  • Zer berri da ahetzen? Ongi pasatu duzue bakantza denbora? (EJ04: 94)

bakantza-egun I.5.4.3

  • lan-arte edo bakantza-egun batzuez (HE59: 8)

bakantza-eskualde IV.2.2

  • Zuberoa, horrela, kanpotarren ehize-leku eta bakantza-eskualde huts ari da bihurtzen (EJ51: 72)

bakantza-leku I.5.10

  • Labordek frogatzen duenez, frantses burgesiaren bakantza-leku bihurtua da (EJ51: 81)

bakardade-irrits I.5.10

  • bakartade-irritsaz nago, irriez aspertua; nahiago ditut ibai, landak eta zerua (EJ50: 155)

bakardade-memento I.5.4.3

  • bakardade memento haietxek izan dira agian neure bizian ezagutuko ditudan osoenak (EJ51: 94)

bake-bolada I.5.4.3

  • pake bolaratan nai aña artzen dugu, ba (EJ03: 50)

bake-denbora I.5.4.3

  • bake denboran ziren Lazariano (HE58: 69)

bake-egun I.5.4.3

  • baque egunetan atera eruazan (HE20: 217)

bake-itxura II.5.2.7

  • pake-itxuran aurkeztu bait-ziran, zuri-zuri gezurretan itzegiñaz (EL70: 192)
  • pake-itxurako inguruan zeudelarik ere, pamili geienak estuasun larripean bizi ziren (EJ03: 41)

bake-urte I.5.4.3

  • Pake urtea degula aurten? Ez da itxura aundirik! (EJ69: 33)

bake-zuhaitz I.5.5

  • Nere barne-baratzan, datorrela gora bake-zugaitz azpian, alaitasun-lora (EJ50: 11)

bake-zuhaitz azpi IV.2.2

  • Nere barne-baratzan, datorrela gora bake-zugaitz azpian, alaitasun-lora (EJ50: 11)

bake-zuzentasun bide IV.2.2

  • Erri baten mugaldeak eta ondasunak, pake-zuzentasun bideak eta gizarte-legearen itzala guda-gizonak dituzte babesten (EJ03: 66)

bakealdi II.7.2.1

  • Ondo -guk- noizean bein pake aldi pixka bat (HE23: 43)
  • Urkola'n eta Barazar'en baretasun eta bake-aldi bardiña nabaitu zan (EJ49: 157)

bakealdi pixka IV.2.2

  • Ondo -guk- noizean bein pake aldi pixka bat (HE23: 43)

bakearo II.7.2.12

  • Baliman, bake-aroan aipatzen zuten bere Misionera (HE58: 69)

bakebide II.7.2.2

  • pake bidetik bildu gaitezen anaiok anaiongana (EJ69: 72)

bakegune II.7.2.6

  • Compiegne'ko ohianean, tren-bagoi itxi bat biltokitzat, pake-gunea siñatuxe dute bi alderdietako arerio bortitzak (EJ03: 36)

balde-erdi II.3.6.1.1

  • balde erdi bat erasteko ordu erdi baino gehiago emon eban (HE44: 15)

bale-kontu II.6.2.4.2

  • zenbait mariñel bale-kontuban berriz alakoak dira (EJ78: 123)

bale-soka I.5.11

  • Mediku eta apaiz, bestia alkatia, bale-sokai tiraka bazan an jendia (EJ78: 35)

bale-zorri I.5.2

  • Bale-zorri baten iduria ere badu, adierazpen onekin (EJ78: 22)

balio-aitor I.5.4.1

  • bestalde, gutxik lortuko bide luke gaur, kritikari gisa, Azurmendik lor dezakean balio-aitorra (EJ51: 53)

balio-estruktura I.5.4.1

  • Gizona mundu mailako ta giza mailako balio estruktura batean aurkitzen da (EI94: 47-48)

balio-maila I.5.3

  • ta Jainkoaren epaia ere, balio maila guziei buruz gertatzen da (EI94: 50)

baliogo-eztabaida I.5.4.2

  • Baliogo-eztabaidak dira bakarrik gizonetan. (HE34: 56)

baltseo-puskatxo II.3.2.2.3

  • Zer derizkiozu gure gazteriaren dantzari? Sosochoa esateko, balseo puskacho bat ere gabe... (EJ07: 2)

Banakola-leiho zulo IV.2.2

  • Eta ba daroat Banakola-leio zuloetara, ta ango langiñei dirautset artu dagioela gure gizonari dakarren zeregiña. (...), eta gero daroat Centro Vasco-ra (HE21: 55)

banatze-kontu II.6.2.4.2

  • 50.000 laurlekoen banantze kontua eman zezanean (HE21: 52)

bandera-tiro I.5.10

  • Bandera-tiroa asten da une ortan (EJ51: 22)

banderape II.8.2.9

  • cer ecin quizun dago gaur leguéac debecatzen eztuten eran cristauen banderapecoac guerra eguiteco (HE40: 192)
  • zucenaz diruditen persónac bere banderapean dauzcan partidu gaiztoa onratuaz eta ontzat beguiratuaz (HE40: 73)

banka-hiztegi I.5.4.1

  • pertsona eta merkatalgo izendegiak, herri, eta herritarren izenak, banka hiztegia, etab. (EJ56: 125)

baratxuri-korda I.5.4.1

  • alkandora, barrengo, musu-zapi eta abar... baita lukainka mutur, gazta zar puzketa, piku idor, bi dozena arrautze, tipul ta baratxuri-kordak (EJ03: 17)

baratxuri-puxka IV.2.2

  • eçarraçu baratchuri puchca bat, tipula eta perrechila (EJ75: 10)

baratxuri-xixter II.3.2.1.9

  • perrechil buket bat, baratchuri chister bat, canela puchca bat, espiceria, biper beltcha (EJ75: 15)
  • baratxuri xixter batzu (sic) han hemenka sartuak (HE59: 30)

baratxuri-zuztar I.5.3

  • larru-azalari uarkara berezia damaio emengo inguratsak; angoak, ostera, baratzuri-zuztarraren antzeko buztin-mintza (EJ03: 77)

baratz-lan II.6.2.4.3

  • baño landareak abonoak azkar artu dezaten nai degunean (baratz-lanetan, esateko) (EF92: 37)

baratze-mutur II.3.2.1.5

  • eman, Anttoni-ren baratze-muturrak (EJ03: 14)

baratze-terreno I.5.4.2

  • pralleenak izandako baratz-terrenu batzuk gobernuak beretzakotzat zeuzkan eta subastan saldu nai zitun (EL70: 205)

baratzuri-salda I.5.7

  • biharamunean, zazpietan jeiki, baratzuri salda hartu ta berriz beren itzuliaren egitera gan behar (EJ04: 68)

baratzuri-zopa I.5.7

  • esate baterako, baita baratzuri-zopa ere (EJ64: 100)

barau-aro II.7.2.12

  • asterik andiena, Aste Santua, ta beragaz batean baru-zaroak, eliz-jai samurrak... (EJ59: 44)

barau-egun I.5.4.3

  • eta alauer oracioac erraten diradenean, vrte gucian barur egunetan, Gariçuman (EJ57: 123)
  • Donostia'ko jaien bidez, ilbeltzaren emeretzia barur-eguna izan dela urte askoz donostiarrentzat? (EJ51: 19)
  • barau-egun (HE08: 185)
  • konfesiyo ta barau-egunak animaz akordatzeko, pekatuaren mantxa Judasen kalabozuan sartzeko (EJ67: 374)
  • eta barau-egun oec dira Bazco-aurreco Garaizumaren berroguei egunac (ED46: 186)

barau-lege I.5.1

  • galduta zuten etorkizuna egunaren barur-legeak (EJ51: 20)

barau-ohitura I.5.10

  • bateko, barur-oitura galtzen zijoala esan dugu len (EJ51: 20)

barau-otoitz I.5.8

  • barur-otoitzak laguntzat artu, eranzun zion Tobiasi Aingeru Santuak (HE13: 100)

barazki-puxka II.3.2.1.8

  • barazki-puxka gozoez egiña (HE17: 44)

barbar-mintzaera I.5.2

  • Lesbi-tarra izaki ta barbar-mintzaeran azia bezala (HE38: 160)

bare-apustu I.5.6

  • bare-apostua [tit] (EJ53: 95)

bare-pila II.2.2.2.6

  • denbora txarra zan lanerako, etorri nintzan onera, eta, jaunak, ura bare pilla! (EJ79: 110)

bare-sare I.5.10

  • bare-sare-gaiñetik biltzeko odolkia (HE18: 126)

barealdi II.7.2.1

  • ekaitz-aizea etorren baraldi-atzean; eguna datorrenez izarrak batzean (EJ70: 134)

barietate-tesi I.5.4.2

  • neskek gogor eusten zioten beren barietate tesiari (HE39: 106)

barkamen edo pekamen egun IV.2.1.1

  • urtean behin, barkamen edo pekamen egunean, Israel herriaren bekatuen barkamenerako (EJ71: 20)

barkamen-kanta I.5.10

  • gogoak osatu-asmoz asi nintzan lanean parkamen-kantak kantatzen gizaseme artean (EJ50: 155)

barne-araudi III.2.7

  • barne-araudi bat ere egina du (EI94: 33)

barne-asmo III.2.7

  • ez inungo piztien barneasmo eta susmo izkutuen eredu (EJ53: 8)

barne-atsekabe III.2.7

  • zenbat egun uts... zenbat barne-atsekabe (HE34: 48)

barne-bakarrizketa IV.2.2

  • barne-bakarrizketa, Joicek lantzen duena (HE35: 8)

barne-bake III.2.7

  • leengo alaitasuna barne-pake biurtu zait (HE34: 64)

barne-baratze III.2.7

  • nere barne-baratzan, datorrela gora bake-zugaitz azpian, alaitasun-lora (EJ50: 11)

barne-bide III.2.7

  • barne-bidetik atera diteke (EC70: 84)
  • ba du beintzat barne-bide onek norbere begitazioetan eta norberari begiko zaizkion usteetan erortzeko perilla (EC70: 74)

barne-bihotz III.2.7

  • barne-bihotzez jarreikiren zaie nik orain erramen ditudan hitzei (HE02: 38)

barne-bizitza III.2.7

  • Jesusen siñeste gabe, barne bizitza gabe (EC70: 14)

barne-egitura III.2.7

  • barne-egituraz Euskal Herriko parrokiako ardi-talde ona eta sineskorra baizik ez gara (EJ51: 85)

barne-gerra III.2.7

  • Gironda-ko gudu hau beraz, Frantziako barne-gerlako pasadizu bat izan zen (HE33: 85)

barne-giro III.2.7

  • mozkor-usaiñez loreek ire barnegiroa zoraturik? (EJ50: 105)

barne-gizon III.2.7

  • alde batetik barne gizona edo gizonaren nahia (EJ71: 30)

barne-indar III.2.7

  • eta liturgia bat ere bai, barne indar eta zabatze indar andikoa (EC70: 26)
  • ez mirakuiluzkoak, noski, baiñan Jesusen barne-indar batez egiñak (EC70: 36)

barne-jardunaldi IV.2.2

  • Foruko Euskaltzaindiaren barne-jardunaldietan bigarren bat gehitzea erabaki zen (EJ56: 103)

barne-kutsu III.2.7

  • bere barne kutsua lotuaz eta masak beraiek osatu dituzten erakundeei lotu eta atxikiak (EJ52: 34)

barne-lur III.2.7

  • ator egi, lepotik zintzilika atxurra, yorratzen asi ari nere barne-lurra (EJ50: 11)

barne-maratila III.2.7

  • ongi daki onek anderekerien berri; ezagutzen ditu baita emakumezkoen barne-maratillak (EJ03: 46)

barne-min III.2.7

  • ots dardartia darion barne-miña (HE28: 57)

barne-muin III.2.7

  • bere barne-muñean minduta Miren, etzuen ezer azaltzeko kemenik (HE34: 67)
  • sorlekuko barne-muinetan sartzeko gogo bizi bizi bat erne zitzaidan (HE33: 3)
  • guziz bestelakoa dela barne-muiña iñarrosten didan ilbear au (HE34: 58)
  • zure iduri amesgarriak ernetzen du nere barne-muña (HE34: 37)
  • Gil del Rio-ren liburuak mindu eta zauritu ere egiten bide gaitu geure barne-muinetan (EJ51: 76)

barne-tirain III.2.7

  • esperantza zen lehen udaberria, barne-tiraina (EJ51: 91)
  • histu egin da nigan, loratu gabe zimendu, barne-tiraina kanpoko haize bala epel bilakatu (EJ51: 91)

barne-zentsura III.2.7

  • gure arteko barne-zentsurak egin ohi dituen inausketen itzalik gabe (HE33: XXVII)

barne-zirrara III.2.7

  • artan, Garazik burua itzuli barne-zirrara aundirekin (HE18: 73)

barre-aldizkari I.5.10

  • IGELA bezalako farre aldizkari bati sorrera eman zion (HE30: 202)

barre-antz II.5.2.2

  • Azkenik, seaskan esna, guzion yardun eta ots arteon, beti parre-antza (HE17: 18)

barre-erretratu I.5.5

  • Dies irae doinuan etxeko guztiei egin farre-erretratoan Gamizi berari dagokion ahapaldia: ibilkera zalapartaria (EJ00: 179)

barre-irudi I.5.10

  • berriez, lan benez ta arin-alaiez -parrirudiak aztu-gabe (HE17: 66)

barre-pixka II.3.2.2.2

  • "umeen gauzak" esan, farre piskabat egin eta kaixo motel (EJ48: 24)
  • paper hura argitaratu egin zuen, jendeak parre pixka bat egin zezan (EC70: 78)

barrealdi II.7.2.1

  • Gazte-jendeak ba du parraldi (HE18: 88)

barren-azkura III.2.7

  • olerkari etzeratenok gure barren-azkure ontaz zerbait uler aal-dezazuten (HE17: 28)

barren-ertz III.2.7

  • atx-gangar ikaragarrien barren-ertzetatik ziar (HE31: 71)

barren-irakite III.2.7

  • Eta izenari baino izanari lotuago ageri den mintzabehar horrek, barren-irakite horrek, uzta joria sor dezake (HE27: 141)

barren-izerdi III.2.7

  • arima, gozo eta barren-izerdi gabeko mintzoa (HE26: 291)

barren-mugida III.2.7

  • hori irakurtzeak sortzen dituen gogoetak eta barren-mugidak (HE27: 334)

barren-ostots III.2.7

  • Baiña -legea lege- berak dun maitatxi, / barren-ostots ixillaz, ekarri besteri a (HE18: 23)

Barrenkale III.2.7

  • Barrenkale (gaur Barrencalle) (EI99: 161)

Barrenkale-barren IV.2.2

  • Barrenkale-barrena (gaur Barrencalle-barrena) (EI99: 161)

barrera-tarte II.8.2.16

  • Santiago-egun batez, zezenak iges egin zuen barrera-tartetatikan, eta mendi aldera jo zuan (EJ67: 194)

barru-ikara-gose IV.2.2

  • Asi, asi! Orrelako barru-ikara-gose bai-nazu, Moris jauna (HE57: 110)

barru-irakin III.2.7

  • ez barru-irakinaren erdi-beharrez, inoizko behin "esta la vena (poética) madura" badio ere (EJ00: 185)

barru-kisketa III.2.7

  • Cembait dei, ate-joca, barruquisquetac, eta argui ni irazartuteco! (EC61: 56)

barrualde II.8.2.3

  • arbolaren sustrai luzeak eurak billatzen dabe ura, barru alderantza asiaz (EJ07: 2)

barrunbe II.8.2.9

  • dardaratu egiten zait barrunbe osoa pozez (HE34: 39)
  • zergatik ikutzen dit barrunbea ura ikusteak? (HE34: 23)
  • eta aldeguin bearrean, setaz bezala barrumbean esatea (HE07: 211)
  • Pazcoatic illa beteren barrumbean confesatzen, eta comulgatzen ezpada (HE07: 345)
  • oec vici dira eren vicitza gaiztoan oatuac bezala, eta beren barrumbeac esaten die (HE07: 4)
  • ezpada dotriña liberalác señalatzen dizun inguru-mayaren barrunbean (HE40: 59)
  • asi liteque esnatzen zure barrumbean illuntasun, eta naigabea (HE07: 113)
  • eta bere icenaz arrotzea, baldiñ bere barrumbean edo biotsez adisquideetacoa bada? (HE40: 61)
  • Elizác bere barrumbetic botatzen duen nornai cristau fededunec (HE40: 140)
  • Españiac, bere barrunbearen gueyena oraindic oso eta sendo dauca (HE40: 205)
  • guciaz ere bacoitzác bere barrumbean daucan concienciarequin cembait suertalditan leguearen bidez (HE40: 180)

basa aihen I.5.9

  • muruan gorritzen ari ziren basa-aihenen ostroen larratzkena ezagutarazten zuten (HE58: 52)

basa auzi I.5.9

  • hor azkenean basa-auzi batean galde-aldi bat egin (HE58: 67)

basa hegazti I.5.9

  • zenbait basa-egazti eta dozenatxo bat erbi izan da eguneko arloa (EJ48: 12)

basa idisko I.5.9

  • zortzi basa-bei, ta basa-idisco galant bat (HE20: 109)

basabehi I.5.9

  • badaucaguz oneez ostian zortzi basa-bei (HE20: 109)

basabere I.5.9

  • lurreco bas-abereec eta aireco hegaztinec badituzte bere egoitçac (HE05: 107)
  • Basaberac esaten jaquee chicar igon baga datozanai (HE20: 187)
  • txaloka hartu zuten basabereak berria eta erregek urera joan nahi zutenen buru izendatu zuen mandoa (EJ53: 17)
  • hirugarren edo laugarren aldirako urrunera ikusi zuen basaberea (EJ53: 98)
  • eta artean harrapaturik gelditu zitzaizkion atzaparrak basabereari (EJ53: 100)
  • len basabereak (abere basotarrak) ziranak orain gizonaren naiez menperatuta abere etxetiarrak biurturik daude (EF92: 69)

basabide I.5.9

  • egun baten arin-arin joiazala basabide batetik (HE21: 107)
  • orain eun urteko euskaldunak erribide ta basabidetan gau ilunean ibilteko zuziak bear izaten zituen (EJ06: 72)

basabortu I.5.9

  • erakutsi zerauen hurruneko basa-bortu beroetarat aisa bialtzen ahal zituela (HE58: 78)

basaburu II.7.2.3

  • basaburuan 1940-tik 1950-ra arte jaio direnen artean bertan bizi ezinik, %-82-ek egin diote alde Zuberoari (EJ51: 71)

basagizon II.7.2.5

  • basa-gizon, ikazkin, egurgille ta arotz (HE18: 18)

basahuntz I.5.9

  • oiek basurdetan eta basauntzetan ibiltzen ziran (HE29: 82)
  • nik ez det oraindikan, lurraren gaiñean, basauntza baiño pizti azkarragorik ikusi (HE29: 82)
  • bi ahizpek basahuntzek bezalako ijutia eginik, esmerilean zorrozturiko xilioa jaurtiki zuten (HE39: 45)
  • inoiz basahuntz hori ager baledi (EJ53: 120)
  • aspaldiko denbora batean, basahuntz asko izaten omen zen Urbasa eta Haundimendi aldean (EJ53: 117)
  • basahuntzek ez zuten orduan adarrik (EJ53: 117)
  • neugaz zillargitzen dira ibai, soro, larredia, ta Auñamendiko basauntza, berez orrein izutia (EJ50: 22)
  • egun batean, an bertan, arkaitz tartean, basauntza azaldu zan (EJ66: 41)

basahuntz-azpizun IV.2.2

  • CHEAMENA: (...) basauntz azpizunak Villeroi gisara (EJ64: 31)

basajaun I.5.9

  • jentialen antzeko ipuiak baxajauneri askotan ezarri oi dizkiete (HE21: 62)
  • basajaunik bako basoen jaun izanik (HE44: 14)
  • basajauna dago piku jaten iturri ondoan (EJ53: 118)
  • basojauna, jentillak eta gañerako euskal mitologiaren kondarrak (HE27: 10)

basaka-usain II.5.2.12

  • aren ginballak (kapelak) ere badio alako basaka-usai ta igazkotu-kutsu bat (HE17: 39)

basakatu I.5.9

  • basakatuak ere bai, eta katagorriak ere bai (HE29: 82)
  • basakatu antza geiago eukan (HE31: 23)
  • arrapatzen nituan erbiak; basakatuak ere bai (HE29: 14)
  • basakatua lakoxe beor-zaillak dozak (HE21: 93)
  • basakaturik ain arin ez da abarrez abar goratu (HE18: 71)

basakatu antz IV.2.2

  • basakatu antza geiago eukan (HE31: 23)

basakatu ume IV.2.2

  • beste abeto baten gaiñetik jetxita, bi basakatu ume (HE29: 136)

basaker I.5.9

  • barkatu, jauna; basahuntza ez baina basakerra zen (EJ53: 119)
  • eta geroztik basaker guztiek adar kimatuak dituzte munduan (EJ53: 120)
  • adarrak, basakerrak izaten ditu (HE29: 83)

basakume II.7.2.9

  • ezin dezakegu jasan basakume bat gutaz burla dadin (HE39: 28)
  • nork eta gixonska basakume hark (HE39: 26)

basalapur I.5.9

  • ostuten deuscubez batzuc erri-lapurrac, ta ez guichi basa-lapurrac (HE20: 109)

basantxume I.5.9

  • ontan, basauntxume bildurti bat dator -lenbizi dardaraz- (EJ50: 139)

basapizti I.5.9

  • batzuek basa piztien larruekin jantziak izan ziran (EC70: 54)
  • otso ta basapiztien janari izateko (EL70: 22)
  • basapiztiak ez zion erantzunik eman (EJ53: 143)
  • elkarri kalterik egin gabe bizi izan ziren geroztik denbora luzean abere larri, basapiztia eta mamutza guztiak (EJ53: 20)
  • azeria zen basapiztietan maltzurrena (EJ53: 25)
  • gizonak hasi zirelarik lurra lantzen basapiztiak larritu egin ziren zeharo (EJ53: 51)
  • hori esaterakoan ahoa ireki behar izan zuen basapiztiak eta oiloak ihes egin zion (EJ53: 84)
  • galdetu zion irribarre maltzurra ezin izkutatuz basapiztiak (EJ53: 108)
  • an ibilli ziran basa-piztiak lez (HE21: 65)
  • danok amorratuta or goaz txarrera, basa-piztiak baiño okerrago gera (EJ69: 44)

basatxoko I.5.9

  • harkaitz-bizkarrek inguratua, basa-txoko batean etzina (EJ00: 176)

basauri I.5.9

  • Bilbo-ondoko basauri batzuetan lanka esaten da bankuaren ordez (EJ06: 72)

baseliza I.5.9

  • goizetik inguratu eta joan ziren baseliza aurrera (EJ53: 37)
  • ahal bezain poliki hartu eta itzuli zen baseliza aurrera (EJ53: 38)
  • bazen han baseliza zahar erdi-erori bat eta inor joaten ez zela jakinik, mesa entzuteko baimena eskatu zion astoak (EJ53: 77)
  • astoak berriz pozez baseliza barnetik (EJ53: 77)
  • eliza nagusira, beste batzuk talai-etxera ta Antiguako baselizara norbait edo beste (EJ59: 90)
  • Bezarain mendian baseliza bat eraiki-azi zuen bere kontu (HE33: 53)
  • Ama Mariaren irudi eder bat, baseliza polit politean ondo gordeta (EJ59: 49)
  • urteten dabie abade guztiak baselizaruntz urre-zidarrezko jantzirik ederrenakaz apainduta (EJ59: 49)
  • Miren Neskutza'ren baselexa (EJ63: 20)
  • usaintzen dabe leunki ormako bedarrak. Uso baten antzean baselexoi datza (EJ63: 20)
  • origaitik ameak eta sein txikijak pozik sartuten dira baseleiz orretan (EJ63: 24)
  • erbestetarren batzuk baselizaruntz, Antiguako Andre Maria-ri eskintzeko argizariak eskuetan (EJ59: 49)

baseliza-barne IV.2.2

  • astoak berriz pozez baseliza barnetik (EJ53: 77)

baselizatxo I.5.9

  • Antiguako Amaren baselizatxoa ikusten dan tokian, txapela kenduta (EJ59: 89)
  • soil soillik Guadalupeko baselizatxora urbiltzen zen meza-egunetan, Praxkukin ia betiro (EJ03: 43)

baseme I.5.9

  • lezondotarrek ziotenez bera ere ez omen zen emakume, baseme baizik (HE39: 91)

baserri etxe-jaun IV.2.2

  • gure baserri etxe-jaunak, beti euki dabe euzkeraz irakurtzeko naitasuna (EJ05: 187)

baserri-antz IV.2.2

  • oiek ez dute erakutsi nai iñola baserri-antzik (HE25: )

baserri-atari IV.2.2

  • soroetan ari ziren baserritarrek edo zaldi taldearen hanka hotsera baserri atarira irtetzen ziren (EJ48: 12)

baserri-auzo IV.2.2

  • basarri-auzoetan bakarrik gorde dute antziñako egun aien lurriña (HE57: 118)

baserri-barne IV.2.2

  • herri koxkor horien berri (eta baserri-barneko berri batez ere) jakiten oso erraza ez delako (EJ51: 46)

baserri-bazkari IV.2.2

  • erriko Donearen eguneko baserri-bazkari luzea, guztizko luzea (EJ59: 48)

baserri-bizitze IV.2.2

  • baserritarrez eta baserri bizitzeaz izanen duen abegi onak (HE36: 35)

baserri-giro IV.2.2

  • Orixe'k begietaratzen diguna baserri-giroa inondik ere ez dela jakin dezagun (EJ51: 32)

baserri-kutsu IV.2.2

  • kiratsez eta kresalez batera oratua, langile-soineko urdinez eta baserri-kutsuz ere mamitua (EJ51: 92)
  • gure jardunaren baserri-kutsu soportatu ezina (HE35: 4)

baserri-lan IV.2.2

  • baserri-lanak egun guzian egin ondoren (HE50: 57)
  • ta ni baserri-lanetan jardun nintzan (HE50: 57)
  • nere ikas-bideak itxi ziran baserri-lanetan zerbait laguntzeko geron aita-amatxo maiteai (HE50: 38)
  • Orexa'ko eta Uitzi'ko baserri-lanetan eta baserritarren artean pasa zituen (EJ51: 35)
  • udara bete-betean zan da Periko aspertuta zegoan basarri-lanetan (EJ62: 104)

baserri-maizter IV.2.2

  • Basarri-maiztar azkenengoa dek (EJ62: 9)

baserri-molde IV.2.2

  • euskaldun asko erori da "euskal izatearen esentzia"tzat baserri moldeak hartzera (HE36: 35)

baserri-mutil IV.2.2

  • beguiratu baserri mutill, ta guizon gaztiai (HE20: 59)

baserri-ondo IV.2.2

  • gure etsaiak zeuden baserri-ondo batera allegatu gera (EJ49: 50)

baserri-sarrera IV.2.2

  • alako batez, baserri-sarrerako atetik irtenda, or dator artzai ori (EJ49: 73)

baserri-txakur IV.2.2

  • Eutsi bada maquilla bat larrapastauta jausi etzaitian, ta baserri chacurren batec usigui etzaitzan (HE20: 119)

baserri-usain IV.2.2

  • baserri usain gehiegirik izan ez dagian (HE44: 9)
  • baserri usainezko izen dotorez bateau (HE44: 11)

baserrikume IV.2.2

  • Anbotopeko baserrikuma bat mariñel itxasoan! (HE31: 17)

baserritar-jende IV.2.2

  • asko bai, ta baserritar jendea geien-geiena (HE21: 60)
  • elur-urtea, gari-urtea esan oi du baserritar-jendeak (EF92: 11)

baserritar-lege IV.2.2

  • Atoz gure kalera, baserritar legera, musika oiek utzita; Errenteriya'n bizi naz eta egin zaidazu bisita (EJ67: 121)

basetxe I.5.9

  • Txarakilleta deritxon basetxean usten ziran eta ardandegira jo eben txikerdi bana edateko (HE21: 30)
  • gure basetxeko ate-barruraño etorri zitzaigun lengo egun batean izer patsetan Makazaga jauna liburu onentzat itz-aurretxoaren eske (EJ67: 56)
  • bere basetxe ta mendietan gure euskera zarra oraindik bizi da (EJ60: 140)

basilunbe IV.2.2

  • Antxe bertan itxoin genduen, gure aita Azkaratetik itzuli arte. Alako batean agertu zan, Basillunbe aldeko Jose Mielen barrutian, ta berealaxe gure aita iritxi zan, plazako parete ondoko maia ikuturikan. (HE50: 25)

baso ardo tragoxka IV.2.2

  • atzo arratsaldean bertan, luzapide gabeko lana zelata antxe jardun azi gindun berandu arte, ordaiñez bi baso ardo-tragoxkakin (EJ03: 25)

baso eta botila hots IV.2.1.1

  • Kafeteria leporaino betea arkitzen da, kamareruen joanetorriak, basu eta botilla hotsak (HE35: 67)

baso eta soro behar IV.2.1.1

  • nosian bein eguraldi chaarrac eragozten deustazanian baso ta solo biarrac, jardun daruat mai, aulqui eta ezgauza batzuc eguiten (HE20: 152)

baso-alde II.8.2.3

  • Udaberria lurraren jabe zan. Baso aldea, txori jai bete-betea (HE57: 150)

baso-bide II.7.2.2

  • Aurkientzak han nituen, aspaldiko muiño, ibar; basobide bazterretan sasi, ota, isats eta iñar (EJ50: 155)
  • baso-bideetan ibiltzea debekatua dago ayentzako (HE22: 40)

baso-egur I.5.1

  • janaria berotu eta gozatzeko naiko baso-egur euki, eta geienetan sua egiteko alperrez (EJ49: 29)

baso-ehiza I.5.9

  • entzuten ditut bas-ihiziak (HE51: 50)

baso-erdi II.3.6.1.1

  • Gorrastatu denean, han eçartcen duçu çure hachicha, baso erdi bat arnorekin (EJ75: 9)
  • bixkiak ere artu zuten baso erdi bana. (EJ03: 50)
  • Izpi-zurbillak dizdiz dagije baso erdijan. (EJ53: 92)

baso-geriza I.5.9

  • Baso-gerizan atzar dira otsoak eta gizotsoak. (EJ50: 97)

baso-haize I.5.1

  • nok esan baso-aizeak aren iaiotetasea arnazaz bete ebenik? (EI99: 141)

baso-ipurdi I.5.3

  • baso ipurdi bat ardao hamabost pezeta, merke? (HE44: 37)

baso-lagun II.7.2.10

  • Baso-lagunek nekez berorazi dute (HE18: 36)

baso-langosta I.5.9

  • larrapoteak, au da, baso-langostak, lasai jaten zituztela... (EJ64: 20)

baso-lapur I.5.9

  • baso-lapur, edo azerijac eztira azartuten auntzetara (HE20: 110)

baso-nagusi I.5.9

  • zatoaren lokarriari lotuta ibiltzen zuten baso-mutillak, eta baso-nagusiak ere bai (HE29: 96)

baso-tantai I.5.9

  • Baso-tantaien kerizpeetatik udan (HE31: 20)

baso-tarte II.8.2.16

  • guk, baso-tarte aietan, oso xamurki egiten genduan sukaldea (EJ49: 32)

baso-zelai I.5.9

  • arrakasta ona izan zuen erlearen deiak eta haundi horiek hasi ziren basozelai batean biltzen (EJ53: 24)

baso-zuhaitz I.5.9

  • Baso-zugatzak [tit] (EF92: 57)

baso-zuhaitz mota IV.2.2

  • baso-zugatz mota guztiak bitara biur litezke (EF92: 61)

basobide bazter IV.2.2

  • Aurkientzak han nituen, aspaldiko muiño, ibar: basobide bazterretan sasi, ota, isats ta iñar (EJ50: 155)

basoerdi mordo IV.2.2

  • baxoerdi mordo ugaria edan dugu alkarrekin (HE34: 55)

basoilar I.5.9

  • basoilarrak khantatzen dizü Iratiko sorhuan (HE60: 182)

basolan II.6.2.4.3

  • Udara batean Naparroan ere ibilli zan baso-lanetan, ogeita iru urte zituenean (HE25: 12)
  • Baso-lana [tit] (HE29: 100)

basolibaondo IV.2.2

  • alabainan, jitez basolibondotik zarena, hartarik pikatua izan bazara (EJ71: 41)

basomutil II.7.2.5

  • Baso mutilek diñoan lez (HE21: 30)
  • Ta baso-mutillen kontua jakiñekoa (HE29: 87)
  • lengo baso-mutillen lana erreza zala pentsatuko dute askok (HE29: 59)

basomutil itxura IV.2.2

  • baso-mutil itxura aundia danok ere (HE29: 122)

basurde I.5.9

  • onek basaurdak legez erri guztietan arrto-gariak daukaz inon soloetan (EJ70: 112)
  • ¿Cer da basaurdia? (HE20: 175)
  • basaurde, eper, edo ollagorren eizara (HE20: 105)
  • Kara iguala du aurrian ta atzian, basurdia dirudi zutik jartzian (EJ67: 297)
  • Hotarik ikusten diuk zenbeit bakar, hor ziek basurdiak bezala (HE59: 119)
  • Are, fuera hemendik, basurdeak ez bertzeak! (EJ72: 63)
  • basurde ezkurzale! Lurra uxarkatzen egindako lanaren sari (EJ53: 52)
  • ez zitzaion gaizki iduritu basurdeari zozoaren ametsa eta bera ere nekazari sartzeko prest zegoela esan zion (EJ53: 51)
  • basurdetzar harek, zauritu ondoren ihes egin ez baligu! (EJ48: 14)
  • ez dizutet zenbait etsai egunero, basurdeak baziran bezela, iltzen giñitun esango (EJ81: 71)
  • Uruti dagon alorra iskisuz da belez; oian-baztarrekoa joa da basurdez (HE18: 47)
  • Basurde, muxar, satagin, sagu, lur ta lurpe diran pizti (HE18: 70)
  • oiek basurdetan eta basauntzetan ibiltzen ziran (HE29: 82)

basurde-hortz IV.2.2

  • Onako buru au -dio- basurde-ortzari nik kendua diteke... (HE18: 47)

bataiarri I.5.10

  • so egik bateyarrira (HE01: 24)
  • batheyarria (HE01: 24)

bataio-agiri I.5.4.1

  • sasieta bikarioak izenpetutako batayo-agirietan (HE19: 9)

bataio-egun I.5.4.3

  • Beltran jaunak ez zituen hainbesteko dirutzat eragiko bere haurraren bataio egunerako prestaerak egiten (EJ48: 16)
  • gazteak: neure haurraren bataio egunez alos-torrean nahi zintuzketet (EJ48: 15)
  • ehizekia ez dena ere izango da zurean haurraren bataio egunez (EJ48: 14)

bataio-festa I.5.8

  • bataio bestan bezala, hileta ospakizunean ere, enparauek oro deba-ko behartsuen artean zabaltzeko agindua eman zuen (EJ48: 17)

bataio-harri I.5.10

  • iñoiz bateo arrian abadeak ipiñiriko izena ondo esaten bajako norbaiti (EJ59: 31)
  • onetarako eguin guinduzen gu gure Jaungoikoak bataio-errian (arrian). (HE13: 125)

bataio-liburu I.5.4.2

  • agiri auek denak altzolako bataio liburuan daude (HE53: 15)
  • Errenteria'ko 14'gn. bataio-liburuan 231'gn. orrian (EJ67: 50)

bataio-orrits I.5.1

  • bataio-orritsaren ondoren, hileta-progutara bildutako jendearentzat oturuntza eman behar izan zuen (EJ48: 17)

bataio-ponte I.5.10

  • batai-ponte = fuente bautismal, pila bautismal (EI31: 135)

batan-belar II.6.2.1

  • eldu dira iru edo lau bultzi batan-bedar usaintsuz bete-beterik (HE21: 69)

batan-usain I.5.1

  • doistarren aldera sumetan dabelako batan-usain zorrotza (HE21: 69)

batasun-bide II.7.2.2

  • batasun-bidea izan bear lukean bidasoa-ibaia zatiketarako baizik ez da aspaldian (EJ03: 40)

batasun-lan II.6.2.4.3

  • euskararen batasun lanak aztertzea, sakontzea eta aintzinatzea nahi du (EJ56: 11)

batasun-puntu I.5.4.2

  • Jainkoa ta Materi arteko batasun-puntu dedin (EJ50: 166)

batel-arrain I.5.6

  • berezitasun arin batzuek ere batel-arraiak panekak, krabak, donzaillak eta abar (EJ64: 81)

batimendu-hondakin I.5.1

  • dorrean ondoko batimendu-hondakinetan teilaturik ez (EJ51: 50)

batzaldi II.7.2.1

  • elerti-batzaldietan sarbidea uka (HE17: 34)
  • batzaldia [tit] (EI99: 159)

batzar-egun I.5.4.3

  • baña andik egun gutxira Españian gerratea sortu zan; eta batzar-egun aietako itzaldi, elburu, asmo ta aginduak, gau bateko amets igeskorra bezala, ezbearrak eta gorrotoak aztu ta irentsi zitun (EL70: 247)

batzar-gela I.5.10

  • saguen batzargelan sartu eta harria egin zuen berriz ere (EJ53: 92)
  • atzaparka hasi eta harategi bihurtu zuen, nunbait, batzar-gela (EJ53: 92)

batzar-gizon II.7.2.5

  • mintzatzera dijoazkien probintziako batzar-gizonak makillaka artzen dituzte (HE33: 21)

batzar-toki I.5.10

  • Europa'n diran nazio danek ura dute batzartoki, gaur beste itzik ez da entzuten (EJ69: 29)
  • batzaartoqui sendotu onec (HE20: 212)

batzarkide II.7.2.8

  • ordezkariak ez dira izango biltzar honetako batzarkideak (HE37: 117)

batzarraldi II.7.2.1

  • batzarraldi hoietan hauexek izan ziren hiriaren ordezkoak (HE33: 37)

batzorde-lagun IV.2.2

  • batzorde-lagunen artetik aruntz-onuzka (HE17: 24)

batzordeburu IV.2.2

  • horra batzordeburuak hitzaldia hasten duen mementua (HE39: 103)

baxoerdi II.3.6.1.1

  • baxoerdi mordo ugaria edan dugu alkarrekin (HE34: 55)
  • baxoerdi bat edo beste noizik bein barruratzen (HE33: 7)
  • Kastillano txar oiek, bi baxoerdi edan ezkero, ez dituk ixiltzen (EJ62: 97)
  • taberna txiki batean zatoa bete eta baxo erdi bana arturik (EJ49: 27)
  • Falanjista ari eskerrak, bapo ibilli giñan, espionaje egiten eta baxo erdiak edaten (EJ49: 26)

bazilazio-eremu I.5.4.2

  • baina bada bazilazio eremu bat ere izen propio bezala jokatzen ez direnetan (EJ56: 33)

bazka-arbi I.5.10

  • gure earian asko dagoen beste landareak dira, pagotxa, alorbea (alolba), bazka-arbia ta bazka-artoa (EF92: 53)

bazka-arto I.5.10

  • gure errian asko dagoan beste landareak dira, pagotxa, alorbea (alolba), bazka-arbia ta bazka-artoa (EF92: 53)

bazka-erremolatxa I.5.10

  • bazka-eremolatxa gañera oso janari ona ta ugaria da abelgorriarentzat negurako (EF92: 57)

bazka-gai II.7.2.4

  • beliek zer bazka-gaia! (HE60: 177)

bazka-landare I.5.10

  • abereen bazkarako izaten diran landareak bazka-landareak deritzate (EF92: 51)

bazkal-mahaiondo IV.2.2

  • gure bertsolaritza edo umore-bertsotarako trebe zitekeena bazkal-mahaiondoko irri-gixon bufoi-ordekotzat darabilte handikiok (EJ00: 184)

bazkal-saski I.5.10

  • bazkal-saskia buruan artu (HE18: 81)

bazkalondo II.8.2.14

  • bazkal ondo gaitza: denak omorean! batzuek ihizi solas, zoinek sasoinen uso gehiago etxerat bilduak (EJ04: 101)
  • bazkal ondo batez, senar emazteak lotzen gira beribil ixtorio batez (EJ04: 59)
  • bazkal ondo baikira, beharrik, eta nehork ez baigitu barrandatzen! (HE59: 103)
  • bazkal ondo ginauden beraz egun hartan (HE59: 98)
  • uztaren emezortziaren bazkalondoa zan (EJ60: 33)
  • haren bizkarretik bazkalondo algaratsuak igaro nahiaz (EJ00: 184)
  • irugarren txanda ontan joan giñanean, bazkalondo bat zan (EJ49: 60)
  • euqui eguizube bazcalondo on bat (HE20: 192)

bazkari-garai I.5.4.3

  • ondo zekizkiten berriyaz itzegiñez bazkari garaya igaro zuten (EJ81: 18)

bazko gaierdi-ondo IV.2.2

  • bizi denak orbit ükhenen dü bazko gaiherdi-ondua (HE18: 21)

bazko-inguru II.8.2.13

  • gutienean bederen bazko inguruetan, aingeruen ogi hura formatu zen mugetan. (EJ80: 87)

bazkoaldi II.7.2.1

  • bazituzten israeldarrak urte oro irur bazko-aldi; bakoitza, Jaungoiko berak berezi zien eguitekorako. (HE13: 37)

bazter-alde II.8.2.3

  • Egiptotik atera, ta beren bazter-aldera zijoazenean, adirazi zien Moisesek (HE13: 46)

bazter-egur III.2.8

  • subil naiz "baztar-egur" naiz "enbor", bat dena etxe bakoitzetara bina dakartena (HE18: 127)
  • bi baztar-egur, eta erdin egur txea (HE18: 128)

bazter-euskalki III.2.8

  • bazter euskalkia delako bertakoa (HE27: 380)

bazter-herri III.2.8

  • gurea bezalako bazter herri bateko jendea (HE27: 340)
  • bazter herri batean (HE59: 37)

bazter-leku III.2.8

  • eztot uste baztarlekurik itxi dodanik ikusi ta galdetu barik (HE31: 20)

bazter-oihal III.2.8

  • Van gogh eta Cézanne eurenen bazter-oialik onenakaitik be ez (HE31: 64)

bazter-solas III.2.8

  • albeilietzat barka ene bazter-solas horiek (HE30: 206)

bazterretxe III.2.8

  • ait'amak, bordel deitutako bazter etxeko nagusiak ziren (EJ65: 17)
  • luzaideko bazter etxe baten izena dugu "bordelia" (EJ65: 19)
  • bordel bazter-etxea anitzetan errerik izana da (EJ65: 19)
  • preottoa bazterretxeko alaba, izan behar zuen bertsutan den izar ederra (EJ65: 67)

bebarru III.2.9

  • bebarru batetan sartzen da arnasa artzearren (HE35: 98)
  • bi mallakoa da bizitza ta be-barruan du zurgintegia (EJ03: 22)

bedats-aire I.5.8

  • kanpotik-edo datorkit bedats-aire fina, itsas-haizea kan-potik etorri ohi zaigun bezalatsu (EJ51: 91)

begi-axal I.5.3

  • beren izate jator eta beroz begi-axala bederen ukitu diotenak baizik (EJ00: 187)
  • begi-axalak zerk jo, belarri-aratza zerk ukitu, han da Gamiz (EJ00: 185)

begi-bista I.5.2

  • tranpaletara igota bere eskuko jardunean eta inoren begi-bixtan asi zaigunez geroz, begira diezaiogun zer gizamodu den (EJ00: 179)

begi-isuri I.5.1

  • alako begi-ixuri pozduna nabaitzen zaio, abere soil dira-nak ez dute begiratze eztitsua, animadunaren erraiñu ber-din gabea (EJ03: 32)

begi-keinu I.5.6

  • honela erantzun zion andre Otxanda-ri beste begi keinu batez (EJ48: 26)
  • ezagunei gogozko begi-keñu bat egiteko (HE17: 22)

begi-kolpe I.5.6

  • erreka zolara jautsi baino lehen, gure mutikoak, begikolpe batez, besarkatu zuen San-Ignaziora (EJ72: 6)
  • badu haren begi kolpea, haren ezpain xokoko irri ximurra (HE32: 12)
  • begi kolpe batez hatzeman zuen ikusterre osoa (HE39: 52)
  • begui-colpe (HE10/HE05: 125)
  • gogotik emanen dute begi-kolpe bat hegalpean denari (HE18: 104)
  • guanen nintzela aran famatu heieri begi-kolpe baten ematera (EJ72: 24)
  • eta lehen begi-kolpean ohartu ninduan ez zela arbola hori (EJ72: 25)

begi-korronte I.5.1

  • indazuz negarrezco begui-corrontac, urtuteco neure erru atsituac (EC61: 93)

begi-lauso I.5.2

  • gertaera hontaz eta Alfonso XIgarren begilausoaz ere (HE33: 21)

begi-nini I.5.3

  • begui ninian colpatcen çaituztela, dioçu cerorec (HE06: 40)
  • kondeak egindako absideak an jarraitzen zun artean eliza-ren barru ta beginini (EL70: 82)
  • eraztun beltzantz orren barnean dirudila begi-nini (HE18: 81)
  • etzaite, bada, arritu bai gurasoak (guraso aldetik) bai terexa ta praxkuk (adiñera iritxiak dauden ezkero) beren begi-ninia baino maiteago badute koxke errukarria (EJ03: 34)
  • emaztekietan hanitzak, begi-niniak handituak bezala hainbertze argiz (HE59: 80)

begi-ondo II.8.2.14

  • gosea nabari du begi ondoetan... (HE57: 103)
  • pozikan komeni ez biotz aundi ari, begiondoak malkoz biotzak ler-zori (EJ69: 51)

begi-ukaldi I.5.6

  • aski da hiriko parrokian egin zituen irudiei begi ukaldi bat ematea (HE33: 55)
  • batek beartzeari hola begi ukaldi beltzaren emaiteko (HE32: 46)
  • begi ukaldi, behatze, usna, entzute, musu (...) oro baderamatzagu bat bertzearen ondotik (HE59: 111)
  • seinale horren bidez jakin dezakezu, lehengo begi-ukaldiz (HE33: 15)

begi-zulo I.5.4.2

  • begizulo oien erdi erdian nindeke betiko nini (HE18: 82)

begiorde II.7.2.11

  • arrazoi eta iritzi zucen baten beguiorde edo cataleju on batez dembora ayetara alderatu (HE40: 33)

begitarte II.8.2.16

  • goizetan utziz egun guziko aitamen begitartea (HE51: 50)
  • zuri so zagolarik bere begitarte arraiarekin (HE32: 11)
  • zure begitartia (HE01: 28)
  • begitarte "rostro afable" (HE01: 108)
  • hire begitharte aitzinean (HE02: 40)
  • bere begithartea (HE02: 49)
  • asma çaçu beraz, ea cer beguitarte, eta bista içanen duen arima supher (HE06: 114)
  • kapitain jauna han zabilan begitartea ilun, eta buruz buru egiten du mattinekin (EJ04: 21)
  • xahar ezindu, itsu, eri; begitartea min itsusi batez jana (HE59: 72)
  • nolako begitarte arraiarekin (HE59: 15)
  • begitarteari aski zitzakon behatzea (HE59: 103)
  • orotan begitarte on hatzemaiten dute gaixoek (HE59: 108)
  • arraidu zitzakoian begitartea (HE59: 119)
  • zango ñimiñoen gainean harat-hunat ibilki, adinez, begitartez, mintzoz berdintsu (HE59: 86)
  • begitarte = cara (EC48: 628)
  • beguitarte = recibimiento, acogida (EI31: 197)
  • eta angueruen agurarri beguitarte eguinez guerostic etçaisquitçula guiçonenac higointcen (EJ58: 34)
  • haren icus ditequeyen loriaren argui iarteaz mundu gucico beguitartearen gainean (EJ58: 52)
  • eztecaçula bada, o ene saluatçaille beguitartetsua, çure merecien valioa galtcera utz (EJ58: 77)
  • arrai begui tarteaz: azken bi hitzok izen konposatua osatzen dute: begitarte, gure ahurpegi-ren esanahi berekoa (EJ80: 53)
  • betazalak leundu, begitartea argitu eta eztuz txar baten itxura eginik (EJ53: 112)
  • bixiguak oso aldatua zuen begitartea eta arroztasun hotza agertuz begiratu zion (EJ53: 136)
  • zer ari zara hemen, axelko, begitarte ilunez zerura begi-ra? esan zion bisitariak (EJ53: 141)
  • azken batean hizkuntza idatziaren bisaia, begitartea or-tografiak eskaintzen digu (EJ56: 89)
  • atozea, beguitarte illun bat ekusi orduko, edo ezusteko itzen batzuek (HE13: 126)
  • igorri zituen beren aitagana, beguitarte onez ta ondasunez beteak (HE13: 133)
  • nolako begitartea zuen, nolako begiak, bizarra, illeak, ta abar (EC70: 43)
  • begitharte = rostro (EC16: 52-130-217)
  • haren begitarte gozoa ikusiz (HE59: 71)
  • zer begitarte arraia batzuek bertzeer! (HE59: 97)
  • eztuketela harenganik, begitarterik eta ez ongi ethorririk (HEAX: 39)
  • defenda ezazu, alde zakitza, egiozu begitarte (HEAX: 7)
  • bardin jeikitzen ahal ez ba-zen begitartea ikuz zezon (HE58: 57)
  • txapel oker bat begitarte gaizto batekin hurrantzen zaitadanean (HE58: 84)
  • ez baitezaket erran nolakoa zen begitartez ala trakaz (HE59: 27)
  • begitarte mokorrarekin arabez, ezen berehala amaren altzorat ihes egin nuen (HE59: 32)
  • gar handiak arraitzen zaungun alabainan begitartea (HE59: 85)
  • berebiziko begitarte ona egin zidan (HE17S=ezpaiñik ez du neskak zabaltzen, aski du begitarteaK=HE18: 78)
  • begiak hertsirik zeduzkan, begitarte zurbil eta zimur (HE39: 13)
  • Miren Eguzkiñe Azaolak eraman zigun, gitarra eskuan eta edertasuna begitartean, kantu berriaren zantzua (EJ51: 60)

behar-garai I.5.4.3

  • edo bateonbat gelditu bear ote zan begiratuaz, eta bear-garayetan ¡geldi! edo ¡aurrera! ojuka esanaz (EJ81: 54)

behar-lagun II.7.2.10

  • baita bere esan daigun mallua ebala bere bear-lagun (EJ77: 62)

behar-mahai I.5.10

  • Enzuzuz: (...) escoplua, zurmalluba, biar-maija... (HE20: 152)

behar-ordu I.5.4.3

  • laguntza hark eman dezala gure behar ordueri, xantza onez gida gaitzala (EJ68: 53)
  • lagun nezazun ontsa ni behar orduan; Jainkoa otoizten dut nik errespetuan (EJ68: 44)
  • bertzerik gabe ibil nadien nere behar orduetan (EJ68: 106)
  • behar-orduyan (HE01: 34)
  • behar-orduyetan (HE01: 56)
  • laguntza onik ez duke bere behar-orduan (HE51: 41)

behar-sari I.5.1

  • ijeliac darua biarsari, edo aloguer gueijago (HE20: 125)
  • biar sari gueijago emoten bajatzu odola ateratiarren (HE20: 50)
  • ezteutsut beste bear-sariric escatuten (EC61: 4)

behargai II.7.2.4

  • zuen beargaichit on, eta erligiozco orietan gauza guciaz gañ goratzen eta alabatzen deguna (HE40: 42)
  • achurren, laijetan, irabatuten, landara jorraan ta biargueiric gogorrenetan (HE20: 59)
  • cer irabazten dezule beti lapurrarri zaungaca diarduten chacorren beargai despreciogarri orrequin? (HE40: 117)
  • berétacoren batzuec ezpaituten uzten oraindic esqueco beargai orretan jarraitzea (HE40: 119)

behargin-ume II.7.2.9

  • jaiotzez beargiñ-ume ditun geintsuenak, erdi mixerian bizituak, eta alaz guztiz aundi-zaleak, beti dirudunen alde (EJ03: 70)

beharleku I.5.10

  • ai, zenbat bearleku artutzen dituzten! (HE25: 31)

behartoki I.5.10

  • biartoquijan daucadaz, ta erdu bijoc ara (HE20: 140)

behartsu-jende II.7.2.7

  • egia, danok dakigu gaurko beartsu-jendearen iritxi-eziña ta bizimodu zalla (EL70: 258)

behatz III.2.9

  • alear ongui adituaz adisquidetasun osoan beguietaratuco ditugun eguia oyec eztizquitzute erreco béátzac (HE40: 5)
  • eguin dezagun contu chiquitzen badira, ongui betetzen ezpadira, beatza potoan sartzen bada (HE07: 167)
  • beatzez autsi lepezurra (HE18: 75)
  • hor hasi baitzitzaion zer nahiren erraten, erakutsiz behatzak eta ukabillak (EJ72: 21)

behatz-mutur II.3.2.1.5

  • erkhaiñetan: hots, behatz muturretan. ikus Lhande, or. 256 (EJ80: 47)

behatz-punta II.3.2.1.7

  • ormatik zintzillik dagon ur-bedeinkatu ontzian beatz-punttak bustita, "gurutze santuaren señaleagatik" eginazten die (EJ03: 29)
  • igotzerik ez ba du beatz-punttara iristeagatik, egan egin bear (HE34: 66)

behaztopa harri IV.2.2

  • euskaldunentzat behaztopa harri gertatu dena (HE36: 15)

behaztopabide IV.2.2

  • aditz kontuan izango genuela behaztopabiderik zailena (HE27: 377)

behazun-arrasto I.5.1

  • eta oka egin nezan azken behazun arrastoak ere bota ere (EJ51: 102)

Behe-Nafarroa III.2.9

  • moztu bait zuen karlos v.ak Behe-Nafarroa espainiagandik (HE52: 4)
  • Be-Nafarroan berriz, laphurtarra soil-soilik erabili izan da (HE26: 260)

Behe-Pirinioak III.2.9

  • Behe Piriniotako sekzioaren parte bezala (HE39: 118)

behe-sarrera III.2.9

  • Bê sarreran bi atal, / arri-ustai mako: / bat ardi sarrera ta / beste beiendako (HE18: 323)

behe-subil III.2.9

  • au da goisubilla; beragocuan, beesubilla (HE20: 40)

behi-andana II.2.2.2.1

  • behi andana baten orroa edo xintxilak (HE32: 23)
  • feri egun batez behi andana batzu baziren lerroan estekaturik (EJ04: 76)

behi-arraza I.5.1

  • bada Frantzian behi arraza bat hanitz handiagoak eta goure behi arrounterek beno bitan gehiayo esne emaiten dutenak (EI58: 143)

behi-haragi I.5.1

  • bei-aragi egosia tomatearekin (EJ64: 112)

behi-pare II.2.2.2.5

  • sos batzuk badituzu ta belardi ori erosi ta beste bei-pare bat geiago jartzea (EJ62: 14)
  • bei-pare txarrak ez dik emen ezer askorik egingo (EJ62: 48)
  • emen bei-pare batek ez du goldean marka aundirik egingo (EJ62: 52)

behi-sail II.2.2.2.7

  • bei-sail aundiren jabea, bere emaztea italitarra omen du, ta seme batekin itxura-antzean bizi diranak (EJ62: 57)
  • baña emengo bei-saillak eta emengo zelaiak ikusiko baziñuzte, arrituko ziñateke (EJ62: 88)

behi-talde II.2.2.1.4

  • ez dago euskalduna bezelakorik, emengo bei-taldeak zuzentzeko eta ondo zaintzeko (EJ62: 88)

behikume II.7.2.9

  • chaala esaten jacó edocein beicumeri (HE20: 109)

bekain II.8.2.11

  • a bera duk orratik: gogai-eltze aundixkoa atxe-samarretik ille orraztuz ebakia, bekain-lerroa aldero-antxa, itsusi aurpegiz, elez eder. (HE17: 24)
  • ikusi nuanean nik zure bekaiña (HE18: 55)

bekain-lerro IV.2.2

  • a bera duk orratik: gogai-eltze aundixkoa atxe-samarretik ille orraztuz ebakia, bekain-lerroa aldero-antxa, itsusi aurpegiz, elez eder. (HE17: 24)

bekain-ule IV.2.2

  • bekan-uleak dira ostarrkuak eta aren bien azpian dagoz erreten zaldun gazteak mitseletak lez arrgian (EJ70: 122)

bekaitz-giro I.5.10

  • kezkatzen ez diran izakiekiko bekaitz-giro bat sentitzen dut barnean batzuetan (HE34: 24)

bekatu eta herio lege IV.2.1.1

  • Bai, Kristo Jesusen baitan bizia emaiten duen izpiritu legeak bekatu eta herio legetik libratu zaitu (EJ71: 30)

bekatu-bide II.7.2.2

  • bekatu-bideak zuri galerazteko (HE13: 17)
  • igues ez daidan becatu-biderá (EC61: 95)
  • arduraric andiená ifinicó dozu, alde eguiteco becatu-bidéac, lagun oquérrac, berbataldi lóiac, ordi-lecuac, joco larrac, ta galbide déungac (EC61: 81)
  • urten bereala becatu-videtic: alde eguin galvideac: igues eguin lagun gaisto, joco, ta beste onelaco becatuen jausi-erasoten zaituen ocasiño deunguetatic (EC61: 52)

bekatu-lege I.5.1

  • Beraz, adimenduaz Jainko legearen esklabo naiz, haragiaz, aldiz, bekatu legearena. (EJ71: 30)

bekatu-modu II.4.2.5

  • jaquiña da, badirala cembait pecatu modu, ceñtzuen culpa (HE40: 72)

bekatu-molde II.4.2.6

  • bekatu-molde horrek ez du sentidurik personajeentzat (HE35: 7)

bekatu-mota II.4.2.7

  • eta Santo Thomas Villanuevac ez omen zuan uquitzen bere sermoyetan becatu mota au (HE07: 140)
  • sarritan eraguiten diozquee becatu-mota asco (HE07: 331)
  • bércea, becatu-motagói espiritu sanduarén contracoa déla ez convertitunáia ónqui (EJ55: 225)
  • guciaréqui becatu-motabát dá ezténa barcátzen ez mundugóntan ta ez bércean (EJ55: 224)
  • becatu-motabát dá becátu originála, ceñequí gucióc datócin mundura Aita Adanengánic heredátua (EJ55: 217)

bekoki-erdi II.3.6.1.1

  • zapi quedartu bat becoqui erdiraño icerdija artu, ta subaren berotasuna arinduteco (HE20: 124)
  • bekoki-erditik begi biak izartuaz (HE18: 59)

bekoki-gain II.8.2.11

  • ginbail bulardetsuak, erabaki gorrien garaia eldu dalakoan, zutitu aurrea lerdenki bekoki-gañean, ta egal-atzea lepazamarreruntz etzin (HE17: 43)

bela-bazka I.5.10

  • belatzarrak nagusi bazterretan -esan nezan- eta arkumeak bela bazka (EJ51: 103)

belar eta agotz-pila IV.2.1.1

  • arta-korda, lizar-osto, belar eta agotz-pil, / kalerik gordeena bein berriz derabil. (HE18: 46)

belar-giro I.5.10

  • ordua noiz yoko yantzirik apaiza; ni barnean nago. belar-giro baita, mezamutillak uts, ni meza laguntzen. (EJ50: 35)

belar-hondar II.3.2.1.2

  • belar undarren biltzen (HE56: 14)

belar-izpi II.3.2.1.3

  • nere aurre-aurrean, belar izpi segailla dakusat (HE34: 54)
  • batera ta bestera dabil kulunka nere belar izpi mea (HE34: 54)
  • begien aurrean belar izpi bat duelarik (HE34: 22)
  • badira, belar izpi ainbat urteindako bialdu zituela diotenak ere (EJ65: 22)
  • belar-izpia alaxe aize biguiñera makur da (HE18: 122)
  • arpegia ukitzen didate belar-izpiak (HE34: 65)
  • ardi beltxak etzuan belar-izpirik jaten (HE50: 60)

belar-lipits II.3.2.1.9

  • batetik bertzearen artean ez duzu belar lipitsik ikusiko (HE59: 91)

belar-lurrin I.5.1

  • minbizia (eta ire miñ au eztek ill illa) sendatzeko, utsa dek belar-lurriña edo agua de colonia-ren usaia (EJ07: 1)

belar-meta II.2.2.3.1

  • gure belar metak joaiki ziren igerika xalupak bezala, eta soro guzia garbitu (EJ04: 73)

belar-olatu I.5.7

  • nolako belar olatuak jasotzen zituen iparrak behetik gorantz (HE39: 81)

belar-pila II.2.2.2.6

  • belar pilletan ezpata sartu (HE23: 51)

belar-salda I.5.7

  • Belar saldak eta eskegialdiak, ilargia eta ama zaharra, odola eta behazuna, eta gero belar salda gehiago eta eskegialdi gehiago. -Erremedio honen sekretua sendatu arte ez aspertzean zegok -amaitu zuen atsoak. (HE39: 78)

belar-sega-lan IV.2.2

  • lapurtarrek erakuts belar-sega-lanen (HE18: 15)

belar-soro I.5.4.2

  • belar-soro eta patata-sail ederrak (EJ66: 14)
  • ordu betean belar-soroa ebaki genion eta aitona kontentu (EJ66: 21)
  • bakoitzak bere belar-soroak eta terrenoak itxi eta ganadua ibiltzeko (EJ66: 23)

belar-sorta II.2.2.3.2

  • azkenean, belar-sorta bezela, bere azpian etzanda sartuta jaso bear izan nuan (EJ49: 123)

belar-ur I.5.1

  • eta gero belar-ur tzar bat ematen dio eriari ... (HE52: 10)

belar-zelai I.5.4.2

  • soroak batzuk errentakoak, belar zelaiak urruti (HE25: 51)

belarri-gibel II.8.2.12

  • xoilki Andre Incarnacion apur bat gogoetan egon eta, beharri gibelean hatz-egiten zuelarik (EJ72: 37)
  • kopeta parekatu ondoan, beharri gibelean hatz egin eta, irri faltso bat ezpainetan duelarik (EJ72: 46)

belarri-zoko I.5.9

  • "jaunaren itza gizon egin zan" daukat belarri-zokoan. (EJ50: 31)

belarri-zulo I.5.3

  • ipurditik zimiko belarri zulotik zizt eta izterrik zazt (EJ53: 24)

belarrioste II.8.2.15

  • osaba bartelen ereinotzpeko hitzek gupida gabe mailukatzen zioten belarri ostea (HE39: 67)

belarrondo II.8.2.14

  • belarronduan jota bota nuen ankaz gora (HE16: 76)
  • Eibarren bertan serbitzen, orduko ere ondo nekien belarrondoa garbitzen (EJ79: 41)
  • elizpean, mañasik belarrondora esan eutsan Josepari (EJ59: 29)
  • ixiotuaz joan jakon indianoa, ta itxasgizonari esan eutsan belarrondora, euskeraz (EJ59: 106)

belatzar-talde II.2.2.1.4

  • eta belatzar talde gaitz hura ingura zekidan (EJ51: 102)

belaun-katilu I.5.3

  • aien tartetik gure oñak sartzen ziran belaun-katilluraño, eta, ankak (HE50: 37)

belaun-kozkor I.5.3

  • belaun kozkorretaraino errekan sartu eta hasi zen otsoko gol-gol-gol egarririk gabe ura edaten (EJ53: 26)

belaunaldi II.7.2.1

  • zenbat belaunaldi sortzen, pasatzen eta joaten (HE56: 23)
  • ber hutsetarik belaunaldi guztiek iragan behar dute (HE58: 76)
  • Jesusen asaben belaunaldi erronka dakarten ebanjelioak omen dira lehenik idatzi zirenak (EC70: 76)

belaunaldi-erronka I.5.1

  • Jesusen asaben belaunaldi erronka dakarten ebanjelioak omen dira lehenik idatzi zirenak (EC70: 76)

belaunburu II.7.2.3

  • besaburu, ukalondo, belaunburu bizkor (HE18: 135)
  • orain ordea, lana bukatuz, okotzez jo belaunburu (HE18: 83)

beldur-amets I.5.5

  • bildur-ametsentzat ba du arao jakiña (HE18: 60)

beldur-haize I.5.1

  • bilduraice orietatic desarozotua eta garbitua gure bidea uztea (HE40: 109)
  • eta gazteriác conmunqui bildur-aice guchi oi dio dotriña liberalari (HE40: 150)
  • beste dotriñi sarlecuric ematen eztionaren bandera, iñolaco estalgarri eta bildur-aicegabe (HE40: 156)

beldur-izpi II.3.2.1.3

  • beldur-izpirik ez nik (HE17: 9)

beldur-listu I.5.1

  • elurra bera bezain leitzarrak zurbillik, ankaz dardara, bildur-listua iretsirik (HE18: 139)

bele-haragi I.5.1

  • orduan erabaki omen zuen Jainkoak kristauek bele-haragirik ez jatea (EJ53: 106)

beltz-batailoi I.5.1

  • gure azpian, urrian oso, beltz batalloi bat (HE23: 116)

beltz-sail II.2.2.2.7

  • beltz salla bat gure ezkerretik gu inguratu nayean (HE23: 116)

beltzaldi II.7.2.1

  • zurian beltzaldi lizunak egitea (HE28: 68)

beltzune II.7.2.6

  • tigrekumaen antzeko baltzunak be baeukazan (HE31: 23)

benerazio-mota II.4.2.7

  • benerazio mota = tipos de culto (EC48: 81)

bentura-molde II.4.2.6

  • hirur bertura molde, hirur bentura suerte edireiten ditut (HEAX: 73)

bentura-suerte II.4.2.8

  • hirur bentura molde, hirur bentura suerte edireiten ditut (HEAX: 73)

bepuru II.7.2.3

  • bepuru luze betien azpian begi urdin-abar bigun bigunak (EJ59: 93)

beraka-zopa I.5.7

  • gosalduteko gerrtuta dauke etsera doiazaneko berakasopa ta okela errea aginak bizkorrtuteko (EJ70: 118)

berba-joko I.5.6

  • eusqueriac daucaz verba joco, bestec ez leguezcuac (HE20: 200)

berbaldi II.7.2.1

  • atan amaitu zan lenengoko gazte bien berrba-aldia baina don iuanek atrapau eban lasterr amodio andia (EJ70: 168)
  • berak egin eban asierako berbaldi luze ta argia (HE31: 54)
  • Fidel Castro agertzeak eta egundoko berbaldiak botatzen hasteak simetria guztiak hausten zizkien (HE39: 100)
  • umeak bere, gaur legez alkarri zirika ta ziñuka sermoe edo berbaldi-bitartean egon barik, adurra darioela eztitan egongo litzakez ipuiñak entzuten (EI99: 154)
  • ezkongei bien arteko berbaldia (EJ77: 33)
  • ona emen berari begira andra bik daukien berbaldia (EJ77: 112)
  • alper ezeukan iñok koroia baegoan nok egin sermoia, eta asi iaken askorr esaten berrbaldi baten (EJ70: 44)
  • Eta oneri dericho Coloquio, edo biotzezco verbaldia (EC61: 17)
  • arduraric andiená ifinicó dozu, alde eguiteco becatu-bidéac, lagun oquérrac, berbataldi lóiac, ordi-lecuac, joco larrac, ta galbide deungac (EC61: 81)
  • berbaldiak (EJ07: 1)
  • artourkultzeko denporan eukiten genduzan berbaldietan (HE31: 17)

berbots I.5.1

  • eten bageko jardunean euki eben ankaluze, berbotsera inguratu ziran auzoetako emakumeak (EJ59: 36)
  • ango akitika egin bearra, ango berbotsa, ango joan etorri ta gora berea (EJ59: 61)

berde-puska II.3.2.2.3

  • iritaya, berde puska bat idiari ekartzeko (HE22: 74)

bereber-hizkuntza I.5.2

  • A. Lertxundi, berriz, danak jotzen dute berdingabeko maixu-tzat Marruekos'ko bereber-izkuntzan. Lertxundiren iztegia ta gramatika oraindik ere nagusi dira, ta txapeldun. (EL70: 171)

bereizte-kontu II.6.2.4.2

  • aita Zavalaren eskuan utzi nuen nik bereizte-kontu au (HE25: 16)

beribil motor-hots IV.2.2

  • ontan, berebil motor-otsa etxe atarian (EJ03: 19)

beribil-istorio I.5.4.2

  • bazkal ondo batez, senar emazteak lotzen gira beribil ixtorio batez (EJ04: 59)

beribil-orro I.5.1

  • beronek be beribil-orrua sumau ebanean (HE21: 41)

berna-hazur I.5.3

  • ebaguico cenduque biar bada ceure oña, edo berna azurra (HE20: 48)

bero-usain II.5.2.12

  • etzan bero-usai aundirik (EJ60: 144)

beroaldi II.7.2.1

  • guero bero aldi bat artuta guazan oera (HE20: 110)
  • beroaldi ederra hartu zuten, noski (EJ53: 40)
  • gora begiratu eta non ikusten duten halako beroaldiaren ondoren azeria fresko (EJ53: 40)
  • emakumeak daukaz gitsi asko garrian onelako piztiak beroaldi guztian (EJ70: 67)
  • 1946'an izan zun asmoak beste bero-aldia (EL70: 255)
  • bero-aldi = calor (EI31: 188)

berriketa-hots I.5.1

  • badago an berriketaots ederra (HE17: 43)

berriketaldi II.7.2.1

  • barriketaldi bat (HE21: 85)

berriketalditxo II.7.2.1

  • emen nator, kirikiño, zeugaz barriketalditxo bat egitekoasmoz (HE21: 85)

berrogeizaro II.7.2.12

  • berrogeizaro hark... utzi digun ondare ikaragarria (HE27: 375)

bertso-alde II.2.2.1.4

  • emazten jorratzeko hamar bat bertsu-alde badira (HE43: 14)

bertso-alderdi I.5.4.1

  • ezagututa zaudete orain erriko bertso-alderdi, biotz-biotzez arratsalde on dizuetela danoiri (EJ60: 27)

bertso-ale I.5.3

  • bere eskutitzetan bertso ale batzuk sarritan bialtzen zituan etxera (EJ66: 10)

bertso-artxibo I.5.4.2

  • etxera bezin laixter, gure bertso-artxiboan azterka asi giñan (EJ79: 126)

bertso-batzaldi IV.2.2

  • bertso-batzaldiak (EJ03: 3)
  • bertso-batzaldia (EJ07: 3)

bertso-bilduma I.5.4.1

  • bere bertso bildumetan ezta ageri (HE28: 87)
  • Gamiz Sabandoarrak utzi zuen bertso bilduma osorik (EJ00S=elizetxea zanaren bertso-bilduman agertu dan bertso-paper batetik dituguK=EJ79: 16)
  • dan danak kopiatu zitun bere bertso bilduman (HE61: 25)
  • oraingo bertso-bilduman sartu ditugu (HE25: 15)
  • geroago bertso-bilduma egin zun (HE61: 24)
  • Manterolaren bertso-bilduma ta "Cancionero Vasco" ori eten gabe aitatuko dira emen (HE61: 27)

bertso-despita I.5.6

  • Gamizek Zubietako erretorearen alde, "El perro de Lizaso" deituakin erabili zuen bertso-despittan (EJ00: 187)

bertso-doinu I.5.2

  • ta aiek bertso-doñu ura kantatzen zuten, bein ez-ezik, lau edo bost aldiz ere bai (EJ67: 58)

bertso-erdi II.3.6.1.1

  • bañan ori bertso erdia da (EJ66: 157)
  • ere enklitika delarik ezin joan daiteke bigarren bertso erdiaren hasieran; (EJ80: 39)
  • duc... erdiratcen: bertso erdi banatan ez ezen, hemen bertso banatan bereizirik ditugu (EJ80: 46)
  • bertso erdi ori nundik sortu duen (HE61: 121)

bertso-erreskada I.5.4.1

  • jaun eta jabe ageri zaigu bete betean Etxeberri bertso erreskada luze hauetan barrena. (EJ80: 15)

bertso-festa I.5.6

  • kanpañaren bertso orrekin izugarri bertso-festa ederra asi omen zan Bilintx ta Kanpañaren artean (HE61: 18)

bertso-gai II.7.2.4

  • iruñeako emakumeagatiko haserreaz geroz, uko egin ote zien ordurarte ohiko bertso-gaiei (EJ00: 190)

bertso-gauza II.6.2.4.1

  • nic uste neban, eztarri guztia euqui biar ebala catigatu-ta, ta berso gauzaric ecin gomatau lichaquiola (HE20: 65)
  • behin, bertsu gauzetan anitz dakien adiskide batek zion (EJ65: 30)

bertso-hasiera I.5.3

  • bada: ez dut uste bertso hasieran inoiz ageri denik; (EJ80: 65)

bertso-jende II.7.2.7

  • erdal egituran biribildu du gamizek bere bertso-jendea (EJ00: 209)
  • dabilcencho-kume dira "oñecochoa" eta gainerako bertso-jende xehe hori (EJ00: 207)

bertso-kontu II.6.2.4.2

  • konfiantza osoa zuen, beraz, harekin bertso kontuan ere (EJ04: 11)

bertso-kutsu II.5.2.9

  • olerki kutsua baiño, bertso kutsua obeto ba'dariote (HE28: 83)

bertso-lagun II.7.2.10

  • bere Chirrita'ren testamentua liburuxkan, bere lendabiziko bertso-lagunak zeintzuk izan ziran (EJ79: 67)

bertso-lan II.6.2.4.3

  • badaiteke... poesiari, bertso lanari, begiramen berezia edukitzen (HE33: XXV)
  • bertsu lanean (EJ04: 85)
  • ez duzute idoroko bertso-lan hontan (HE28: 54)
  • kanturako egin zuen herritar alai eta kantari honek eus-karazko bere bertso-lan gehiena edo dena (EJ00: 183)

bertso-laurden II.3.6.1.2

  • ezta areago dena, bertso laurdenaren hasieran ere. (EJ80: 39)

bertso-liburu I.5.4.2

  • hau baino lehen ondu ote zuen Etxeberrik beste bertso libururik? (EJ80: 13)
  • bertso-liburu onetan, baleak, arrantzaleak, galernak, itoak, eguraldia eta beste zernai (EJ78: 9)
  • La Semaine deritzan liburu bat idatzi zuen, baita bertso-liburu bi ere (HE33: 45)
  • ezagupide hoberik ez dugu bertso-liburuari berak ezarritako izenburua baino (EJ00: 185)
  • hartara baino lehen nahiagoko zukeen, bere bertso-liburua mila puska egin (EJ00: 196)

bertso-liburuxka I.5.4.2

  • euskal giro ori sor erazteko beste asmoen artean euskal liburu ta bertso liburuxken zabalketa egiteko asmoa degu (EJ05: 173)

bertso-mordo II.2.2.2.2

  • Tolosako Fakundo Adurriaga "Besamotza" zanaren eskuz eskribitutako bertso mordoa (EJ76: 39)
  • Fakundo Adurriaga "Besamotza" zanaren bi bertso mordo aitatzen dira (EJ76: 39)
  • eskuz idatzitako bertso mordoa (HE61: 45)
  • beste liburu bat agertu zan geroago aren bertso-mordoaz (HE25: 15)
  • ezkerrarekin kopiatuaz bada ere, bertso-mordo bikaiña osatu zuan (EJ67: 211)

bertso-mordoxka II.2.2.2.2

  • bertso mordoxka polita eskuratu degu (HE53: 23)
  • bere aita zanaren eskuz idatzitako bertso mordoxka (HE61: 45)
  • larrean norbait bertso-mordozkaren bat zuana (EJ05: 160)

bertso-mota II.4.2.7

  • bertso-mueta guztietan landuta, ia berrehun bertsotara inguratzen da (EJ00: 190)
  • ortaz gañera, Xenpelar da bertso-motarik geien erabilli duan bertsolaria (EJ67: 150)
  • nundik atera zituan bertso-mota oiek, eta nundik doñu oiek? (EJ67: 150)

bertso-neurri I.5.2

  • odol gabea barruz eta baldatxa azalez bere 7-5-5eko bertso-neurritan (EJ00: 207)

bertso-ondo II.8.2.14

  • bertso-ondo polit hau ematen digu gamizek (EJ00: 204)

bertso-paper I.5.4.1

  • bertsu paperrik ez dut arrapatu (EJ65: 87)
  • ona zer dion Oxobi'k, bere erritar Oxalderen bertsu paperrak direla-ta (EJ65: 98)
  • Geroxeagoko bertso paper bat izango da guk arkitu izan degun beste bertso batzuen argitaraldirik zarrena (HE61: 25)
  • Pedro Lizarraga'ren bertso papera (EJ65: 53)
  • bakoitza bere frailearen alde eta bestearen aurka, uri guztia bertso paperez baterik (EJ00: 193)
  • Bilintxen bertsoak toki askotan arkitu ditugu: liburuetan, bertso-paperetan (HE61: 27)
  • Manterola'ren bertso-bilduma dala edo lenengo bertso--papera dala (HE61: 28)
  • bertso-papera: inprentaren izenik gabea (HE61: 38)
  • Bertso-paperak [tit] (EJ67: 147)
  • Xenpelarrek bertso-paper asko ta asko agertarazi zuan (EJ67: 150)
  • bertso-paper guziak konsejuak diote emen; dudarik ez da konsejua bear duala (EJ67: 159)
  • Bergara'ko bertso-paper ori degu lenengo argitaraldia (EJ67: 380)
  • bertsolari famatuen bertso-paperak irakurriz (HE25: 14)
  • batzuk bertso-paperetan inprentatu eta zabaldu ziran (HE25: 14)
  • amaika bertso-papel saltzen zuan (HE29: 89)
  • bertso auek lenengo bertso-paperetan argitaratu ziran (HE55: 51)
  • Elizetxea zanaren bertso-bilduman agertu dan bertso-paper batetik ditugu (EJ79: 16)
  • bertso-paperak eta garai artako errenteriar zarren oroimena (EJ67: 57)
  • "Bilintx'en bertsuak", "Xenpelar'en bertsuak", eta bertso-paper asko (EJ67: 56)
  • onen izena milla ta milla bertso-paperetan Euskalerriko bazter guzietaraño zabaldua zegoalarik (EJ67: 52)
  • uste izatera iritxi naiz, ba, Arako bertso-paper aiek ez zituela ameriketaratu (EJ67: 72)
  • bai ote zeuden paper aietan Xenpelarren bertso-paperak ere? (EJ67: 63)

bertso-paper-txapelketa IV.2.2

  • euskal akademira, bertso-paper-txapelketara, bealdu gure bertsoak edo lanak (HE55: 10)
  • Matxain'ek lau aldiz bialdu ditu bertsoak bertso-paper-txapelketara (HE55: 10)

bertso-pare II.2.2.2.5

  • bertso pare bat eskaini nahi nioke (HE27: 401)
  • baita bertso-pare bat-edo kantatu (EJ60: 55)
  • ondoren, bertsolari guziak bertso-pare bana bota zioten (EJ79: 140)
  • beraz, bertso-pare bat eta bi kontaera ditugu emen; auek, oso ezberdiñak (EJ79: 52)
  • oraingo bertso-pare au toki askotatik bildua degu (EJ67: 137)

bertso-pilo II.2.2.2.6

  • bertso pillo ikaragarria egin izan du (HE25: 14)
  • ipui eta bertso-pilloaz liburu bat agertu genduen (HE25: 15)

bertso-puska II.3.2.1.8

  • zeñek aldrebesago kantatu aritu omen ziran Astigarraga'koplazan, ta ordukoa omen da onako bertso puska au (EJ67: 95)

bertso-sail II.2.2.2.7

  • bertso-sail ontako lenengo amabi bertsoak daude (HE61: 98)
  • onoko au ta urrengo bertso-sailla, frantzesen kontra jarriak dira (EJ67: 211)
  • bertso-sail guziak, edo geien-geienak beintzat, onako izenburu au dute (HE55: 13)
  • bertso-sail bakoitzaren aurrean, bildu ditugun argibide guziak jarri ditugu (EJ67: 151)
  • burla egiteko ziri bat bakarrik ala bertso-sail baten puska? (EJ78: 52)
  • bere lendabiziko bertso-lagunak zeintzuk izan ziran adierazten duan bertso-sailla ere badu (EJ79: 67)
  • orduan, bi bertso-sail auek bata bestearen ondoan jarri (EJ79: 17)
  • bertso-sail, gertaera, argibide ta esakizun bakoitzarentzat, oar bana jarri degu (EJ67: 59)
  • beste iru bertso-sail ere baditu patxik gerraz geroztik moldatuak (EJ66: 12)

bertso-saio I.5.6

  • bazoan Urruñarat, hango bikarioaren ikustera, pertsu saio bat zutelakotz ondoko igande batez (EJ04: 104)
  • beren bertso-saioa erri-etxeko balkoitik egin bear zuten, oi dan bezela (EJ67: 104)
  • Xenpelar eta Larraburu'k iru bertso auekin eman zioten asiera bertso-saioari (EJ67: 107)
  • Justo ta Xenpelarrek egin zuten bertso-saioaren oroipena (EJ67: 123)
  • bertso-saio ori egin zan ala ez, edo zer egin zuten, eztakigu batere (EJ67: 98)
  • beraz, etzuten beste iñoren bearrik izan bertso-sayoa jartzeko (EJ76: 15)
  • ondoren, txistulariak, dantzariak eta pelotariak izan ziren. urrena, bertso-saioa berriz (EJ79: 141)
  • orrela jaso ziran, andik aurrera, Amezketa'ko artzai mutillaren eta nere bertso-saioak (EJ60: 95)
  • bañan Urtezar-gau ortan, konpañi guzietan bertso-saioak egitera guri lagundurik (EJ49: 50)
  • alaz guztiaz ere, gabon-gauaren antzera, konpañi guzietan bertso-saioak egin ditugu (EJ49: 49)
  • han edo hemen bertso saioren batean elkar ikusten ginuenean (EJ04: 10)
  • pertsu saio horiek on egin zuten, partikulazki publikoarentzat (EJ04: 86)
  • handik zonbeit denboraren buruan, Hazparne herrian egin zuten pertsu saio bat (EJ04: 53)
  • lehenbiziko pertsu saioa egin zuen 1946-an Donibane Lohitzunen (EJ04: 86)

bertso-sorta II.2.2.3.2

  • bertso sorta onek beste bi ere bazituan (HE29: 115)
  • nere bertso-sortarekin liburua egin bear zala esanaz (HE55: 10)
  • bertso-sorta argitaratzera dijoazela (HE55: 9)

bertsolari-egun I.5.4.3

  • 1936 urteko bertsolari-egunean txapela jantzi zuan ondoren (EJ79: 9)

bertsolari-ezpal I.5.2

  • etxetik dakarte nunbait bertsolari-ezpala (HE25: 15)

bertsolari-fama II.5.2.4

  • Uztapide ere bertsulari fama handikoa, estimu neurririk gabekoa (EJ04: 88)
  • egun batez deliberatu zuen behar zituela hemengo pertsulari fama zuten guziak elgarretarat bildu (EJ04: 85)

bertsolari-lagun II.7.2.10

  • beren hastapeneko bertsulari lagunak Basarri eta Uztapide zituzten (EJ04: 88)

bertsolari-saio I.5.1

  • bere teatroetan, bere bertsolari saioetan (HE56: 11)

bertute-bilduma I.5.4.1

  • otoitz eta ilduraz oakit eioaz birtute-bilduma: zeruko iriñez ogituta (EJ50: 56)

berun-ezkur I.5.7

  • berun-ezkurra sar diot bi biriketatik (HE18: 48)

besaburu II.7.2.3

  • besaburu, ukalondo, belaunburu bizkor (HE18: 135)
  • nere besaburuaren gañean (HE34: 53)

besamutur II.3.2.1.5

  • eta nola jarraitu zuen tiro miresgarri horrek besamuturretik begirako bidea? (EJ53: 119)

besape II.8.2.9

  • beste gizonak besoetan maindirez bilduta zeukan eri bat besapean artu zun (EJ81: 11)

besarte II.8.2.16

  • beste olatu batek txalopea ta semea besartetik kendu eustazanean (EJ59: 98)
  • artu betibere besartean Jesus crutzean-josia (EC61: 43)

beso-giharre I.5.3

  • beso-ginarrak hazten dituen (HE59: 11)

beso-kozko I.5.3

  • irabazi-txanponok pozik sartuko lizkioke amak Aurrezki-kutxako libretan, baina guzien bearra dauka Anttonik; beso-kozkoari muxu eman eziñik bizi baizaigu' (EJ03: 34)

beso-lan II.6.2.4.3

  • bildutako dirua ikaragarri izan zan. eskeñitako beso-lana, ez gutxiago (EL70: 205)

besoaldi II.7.2.1

  • besoaldi bat sutara dute, baiña ke gorri emaiten (HE18: 87)

besondo II.8.2.14

  • ño'ren lepaldea ta besondo guriak begiz jaten ari da (HE57: 103)
  • beso-ondoak, guri-guriak agertzen zaizkio... (HE57: 103)

besta-egun I.5.4.3

  • besta egunetan, ostatu eta plazetan edo berdin gure elizetan alaiki biltzen direlarik (HE56: 11)
  • besta egun herrikoan (HE51: 33)
  • Ontsa da bertsu hauk ez agertzea besta egun arte (EJ68: 84)
  • Nik, eta bereziki nerekin den lagun hunek, beste egun bat egiten du ilarra janez (EJ04: 64)
  • dakikan bezala, besta eguna, biziek hilentzat otoitz egiten dutena (EJ72: 15)

bestimenta-suerte II.4.2.8

  • gure Iaungoikoak beztitu baitzituen lurreko animaliak, ...bere beztimenda suerte batzuez (HEAX: 21)

betagin III.2.9

  • Kalkutara bertara elefante gazte bat ekarri eutsan, bere betagin biak alde bietatik guztiz edoerto zorroztu eta labandurik eukazana (EI99: 160)

betaurre II.8.2.5

  • norbaiten txalopeak bokarte asko artu badau, legorretik betaurreagaz geraldi on ori ikusi (EJ59: 42)
  • gizon bizardun zabalote bat, betaurre luze luzetik, txandaka, uretaruntz begira (EJ59: 17)

betaurreko-pare II.2.2.2.5

  • sudur handi, betaurreko pare eder bat gainean (HE52: 10)

betazal I.5.3

  • betazalac (HE20: 224)
  • nere begiak ezin zuten betazalik jaso (HE50: 85)
  • betazalak leundu, begitartea argitu eta eztul txar baten itxura eginik (EJ53: 112)
  • belaunak, beguiak, betazalak, eta gorputz guzia, guzien barrenean arkitzen den (HE13: 114)
  • zuk guri erakusten laguntzen ezpadiguzu, nola betazal bat goititu ere ez dakigun bekatariak (HE13: 39)
  • ta ez da guzien artean bat, zuk nai ez dezula, betazal bat goratu dezakenik. (HE13: 77)

betazpi II.8.2.6

  • betazpijac (HE20: 224)
  • betazpiac baltzitubac; ortzac anchina juanac (HE20: 72)

beterani kontu II.6.2.4.2

  • beterani kontua (HE39: 30)

Beterri III.2.9

  • artzai batekin Beeterrira, (Arraira) (HE50: 57)
  • Goierrian esaten estozuezan itz asko daukez Beterrikoak eta Itxasondoan ostera (EJ59: 7)

Beterri alde IV.2.2

  • beisteguizula, beisteguiala arc, ascoc esan oi due, batezere Beterri aldean (HE07: 32)

betetasun-aro II.7.2.12

  • profeziak bete ziren ezkero, betetasun aroa eldu den ezkero (EC70: 62)

betezpal I.5.3

  • bertze batek betezpaletik odola eragiten deraut (HE58: 85)

betikotasun-irudi II.5.2.6

  • aldaketari betikotasun irudi bat emanaz (HE36: 15)

betile I.5.3

  • betilleak dar-dar eta bulartea pil-pil (HE18: 57)

betondo II.8.2.14

  • neure buruari geiegi neritxona, betondoren bat baltzitu ta euren tokitik agiñen batzuk ateratea (EJ69: 89)
  • arantzez eio buruntza, seskaz burua zaka, zartakoz betondoa io, belaunez egin ñaka (EJ50: 71)

betule I.5.3

  • betuliac (HE20: 224)
  • betuliac erdi zuri, ta erdi murritubac (HE20: 72)

betun-usain I.5.1

  • betun usaia (HE35: 119)

bezpera-arrats I.5.3

  • behin, labearen pizteko bezpera-arratsean, ama ohartu zen altxagarria zaharra zuela (HE32: 36)

bezpera-gau I.5.3

  • bezpera gabean jakin zituan kontuak (HE22: 15)

biblia-gai II.7.2.4

  • biblia gaietan egungo egunean aurki daitekeen laguntzare-kin itzulia (HE27: 342)

bidaia-kutxa I.5.10

  • amaitzera noa bidai-kutxan len bait len idazki au ezarri dagidan (EJ05: 167)

bidaldi II.7.2.1

  • bidaldi on ta osasun obe yaunak (HE17: 20)
  • o Jesus maitéa! eguin cenduan bidaldia gaitic (EC61: 92)
  • bide-aldi luzeak egin behar izan zituen Nafarroaz kanpo (EJ00: 181)

bidarte II.8.2.16

  • bihurguna itzaltsu batetan, baretus-ko mugan, landarako bidarte ahantzia ikus daiteke (EJ51: 71)

bidatz-erdi II.3.6.1.1

  • heriotzeak atrapatuz bere bekhatu egiteko gogoarekin, bidatz-erditan gelditzen direla (HEAX: 127)

bide ondo hesi IV.2.2

  • oriamendi bideko etxeak sendotu ta bide ondo esiak zotal ormaz egin zituzten (HE23: 44)

bide zanja-zulo IV.2.2

  • Alkain'ek esan zigunez, bide zanja-zulo batean sartu eta zaku-lurrez parapeto bat egin zuten (EJ49: 135)

bide-albo II.8.2.2

  • orduak orraztuaz, aurrera dijoa gaba: bide-alboak sasitzen. (EJ50: 85)

bide-bazter II.8.2.8

  • lipusak bere gatuak bide bazterrean kausitu zituen (HE32: 35)
  • txitean-pitean dagoz emakumeak bide bazterretan (HE21: 28)
  • danak erori ziran bide baztarretan (HE25: 37)
  • begira zak bestela an, bide bazterrera (HE16: 114)
  • Oriotik Aiarako bide bazterrean (HE53: 13)
  • bide bazterretan mendien bista hausten zutelarik (HE58: 82)
  • Axelko ikusi zuelarik bide bazterrean luze-luzea etzanik (EJ53: 49)
  • bide bazterrean gelditu nauk etzanik eta lakuntzako mandazainak hartu (EJ53: 50)
  • bide bazterrean begiratu eta deus ikusten ez (EJ53: 57)
  • nun nahi, alorretan, mendian, bide bazterretan galtzen dute (HE59: 93)
  • eseri ziran bide-bazterrian iturri baten onduan (HE54: 168)

bide-buru II.7.2.3

  • Beteluko sorgiñak orduko bil ziran Lekunberri-ondoko bide buru artan (HE18: 116)

bide-erdi II.3.6.1.1

  • bide-erdi inguruan, ermita txiki bat zegoan mendi-gaiñean (HE29: 118)
  • bide-erdi bage, biligarroek xinta ñabarra jo dite (HE18: 71)
  • geiago ezinda, bide-erdian utzi bearra izan zuten kamio ua urte batzutan, atseden artzeko (EL70: 260)
  • Sevilla'tik kargaz beteta zetorrela bere errira, bide-erdian, ekaitz edo itxaso aserreak arrapatu, ta saietsetatik pitzatu aundi bat egin zitzaion, arrapaladan ura sartuz. akabo barkua ta akabo anbat diru kostatako erosketa-karga (EL70: 143)
  • oraindik aitortu bear alare, ez degula lengoa gaurko Arantzazu. aldea dago, oraindik ere, gaurko bide-erditik lengo gallurrera... (EL70: 181)
  • artarako jende-pillo ikusgarria igo zan arantzazura, birji-ñari erbeste-bidean laguntzera. bide-erdian, altzibar'ko parean, oñati osoak itxoiten zion (EL70: 187)
  • beragatik agur egiten diote oni irtenik biderdira (HE54: 173)
  • Jainkoa dugunez gero absolutu bakartzat, biderdiko jainkorde (EI94: 17)
  • biderdi baratu zitzakon, hotz eta geldi (HE59: 123)

bide-ertz II.8.2.10

  • entregatu maitasuna, gero bide hertzean geratzeko (HE35: 48)
  • kotxeen faroak bide ertzeko arbolak argitzen dituzte (HE35: 43)
  • ta gabeetan bide ertzean naiz ezarriko arri-meta txiki baten alboan (EJ50: 148)
  • bide-ertzean ez marrubi, ez belar gizenik (HE17: 30)
  • bide-ertz (HE17: 42)
  • bide-ertzetik iru auntz osto aren gura (HE18: 52)
  • han-hemenka, mendi-mazeletan eta bide-ertzetan, kilikon-doen lore horiak (EJ51: 91)
  • maite biak, asmotan bat, tanto bi dira urrutira: ipurtargiak bide-ertzetik ikutu die begira (EJ50: 85)
  • Anton (Santiyo mendikoa) bidertzian exerita (HE23: 27)
  • bidertzetan eraleak eriotzak ereiten, leotz eta ilerrietan gizonek gizon ilten (EJ50: 154)

bide-gurutze I.5.1

  • bide-gurutze batean alkar utsegiñ genduan beiñ (HE16: 59)
  • iru galdera egiten dizkio, gaur eguneko bide-gurutzean, kristau erlijioari (EC70: 23)
  • arria ortxe dago bide-kurutze orretan (EJ79: 53)
  • atzeko aldetik marrakane baserria, ta baserritik beraxeago olako bide-kurutze bat (EJ79: 48)
  • taberna, meñaka'ko bide-gurutzean dago gaur ere (EJ49: 91)
  • Guretako bat, Jose Berakoetxea, Arrua'ko bide-gurutze artatik Zumai aldera joan zan (EJ60: 79)
  • goazemazute emendik, larrez-larre eta erreka-zuloz, Arrua'ko bide-gurutzera (EJ60: 79)
  • iritxitzean arkurutza deritzayon bide-kurutzera (HE22: 38)
  • bi pelusa heien artea, bide kurutzean (HE58: 52)
  • iru edo lau pameli juntatuta bide-krutzeetan (HE29: 22)

bide-hegi II.8.2.10

  • ez nintzela segurki gehiago bide-hegietako aran ondoen gainerat iganen! (EJ72: 32)

bide-muino I.5.9

  • atsagoten iarrita bide-muna baten, biotzen keia asi san agoti botaten (EJ70: 137)

bide-mutur II.3.2.1.5

  • eta Arratzain-en oinean, Igara-ko bide-muturrean beraz (EJ51: 93)

bide-ondo II.8.2.14

  • etxeak sendotu ta bide ondo esiak zotal ormaz egin zituzten (HE23: 44)
  • gorozikako bide ondoetan txor txor ebiltzan zozo-birigarroak, sasirik sasi (EJ59: 40)
  • jarri gera bide ondoko arkaitz-tarte batean (EJ49: 144)
  • ustuantxean egonak gaituzu bide-ondoko ormaxkari begira (HE17: 42)

bide-puska II.3.2.1.8

  • antxe karrutik jetxi ta orduan ba laguna bear. Bide-puska batean joan giñan da (EJ79: 113)
  • andikan altxa ta berriz beste bide-puska batean joan giñan (EJ79: 113)
  • bide-puska bat egin orduko otsoak beregana (EJ53: 80)
  • labea bero beroa egina zuten, eta abiatzen Ahetzerat buruz, nun bide puxka bat egin eta polizak arrestatzen dituen (EJ04: 56)

bide-tarte II.8.2.16

  • Ondarribitik araño amasei kilometroko bide-tartea (EJ03: 16)

bide-ukondo I.5.9

  • bide-ukondo batean txakurrari lotua (HE18: 53)

bide-zanja I.5.9

  • gure bide-zanja ura, mendi-egalean ia-ia esateko, zuzen-zuzena zan (EJ49: 127)
  • mendi-egal artan, naiz zear-zear izan, bageneukan gure bide-zanjara ateratzeko, aldapatxo bat (EJ49: 124)

bidelagun II.7.2.10

  • deitu mesedez nere ateraldietako bidelagun onari (EJ53: 118)
  • San Paulok bide-laguntzat artu oi zuena (EC70: 84)
  • bide-lagun galgarri oriek (HE13: 13)
  • Santuak gaiñeratzen du bide-lagun bezala neskame-esklaba bat zeramatela (EC70: 58)
  • begiratu daijoegun bada orain, euskal-iztegijaren esandako uts-une ta bete-uneai, izkera berarizkook bide-laguntzat artuta (EJ06: 86)

bidezabal-ertz IV.2.2

  • bidezabal-ertzetako makal txuxenak bailiran (HE17: 10)

bigai-talde II.2.2.1.4

  • Auñemendi-endako bei ta bigai-taldea (EF92: 84)

bigira edo sarau leku IV.2.1.1

  • neguban bere jantzita euquiten ditubee Andiquijac eureen Biguira, edo Saraulecubac (HE09: 119)

biharamun-arratsalde IV.2.2

  • biamon-atsaldean ba du norekin bil (HE18: 19)

biharamun-goiz I.5.3

  • biharamun goizean tenorez abia zadien, zakuan emaiten haskaria (HE59: 72)
  • biharamun goizean, lehioak idekitzean, idukzi eder bat agertzen da mulieneko etxe aintzinean. zerua urdin urdina zen (EJ04: 98)
  • biharamon goizean inmigrazioneko jaunen eskura behar nuen Los Angelesen agertu (EJ68: 36)
  • biharamun goizean, zazpi orenak ez ziren urrun behar izan ni atzarri nintzenekotz (EJ72: 41)
  • biaramon goizean joan zan Oñatira (HE19: 111)
  • zeña bigaramun goizerako egin zan aritz osto berdekiko zuaitz aundi ta itzaltsu (HE54: 174)
  • alaber biramon goicean atraric calabozotic galdeguin-ciote gaichstogáiec intencio gaichstos (EJ55: 185)
  • biaramun goycean, ygorri çuen erreguec vere emaztearen limosneroa mandatu onequi (EJ57: 111)

bihotz-barren II.8.2.7

  • prestuen loria hequien bihotz barrenetan dago (HE06: 144)

bihotz-barru II.8.2.7

  • erregutu viotz barrutic jaunari, condenetaco zorian, ta urrean dagozanacaitic (EC61: 58)

bihotz-beroaldi IV.2.2

  • irudimen aultxoz kantatzen dizkigu gure Etxepare'k be-gaztaroko biotz-beroaldiak (HE28: 71)

bihotz-danbateko I.5.1

  • mutilaren bihotz danbatekoak sentitzen dituela iruditzen zaio (HE35: 44)

bihotz-dei I.5.1

  • biok geren biotz-deiari jarrai gatzaiok (EJ03: 70)
  • enzun, da eranzun enituan, viotz-dei, ta quisquetadacaz (EC61: 44)

bihotz-eragin I.5.1

  • Iturri zarretako jatortasunetik jatorkola dirudi Muruari etorria ta pintatzeko biotz-eragiña. (HE31: 45)

bihotz-erdi II.3.6.1.1

  • agur bero bat bihotz erditik deneri diot igortzen (EJ68: 105)
  • goiz hontan dugu bihotz-erditik ohoratu jesus jauna (EJ68: 101)
  • Zeinbat neke yatortzuz, ai! biotz-erdira, Kolonbo! Mariñelok baketuko aldira! (EJ77: 92)

bihotz-gogorkeria I.5.2

  • gizonaren bihotz gogorkeria ere Jainkoaren asmo salbagarrian sartzen bada (EJ71: 36)

bihotz-hutsune IV.2.2

  • izadiaren eder-lore yaukalak sortu didan biotz-utsunea (HE34: 24)

bihotz-ikara I.5.1

  • biotzikara (HE34: 60)

bihotz-irrada I.5.1

  • bere biotz irrada Euskalerri'tik lekot aultzenago ba'dijoa ere (HE28: 85)

bihotz-mami I.5.3

  • Italia biotz-mamiraiño sartu ba'zitzaion ere (HE28: 77)

bihotz-muin I.5.3

  • biotz-muñetaraño zetorkidan itsuaren abotsa (HE34: 64)
  • maitasun! gorroto! poz! iguiña!... zaldi azkarrak aztal didate biltz-muiña. (EJ50: 66)

bihotz-odol I.5.1

  • urrundik zantzuan ziñan, zu, maitemin: biotz-odola ustu naiaz zauri ixilla (EJ50: 14)

bihotz-taupada I.5.1

  • goxo ire begiok lertutako malkoak, eztitsuak iregandiko biotz-taupadak (EJ50: 130)
  • ezin biotz-taupadak isildu ebazan eta gelan sarrtuta negarrez urrtu zan (EJ70: 134)

bihotz-xoko I.5.9

  • iduri zaio hitz horiek entzuten dituela bihotz xoko batean bertze munduko boz idor (EJ72: 65)

bihotzondo II.8.2.14

  • zauskada sakon eta latz batek astindu dit biotzondoa (HE34: 28)
  • egiaren egiz eta biotzondoaren biotzondoz (HE28: 56)
  • sarri aldatuko ditu bere olerki-pentagramara kanpo-ederrak bihotzondoan jo dizkion musika isilak (EJ00: 177)

bihozmin I.5.9

  • zer bihotz mina seme batentzat (HE51: 47)
  • gure Iaungoikoak, ikhusirik iarri zeitzala gaiztakeriari iendeak, erran zuen bihotz min handi batekin (HEAX: 133)
  • eta persecutatçailleen iniustasunac eguiñen du hequien atsecabea eta bihotz miña (HE06: 111)
  • ez duçula gauça hortaz bihotz miñic (HE06: 93)
  • neure becatuen damuaria oso bat: viotz min, dá garbai vici bat (EC61: 25)
  • bihotzmin handitan dugu diosesako buruzagia (HE14: 158)
  • zer nahi bihotzminen artetik (HE59: 10)
  • damu, viotz-min, ta demporazco confesiño on batec alda-tuco ninduan ondo erraz ceru eder gozora! (EC61: 57)
  • horiek dituztelakotz bihotz-min handienak jasaiten (HE59: 15)
  • biotz-min, ta damu benetacoa (EC61: 124)
  • gomuterazoten deuscu, lapur onac eucan damu, ta viotz-miñ eguiazcoa (EC61: 115)
  • bigarrena, ceure becatuen viotz-min, ta damu vici bat (EC61: 40)
  • eta euqui bere damu, ta biotz-miña (EC61: 74)
  • ai, enaiz ordongo, negar dagit asko soin ta biotz-miñez gauzetako miñez (EJ50: 47)
  • gure biotz-mina, gibelerat itzuliz pasatu adina (EJ65: 108)
  • zenbat nahi bihotzmin dakargun guhauren eskolemaile ohier laido hunen egiteak (HE59: 60)
  • ene bihotzmina eta nigarrak! (HE59: 69)
  • ateko erauntsien zafraldiak bihotzminik gabe aditzen ginintuelarik! (HE59: 85)

bihurri-antx II.5.2.2

  • erroen biurri-antxak (HE17: 17)

bijili-afari I.5.8

  • bijili-afaria (EJ64: 57)

bijili-bazkari I.5.8

  • bijili-bazkaria (EJ64: 57)

bijili-egun I.5.4.3

  • etzi, bijili-eguna duk...; gure amak an zeukak dagoaneko sukaldean juliana aundia beratzen (EJ03: 59)

biko-gai II.7.2.4

  • biko-gaiak oro dira begi ta belarri (HE18: 46)

biko-lagun II.7.2.10

  • biko-laguna nor dizun entzun du ta, an dago (HE18: 60)

bildots-afari I.5.4.3

  • vildots-afari (HE08: 23)

bildots-kostelet I.5.3

  • bildots costeletac (EJ75: 9)

bildots-tankera(n) II.5.2.11

  • baña oñatiarrak aurki antz-eman zioten. esan zezala kondean nai zuna, otsoa alena ua, bildotz-tankeran (EL70: 48)

bilera-leku I.5.10

  • peria dala edo joku pamaturen bar dala, billera-leku apar-ta izan da tolosa (HE50: 48)
  • billera-leku aparta beti izandu degu Tolosa (HE50: 48)
  • Bizkai, Gipuzkoa ta Arabako karlistak Oñati aukeratu zuten bere guda-gizonen billera-lekutzat, iru probintzien erdi-erdiko erri artatik batera ta bestera zabaltzeko asmo-tan, Arantzazuko mendiak gorde-lekutzat zeuzkatela (EL70: 190)

bilo gorri jende IV.3

  • bilo gorri jende biltzen hasten da (HE58: 85)

birika-puska II.3.2.1.8

  • nire birika puska bat bezala (HE35: 98)

birjina-sail II.2.2.2.7

  • edozein lehendakari ganorazkok beretzat apartatzen duen birjina sail bat (HE39: 105)

birproduzio-leku I.5.10

  • eskulana burulan zatiketaren eta klase hierarkiaren bir-produzio leku funtsezkoa izan (EJ52: 13)

bisigu-denbora I.5.4.3

  • bisigu denpora danean, ogei txitxarro eta geiago (HE18: 103)

bitoraldi II.7.2.1

  • botatzen diezte beren bitoraldi eta bíbac, orduan candeleroan dauden (HE40: 37)

bitter-tanto II.3.2.3.1

  • iru edo lau bitter-tanto ta azukre-auts gutxi bat (EJ64: 106)

bitxilore II.6.2.1

  • sermolariak asiera luze samarra ta pichilorez jantzia dadukatenean, atzenerako aditzaille asko egoten dituk aozabalka, beste asko lerde-jarioz lo (EJ07: 1)

bixintxo-haize I.5.8

  • alditan, ostera, negugerrian batipat, bixintxo-aizeak (sortaldeko aize miña) bere marrajo-ortz-agiñez ziztatzen gaituenean, ez dugu izaten giro, arraiotan! (EJ03: 39)

bizar-labana I.5.10

  • jutarik zenbaitek beharrez bizar labenak, gainbetak zeduzkaten (HE58: 66)
  • makilaz, bizar labanaz eta burdin ziriz armaturik ginen (HE58: 64)

bizi-antz II.5.2.2

  • baina nola erran bizi-lege biziantza berri bat (HE58: 51)
  • hire bizi-antza itsusi hortan ez lukete lekurik (HE58: 54)

bizi-apur II.3.2.2.1

  • zuetarik dut bihotzean nere bizi apurrak eman daukedan gogorik hoberena! (HE59: 6)

bizi-denbora I.5.4.3

  • ta lenaren aldean laburra bazen ere Jesusen guerozko bizi-denbora (HE13: 65)

bizi-egun I.5.3

  • Azi gintuzun gazterik/ aita amari gostarik/ ez, hortaz ez dut dudarik;/ ez dugu aurkitzen guk heiekin/ baino bizi egun oberik,/ ez eta heien parerik,/ naiz ez ginuen mamarik/ zeren ginen pobretarik. (EJ65: 34)

bizi-gerli I.5.5

  • Eskuak arinki, xotilki erabiliz, automata baten gisa, bizi-gerlea zainetan txertatzen ari zitzaion. (HE58: 57)

bizi-giro I.5.2

  • Euskal Herritik kanpora bizi banaiz, bizigiro berri horrek moldatuko nau (EI94: 39)
  • Europa'ko bizi-giroa ames zutenak (HE28: 76)

bizi-hizti I.5.4.1

  • Osakuntza, Biziztia, Zenbakiztiak... izadi-gintzarekiko izti guztiak aurerapen aundia izandu dute (HE24: 18)

bizi-hondar II.3.2.1.2

  • galdurik indarra, ez hala beharra, deskantsuande derama bizi ondarra (EJ65: 103)
  • ez ola bearra: aise pasaturen dut nere bizi ondarra (EJ65: 102)
  • ez hala beharra: aisa pasaturen dut nere bizi ondarra (EJ65: 110)

bizi-hots I.5.1

  • ta egunkaria ... bizi-otsa ... baigenduke (HE17: 67)

bizi-kostu I.5.1

  • Lansariek, industria arruntetan beretan ere, gora egin dute bizikostuaren garestiagatik (EB20: 40)
  • ez da, beraz, harritzekoa, alde horretatik, bizikostua goraka abiatzea (EB20: 38)

bizi-laurden II.3.6.1.2

  • Gamiz diruzainak betetzen zuen, eta berak erosi bizi-laurden horretako liburuak (EJ00: 182)

bizi-lehia I.5.10

  • alkarrekiko bizi-leian dakusazkit emen (HE34: 65)

bizi-maila I.5.3

  • zerbitzuetara doa eskari berria, bizimaila gora doan arabera (EB20: 40)

bizi-odol I.5.5

  • eta zuen alde bere bizi-odolak eman artean, bizi nai du (HE13: 55)

bizi-oinarri I.5.2

  • Baina euskal prosak uzkur egin dio gehienetan gai horri. Baldinba, jasoagorik ukitu du: ez, ordea, (...) gizonarentzat (...) nagusiagorik, ez bizi-oinarriei atxikiagorik. (HE27: 299)

bizi-udaberri IV.2.2

  • zeharo enetzako ahaztu-ezinak, arras ere ene bizi-udaberriari atxikiak (EJ51: 94)

bizialdi II.7.2.1

  • bi aro izan ditu orientzat bizialdiak (HE34: 28)

bizialdi-berrixka IV.2.2

  • aita bera zanaren bizialdi-berrixka bialiko dizut (EJ05: 155)

bizibide II.7.2.2

  • goiz hasi zen bizibide eroso baten bila (HE27: 363)
  • seme alabak kolokatu (bizibidean jarri) artean (HE23: 130)
  • artan aritze-utsetik bizibidea atera lezakena (HE17: 71)
  • jendeak etengabe ziharduen lurrari bizipidea atera nahiz (HE39: 51)
  • han baitzegoen etxeko bizipide bakarra (HE39: 14)
  • vici-vide = vida, forma de (EI31: 195)

bizidun-zentzu I.5.4.1

  • leku denborazko markak bizidun zentzua dutenei erantsi behar zaizkienerako (EJ56: 32)

biziera-udaberri IV.2.2

  • naturalezaren udaberriak ene biziera-udaberriari dei egingo bailiokean (EJ51: 94)

bizigai II.7.2.4

  • orreek ez dabe lanik egin bizigairik zuzentzen (HE21: 110)

bizikide II.7.2.8

  • esposo ta bizikide on (HE13: 9)
  • viciquide = cónyuge (EI31: 97)
  • viciquide = cónyuge (EI31: 50)
  • naziño guzitako gizonai bizikidetasunera ta alkartasune-ra dei eztitsu egiñaz (HE28: 82)

bizikidetasun-lehia I.5.10

  • gizatasunaz eta bizikidetasun leiaz erne ta mamitua dago (HE28: 87)

bizilagun II.7.2.10

  • ezconduena da vici lagunaz osteroncean besterequin, ez gogoz, ez itzez (HE07: 134)
  • eta bere vici lagunarequin ere jaunac nai duan eran (HE07: 134)
  • emacume celotiac aditzera ematen du, ez diola vicilagunari amorio andiric (HE07: 94)
  • aditzera ematen du gañera, vicilagunari dion amorioa ez dala chit garbia (HE07: 94)
  • guizonac seigarren lecuan eguin bear duan gauza da bere vicilagunarequin ez izatea muquerra (HE07: 100)
  • bedereatzigarrenean debecatzen du arguiro lagun urcoaren vicilaguna cuticiatzea (HE07: 133)
  • bere vicilagunarequin paquean vicitzea (HE07: 165)
  • Donostiari emandako foru bera eman zien oiartzuko bizilagunei ere (HE33: 31)
  • mundu guztiko bizilagunena baizik (HE28: 82)
  • bizi-lagun kopuru goratuagoa iritxi dute (HE26: 294)

bizilagun kopuru IV.2.2

  • bizi-lagun kopuru goratuagoa iritxi dute (HE26: 294)

bizilege I.5.2

  • hots, bizi legea eta herio legea (EJ71: 30)
  • baina nola erran bizi-lege biziantza berri bat (HE58: 51)

bizimin I.5.1

  • gizendak eri ziralarik "bizi-min" deitu minbiziaz, mintzo zen, ixil, ez-jainkoa (EJ50: 62)

bizimodu II.4.2.5

  • bizimodu txarra emoten deutson andra sorgin bat hartu eban (HE44: 9)
  • etzuan bere bizi-modua trukatzeko itzairik arroenagatik (HE22: 77)
  • gure bizi-modua eta orrena egian ez al dira bat? (HE54: 153)

bizimolde II.4.2.6

  • guk han ezagutu genduen bizi-molden desbardintasun harrigarria (HE58: 81)

bizio-suerte II.4.2.8

  • erhokeriek eta bizio suerte guztiek egiten dute laster alfertasunera (HEAX: 39)

bizitegi-erdi II.3.6.1.1

  • aingeru guztien bizitegi erdian, aitaren aurrean, biharko eguerdian (EJ50: 134)

bizitza-egintza I.5.8

  • zugatzak ekaari oi diete ainbeste zur-langileeri eguneroko lan-sari edo jornala (bizitz-egintzan, beste langintzetan, eguara ikaskintzan eta abar) (EF92: 59)

bizitza-epe I.5.4.3

  • zeren-eta, bere bizitze epe labur horretan (EI94: 37)

bizitza-hari I.5.4.1

  • gudaren lenengo egunetik gudari ziran bi gazte lerdenen bizitz-aria etena zan (EJ49: 136)

bizitza-manera II.4.2.4

  • Chriftioaren obligacioequi vere vicice maneraren conforme cumpliceco (EJ57: 56)

bizitza-modu II.4.2.5

  • bakoitzak zer bizitza-modu egin zuan aztertu genduan (HE53: 16)

bizitza-molde II.4.2.6

  • baserritarren bizitze moldeak eta hizkuntzak (HE36: 34)

bizitza-mota II.4.2.7

  • guizonac ditu iru vicitza-mota, gorputzarena bata, animare-na bestea (HE07: 103)

bizitza-neurri I.5.2

  • Ez, jakina, gizaki bakoitzaren bizitze neurriz neurtzen badugu; bai, herrien bizia astiro aldatzen duen erlojuari bagagozkio. (HE27: 375)

bizitza-nibela I.5.4.2

  • beren herriaren bizitza-nivela ta egokera ekonomikoa bere herrian hobe ledin eginen dute (EJ61: 23)

Bizkai-dantza I.5.9

  • Bizkai-dantza an ba dute urtean askotan (HE18: 39)

bizkai-euskara I.5.9

  • bada ez dauquee liburu bizcai eusquerea iracatsi leienic (HE20: 195)

bizkaitar nahiz bertze edozein eskualde usain IV.3

  • vokabularian bizkaitarr nahiz bertze edozein eskualde-usaina agertzea ez-lizate kaltegarri (HE26: 287)

bizkar-azal I.5.3

  • baratxuri xixter batzu lan hemenka sartuak bizkar azalaren barneko aldetik daukan haragi uzten horail ahotik ezin utzizkoan (HE59: 30)

bizkarrezur I.5.3

  • eta nere bizkar ezurrak bere eskuz arrapatuaz, lurreratu izan nai niñun (EJ81: 49)
  • Jaso nenduben danau mancauta, Bizcar azurra ausiric (HE20: 62)
  • egunen batean bizkar hezurra hautsiko diat (HE35: 59)
  • zergatik pilotariari usu bizkarhezurra doi-doi bat ezker zeiharkatzen zaion kanpo alderat (HE59: 11)
  • Atera nai eta ezin kendu. Ainbesteraño sartua bizkar-ezurrean (EJ78: 42)
  • Gure aiton ori an omen zegoan eta zas! Bizkar-ezurretik sartu arpoia (EJ78: 42)
  • Ezarri zion firme bizkar-ezurretik, jendiak esan zuan: Orrenak egin dik! (EJ78: 32)
  • Azak lenengo, odolki ta txerriaren bizkar-ezurrakin gozatuak (EJ62: 96)
  • Gaztaiña janez muturra laztu ta bizkarrezurra legun (HE18: 70)
  • Bata, bizkarrezurra apurtuta (EJ49: 136)

bizkorgarri-pixka II.3.2.2.2

  • jaquizu, nayago luqueela chocolate ona, edo vizcorgarri piscabat (HE07: 223)

bizkotxo-gai II.7.2.4

  • Atxoa sukaldean bixkotxa gaien aphailatzen ari zen (HE32: 21)

bizkotxo-ontzi I.5.10

  • Peyok erhiarekin bixkotxa untzia idekirik erakusten dio (HE32: 26)

bokadilo-paper I.5.10

  • lehen baino kolilla gehiago lurrean, auts gehiago, bokadillo paperak (HE35: 27)

bokalerdi II.3.6.1.1

  • falsoac: bi silabaz ebaki behar da, -o- vokalerdi eginik: falswak (EJ80: 40)
  • lau silaba baizik ez zaio zor; -i- vokalerdi bailitza ebaki behar da, (EJ80: 46)

boketa-lats I.5.10

  • itaxurak deusek ez ditu boketa latsa batek bezain agerian ezartzen (HE59: 46)

bola-leku I.5.10

  • Eri batzubetan egotendira pelota lecubac, eta bolaalecubac, gentia divertiduteco (HE09: 31)

boluntario-konpainia I.5.1

  • Orion zegon voluntario konpañi bat (HE23: 88)

Borda-alde II.8.2.3

  • Saltsamendi'ko puntatik berago, Itziar aldera, badago mendi-mutur txiki bat. Murgizarreko Borda-aldea du izena (HE29: 10)

borda-zoko I.5.9

  • Zer dela eta ikusten zaituztet goibel borda-zokoan kokildurik (EJ53: 47)

borobil-alde II.8.2.3

  • Derrior borobil aldearekin bea jo bear zuan aurrena (HE29: 32)

borra-kirten I.5.3

  • Aizkora-kertenak eta borra-kertenak egiten batzuek bagenekigun (HE29: 87)

borroka-bolada I.5.4.3

  • Borroka boladetarako hain zuzen ere, moldatzen hasten diren erakundeak (EJ52: 30)

borroka-dei I.5.10

  • Itxumustuan presa bizian burruka deiak indar dik (EJ69: 9)

borroka-egun I.5.4.3

  • Burruka eguna bañon lenagotik lubakiak egin genitun (HE23: 112)
  • Lendabiziko borroka-egunetan, ez genduan ez potajerik (EJ49: 33)
  • Dan-danak jan genituan, eta geienak borroka-egunetan (EJ49: 33)
  • aldian litro erdiaren erdia alegia; bañan ura ere borroka-egunetan (EJ49: 29)

borroka-ele I.5.10

  • Poesia honek burruka ele honek, berarekin dakar langileriaren elkargorako kalapioa (HE56: 12)

borroka-fronte I.5.10

  • Vietnamgo gerla sozialismogintzaren borroka frenterik inportanteena da (HE37: 111)

borroka-indar I.5.10

  • hain zuzen hortik datorkiola bere borroka indarra eta esperantza (EI94: 26)

borroka-klase I.5.1

  • Hitz egin zuen langileriaz, klase arteko burrukaz, burruka-klaseaz, alienazioaz (HE39: 11)

borroka-leku I.5.10

  • bañan goizeko lauretarako borroka-leku eta frentea jarriko genduala (EJ49: 149)

borroka-prozesu I.5.4.3

  • jabetasun hau borroka prozesu baten barnean bakarrik lotzen dela (EJ52: 33)

borroka-saio I.5.6

  • Ez al dakik zer burruka-saioa egin genduan? (EJ66: 111)

borrokaldi II.7.2.1

  • Gogo-berotasun eta borroka aldiak ziran (HE28: 77)
  • Billarreal'ko burruka-aldian il zan (EJ60: 88)
  • Billarreal inguruan giñan, Pagotxiki'n-edo, ango burruka-aldia bukatu ondoren (EJ60: 18)
  • Adibidez, Sabigain'go burruka-aldia berriro eta zeatzago idatzi (EJ60: 15)
  • Nafarrete'ko burruka-aldia bukatu eta andik lau bat egunera egin zuten (EJ49: 14)
  • batalloi orrek borroka-aldi izugarria egin zuan (EJ49: 163)
  • Burruka-aldi auetan il zan Alejandro Lizaso au, oso txistulari ona omen zan (EJ49: 157)
  • Oso gogorra izan genduan borroka-aldi ura (EJ60: 155)
  • Gatazka hamorratua, burrukaldi ertsia, Buztina hilaren kontra, genbiltzan izakiak (EJ50: 127)
  • Heldubada, borrokaldi batean nere galtzeko beldurrean (HE58: 85)

bortu-gain II.8.2.11

  • San Bartolomein ermita bortu gain hartan omen baita (HE60: 152)

botere-erlazio I.5.1

  • Botere-erlazioak proletalgoaren alde desplezatuz estatuaren barruan (EJ52: 56)

botika eta mediku zuzenbide IV.2.1.1

  • botika eta mediku zuzenbideak nahi dituzunak emanen dizkizut (HE35: 108)

boto-zerrikeria I.5.1

  • boto-zerrikeria honetan, batzuek saldu eta besteek... ere bai (HE33: 111)

botoi-errenkada I.5.4.2

  • Botoi errenkada bikoa (HE23: 137)

boz-erdi II.3.6.1.1

  • erraten ziok boz erdi apal batekin (EJ72: 49)

briskaldi II.7.2.1

  • Afalostean briskaldi bat. Pentsatu baino hobeto dioak gauza. Pattarra ere sujeritu zuen eta Lasundak berehala berehalaxe atera (HE39: 95)

broma-pixka II.3.2.2.2

  • Broma pixka bat gustatuko zitzaion, bañañ ainbestekoa ez (EJ79: 43)

bukaera-bertso I.5.8

  • Bukaera-bertsoa, azken-agur gisa, gaizki egindakoen barkeskea da, gainera (EJ00: 194)

bular-barru II.8.2.7

  • Neskak entzun ezkero danbolinen otsa taup taup bularr-barruan dauke euren biotza (EJ70: 73)

bular-erdi II.3.6.1.1

  • Bañan makurtzen asi zan orduko, zast!, ari bular erdian balazoa (EJ60: 130)

bular-gain II.8.2.11

  • nola pilotak bular-gain eta beso-ginarra hartzen dituen larrupetik lodigune batzuk agertzerainokoan (HE59: 11)

bular-hauspo I.5.2

  • Galtzara-ertzeko ermita-ataritan, gurutzea bizkarretik kendu ta atseden pixkat artzen du, bular-auspoak indartu ditezen (EL70: 104)

bular-inguru II.8.2.13

  • Ez da dembora asco ecusten cirala emacumeen bular-inguruan ustai andi batzuec (HE07: 120)

bular-kaiola I.5.9

  • zer gibelondo heldu zaion bular-kaiola edo sahets-hezurreria guziari (HE59: 11)
  • Bi begi eder eta zango-aztalak giartsu; 0,90 inguru bular-kaiola; ipur-masaillik badunik etzaio igartzen (EJ03: 21)

bulego-lan II.6.2.4.3

  • bulego lanak gehienik eta maizenik (HE27: 368)

burdin barra I.5.7

  • ceñi jagocan ijestea edo irutia burdiñia, ecarri artian burdin-barra izatera (HE20: 127)

burdin danga I.5.7

  • betiko burdin dangak musika ero baten gisa nola nahi hasten nola nahi burutzen (HE58: 85)

burdin eta berun-zama IV.2.1.1

  • Nik ere ba-nerabillen burni ta berun-zama; ez nuen balarik jaurti, bat eldu zan nigana (EJ50: 156)

burdin hari I.5.7

  • Burdin harizko hesirat heldu zeneko (HE59: 33)
  • burdin hariz berdin hetsia (HE59: 25)
  • burdin hariz eta paxet gora batzuez hetsirik (HE59: 25)
  • Baserriaren ondoko esia ere egin liteke burniari (alanbrea) beste gasturik gabe (EF92: 100)
  • sei burni-ari zintzilik. Pin! pon! pun! pan! Lau tanta belarrietan (EJ50: 65)

burdin hizkuntza I.5.7

  • burdin hizkuntzaren aipu baitakar (HE30: 222)

burdin hots I.5.1

  • Ura burni otsa! (HE23: 47)
  • ura burni otsa! (HE23: 30)

burdin kako I.5.7

  • baraz cemotela bere gorputz burni-cacoz aguitz urratu artan azotaldi zuqueen gogor-en bat (EI31: 168)

burdin kato I.5.7

  • chiriquiña edo burdincato bat iraatsiric, darue gabipera (HE20: 127)

burdin kutxa I.5.7

  • joan ziran burdin-kutxa txiki bat erosten (HE21: 51)

burdin lakio I.5.7

  • burdin laquirijo bat iminiric, artuten ditu (HE20: 155)

burdin lan II.6.2.4.3

  • itxas-industriari ta burdin-lanari ekin zieten (HE33: 17)

burdin lantegi I.5.5

  • bertsulariaren denboran olak edo burdin lantegiak ari ziren zabaltzen Luzaiden (EJ65: 33)

burdin mailu I.5.7

  • Burdin-mailu hotsak aditu zituen azkenik eta sutegira hurbildu zen musika bizi haren berri ikastera (EJ53: 43)

burdin mailu hots IV.2.2

  • Burdin-mailu hotsak aditu zituen azkenik eta sutegira hurbildu zen musika bizi haren berri ikastera (EJ53: 43)

burdin makila I.5.7

  • "Makil"ek eskatzen du bere burni-makil (HE18: 36)

burdin meatze I.5.5

  • Gogorra egin bear danean, altxairua, burni-miatzari daukan fosforoa kendu bear zaio (EF92: 33)
  • Garoak ere euskalduntasuna ta burdin meatzak elkarren etsaitzat jotzen dituela (EJ20: 27)

burdin mendi I.5.7

  • burdin-mendietako seme izaki, arlo xotiletarako ez zirela gauza'bota zionari zalantza handirik gabe bidali zion erantzun zorrotz eta trebea (EJ00: 197)
  • i gueiena goratzen auen gauza eztituk ez ire legue zarrak, ezta ere ire burni-mendiak (EJ07: 1)

burdin negozio I.5.6

  • Burdin-negozio batean hasten da (HE27: 336)

burdin ola I.5.5

  • Izen honekin, burdin-olak aipatu nai du autoreak (HE33: 35)

burdin pusketa II.3.2.1.8

  • Bainan bere autoa burdin pusketan zuen, eta erosi zuen orduan "4-L" bat (EJ04: 106)

burdin sare I.5.7

  • harrasi batek zabaltzen duela eta beste batek goititzen, burdin sarea hegian (HE59: 38)
  • leio bat aundi samarra zeukan, eta berak burdin-sare sendoa (HE50: 19)
  • sutako prasa ondoan jarri burni-sare baten (HE29: 64)

burdin saredun I.5.7

  • Tsilin-otsa entzun eta Jesus esan-orduko, agertu iakazan geienak burdin-zaradun leio aundi baten atzean, aldra aundian (EI99: 151)

burdin tranpa I.5.7

  • Nerequin ditut beste gauza batzuec, ta naasi guciac ipinita, burni trampa paratuta (HE20: 164)

burdin uztai I.5.7

  • Soka-muturrarentzat ere orra or nun dagon burni-uztai edo txingeta (EJ03: 11)

burdin ziri I.5.7

  • makilaz, bizar labanaz, eta burdin ziriz armaturik ginen (HE58: 64)
  • Leihoak mukurru dagode beteak ikusliarrez, burdin ziri batzuen artetik (HE59: 41)
  • paxet batzuek jasaiten zituztela, burdin ziri mehe andana bat (HE59: 65)
  • Aski zen, ezkerreko eskuaz burdin ziria atxikiz (HE59: 66)
  • burni-ziriak eta borra egin omen zituan (HE29: 69)
  • burni-ziri batzuk sartzen zaizkio ta borrarekin jo (HE29: 102)
  • burni-ziriak eta borra bertan utzi (HE29: 106)

burdin ziri mehe andana IV.3

  • paxet batzuek jasaiten zituztela, burdin ziri mehe andana bat (HE59: 65)

burdina-amarra I.5.7

  • lenago legez iñor begoan kantetan laster burrdiña-amarrak oi eutseen berrnetan (EJ70: 49)

burdinaga I.5.7

  • bacochac bere burdinaga edo palanquiaz (HE20: 127)

burdinbide II.7.2.2

  • burdin bidetan aldiz, sabela nahasi (HE51: 22)
  • urrutiko tokietatik burdinbidez etorriak balira (EF92: 98)
  • Eurak ezabalako nai izan itasi burdin-bide bat egiten errien erditi (EI99: 159)
  • Gaurko ibilbide ederrekaz, burdin-bideakaz batez be, usteldu orduko eroan leikez uri andietara (EJ07: 2)
  • Biarritzetik Donostiarateko hegia burdin-bidez urtetik urtera xehekiago ikertzen zutelarik (HE59: 100)
  • Zernahi lan bururatu, dela burdin-bide, hiri, ur-erreka, dela itsas-untzi, eskoletxe, mekanika, bainan paperra dirutzat ibiliz, azkenekotz gertatu duk hauxe (HE59: 117)
  • Gau guztian lanean aritu giñan burni bide ondoan (HE23: 89)
  • Dana burni ta saltsarri, lur-azpian meazulo gisakoak alde orotara, burnibide ta guzi (EJ03: 53)
  • Kanpai-ots negartia nagusituko da; jadanik, Hendaya-ko burnibidean latzgarriagoa du trenak irteeran txistua. Amaikatxok galduko dute bizia! (EJ03: 40)
  • Donosti'tik Bilbao'rako burni-bideak eta karreterak egin ziranean (HE29: 51)
  • Frantzes oiek burni-bidea egitera etorriak ziran (EJ67: 211)

burdinbide-habe IV.2.2

  • Parapetotzat burnibide abeak bata besteren gainka (HE23: 126)

burdingai II.7.2.4

  • Burdingaija [zerrenda] (HE20: 135)
  • haratekoan: harri, egur edo zur, ile, azienda, ilar, ikatz, burdingei; hunatekoan (EJ72: 56)

burdinola I.5.7

  • Erruz zen burdinola herri lurretan eta ingurukoetan (HE33: XXI)
  • Au dela ta, burni-olarik ez ba zegoen Antigua'n, batelak eta ontziskak egiteko ontzitegiak baziran ordea (EJ51: 21)

burezur I.5.3

  • Buru azur biribilla da beste azur batzuben batzacuntzia (HE20: 85)
  • Munduko otso guztien buruhezurrak dituk, erantzun zion azeriak (EJ53: 47)

burges edo intelektual kultura IV.2.1.1

  • Burges edo intelektual kultura hau (EI94: 22)

burges-ideologia I.5.2

  • Lehen alderdi iraultzaileak bereganatzeko gauza dela esan dugun burges ideologi nagusiak (EJ52: 34)

burla-aire II.5.2.1

  • Jonen apaizgaitasuna probetxatuz, burla aire zorrotzez bota zion (HE39: 92)

burmuin I.5.3

  • Burumuinik ez delarik gutxi balio du hitzak (EJ53: 54)
  • eta hortik geroz liburuak ezein ere azantzarik egin gabe sartzen ziren burufuinean (burumuinean?) (EJ61: 9)
  • Jaio berritan osasun oneko, gaxoaldi batean burumuiñ azala puztu egin omen zitzaion eta ara, alako aur ederra bein betirako ondatua (EJ03: 32)
  • Eskuek eta buru-muinek elgar eskolatu, hezi eta hazi arau gizon egiten gara (EJ54: 741)
  • gaixo aldi bateko sukar erreak ustez buru-muñak ukitu zizkion (EJ03: 15)
  • oinak bezala gogortzen zauzkitzu eta lokartzen buru-muñak (HE59: 83)

burra-poxi II.3.2.2.2

  • Eçarraçu burra pochi bat casola batean, eta han fritaraçaçu tipula chehatua (EJ75: 3)

burra-puxka II.3.2.1.8

  • Urtharazten da casola batian burra puchca bat, arroltce baten handitasunecoa (EJ75: 42)
  • Eçarraçu burra puchca bat plat batean perrechilarekin onxa chehaturic (EJ75: 6)
  • Emaçu casola batian burra puchca on bat frescua, bertce haimbertce olio eta biper beltcha (EJ75: 18)

burruntzali-kolpe I.5.6

  • etxeko andrearen burruntzali-kolpeak edo aldamenekoak egin zizkioten parrak (EJ79: 15)

burruntzi I.5.7

  • esan eiozu imini daguijala urdai zati bat erreten burduntzijan (HE20: 69)

burruntzi-punta II.3.2.1.7

  • ondoren berriz, bixarra, burruntzi-puntan bueltak emanaz geratzen zaizun pixarra (EJ79: 97)

buru aztukor-altzo IV.3

  • ez errazbidez buru aztukor-altzoan (HE17: 12)

buru zuri herronka IV.3

  • Begi guztiak gure leihoetarat zuzentzen dira. Nonbait debru bat agertu balitz bezala, muruari so, buru zuri herroka bat ageri da. Emeki gure etxeari buruz ibiltzez hurbiltzen dira. (HE58: 83)

buru-atal II.3.2.1.1

  • Ikusi, Renan, Histoire des langues sémitiques, V. liburua, II, buru-atala (EJ06: 80)

buru-barne II.8.2.7

  • bainan buru-barnea... ez sobera eri (HE51: 39)

buru-kasko I.5.10

  • Mattinen atakadan hasi zen, buru kaskoa pelatua zuelakotz (EJ04: 99)

buru-kategoria I.5.9

  • mentalidade edo buru kategori berezi batzuekin jantziak guri ematea (EC70: 102)

buru-kolpe I.5.6

  • buru-kolpe handiena naizela dut iduri (HE51: 32)
  • buru-kolpe itsua, hik egun batzuen gatik (HE51: 32)

buru-lan II.6.2.4.3

  • bere buruan zerabilzkien buru-lan, pentsamentu bizi iruditsu aundi auek (HE22: 14)
  • Lanaren zatiketarekiko gizonen esklabismoa izkutaturik denean, burulan eta eskulanaren arteko (EJ52: 55)
  • Ideiologi aparatu hau eskulana burulan zatiketaren eta klase hierarkiaren birprodukzio leku (EJ52: 13)

buru-langile lorealdi IV.2.2

  • Aspaldi batez, buru-langile lorealdi bat gertatu zen Errenterian (HE33: 43)

buru-letra I.5.9

  • Kopla zaharra bere K.z. buruletrez eta Gamiz bere lehenengo hiruez emanik (EJ00: 204)

buru-pixka II.3.2.2.2

  • Bale aundia sardin txikiak ezin menderatu legez, buru pixka bat duanak ori ulertuko du, ta errez (EJ69: 73)

buru-saihets I.5.3

  • Buru sahetsetikan motho-buztanduna / Lepho-gibel aldean mokanes urdina, / Balenarik gabeko soineko fin fina, / Zaiaño bat pollita ber'eskuz egina. (HE51: 54)

buru-teilatu I.5.9

  • Sombrero da querizgarrija, edo buru-tellatuba (HE20: 201)

buru-txapel I.5.9

  • guc quenduten dogun leguez buru-chapela (HE20: 58)

buru-zulo I.5.9

  • Azkenean egotzten du, buru-chilloetarik, Nola ithurriac ura cazpi canaletaric. (HE03: 103)

burualde II.8.2.3

  • Uri onen burualdetik, ondo landuriko soro, baratza ta sagastitxu batzuk agertuten dira (EJ59: 22)
  • Buru-alde ori, berriz, bizarrakin eta illeakin dana tapatuta (HE29: 67)
  • Nobela batek buru-alde argia bear dik (HE57: 111)

buruaurre II.8.2.5

  • arrantzalien aotik artu dotan lez ipinten badot izen ori liburutxu onen buruaurrean (EJ59: 7)

burubide II.7.2.2

  • Karlos IV k. 1805 izan zuen burubidean (HE33: 61)
  • Ez zion behinik behin jaramonik egin Larramendik Mendibururi eman zion burubideari (HE27: 346)
  • olerki ontan Simonide-k zerabilen burubidea (HE38: 160)
  • bakoitzak bere burubidea agertu bearra baitu (HE38: 153)
  • Besterik gabe, adierazia zegoen etxe artako burubidea (HE57: 121)
  • Aita Pedro bakartiak, santutegitik aldegin bearra ez izateagatik eta bere nagusitzari eusteko itxaropenez, burubide bizkorra artu zun (EL70: 65)
  • Zalantzan eta duda-mudan bezala, baiña bere burubidea agertzen du haatik (EC70: 81)
  • burubidezko ondorioa atera du hortik (EJ00: 209)
  • garai artako giroa, gizonen buruzbideak eta abar, beste dokumentu guziak baño obeto erakusten baitituzte (EJ60: 20)
  • ta gañera zeuk be eztozu egundo ezer ikasteko burubiderik artu (EJ59: 105)
  • Tira, tira, edan zagun zerbeza pixkat. Iritziak iritzi, Kaximirok esan duena: bestearen burubidea errespetatzen ikasi (EJ03: 56)
  • ta gañera zeuk be eztozu egundo ezer ikasteko burubiderik artu (EJ59: 105)
  • eta nai dala bata nai dala bestea, gaurr zortzi itsaroten dot zure burubidea (EJ70: 157)
  • Aitatu ditugun izkuntziaz kontrako gure buru-bideok iztegi arazoetan ere aurez zabaldu jakuz (EJ06: 80)

burujabetza apur IV.2.2

  • Buru-yabetza apurrik gabe (HE17: 25)

buruorde II.7.2.11

  • Euskaltzaindiko buruorde den Haritxelharrek hain zuzen, Bestelako aztarna argitsu bat aurkitu baitigu berriki (EJ51: 98)

burupe II.8.2.9

  • Duçun beraz burupe baiño beldur guehiago eman çaitzquitçun arguien eta talenduen gatic (HE06: 32)
  • Baldin baditutçu aberastasunac etçaçula hetan eman çure gloria eta burupea (HE06: 45)
  • Ez duçun buruperic çure obra onen gatic (HE06: 46)
  • Ez diote ematen creaturei ontasun baten ere buruperic (HE06: 70)
  • burupe izanen du eta nehoren guti beldurrik (HEAX/HE11: 7)

buruzagi-bilkura I.5.1

  • Egun hortarik landa Sarraitarren buruzagi bilkura batean (HE58: 72)

buruzagi-jende II.7.2.7

  • Billarreal'ko kantoi bateko etxe batean, etsaiaren buruzagi-jendea biltzen zan (EJ60: 18)

bustigune II.7.2.6

  • Bustigunea listuka aizatuz isillik dira gelditzen (HE18: 87)

buztan-ertz II.8.2.10

  • Borreruari danon arrtean biarr litzake buztan-errtzean imiñi laster arran tsikia eta zolia (EJ70: 45)

buztan-moko I.5.3

  • Eta inguruan ebaquico dezute zuen buztanmocoaren araguia (HE12: 14)

buztan-pala I.5.3

  • Amabost oin buztan-pala omen zan. Ez dakit zenbat metro lodian (EJ78: 43)

buztin-kolore II.5.2.8

  • Aren lengo larrosa kolore ederrak biurtu ziraden buztin kolorekoak (HE19: 94)

buztin-lur I.5.4.2

  • bustin lurreri, eun-areako 2000 kilo (EF92: 42)
  • Kare onek biziro eragiten dio luararen izaerari, bada bustin-lurretan botata, ura errezago igazitzen da (EF92: 42)

buztin-mintz I.5.7

  • Larru-azalari uarkara berezia damaio emengo inguratsak; angoak, ostera, baratzuri-zuztarraren antzeko buztin-mintza (EJ03: 77)

Cervantes aro II.7.2.12

  • Cervantes aroko erdarak (HE26: 286)

dama-joko I.5.6

  • gabean biyok dama jokuan aritzen giñan (HE23: 86)

Damaiturri I.5.2

  • Gipuzkoaren mugetan ditugu Beteluko Damaiturri eta Iturri Santu, Berrizko Murgoition eta abar (EB87: 51)

damu-bide II.7.2.2

  • Damu bide oen artean (HE07: 300)
  • ceren jayo bea duan fedeac eracusten digun damubidetic (HE07: 307)

damu-malko I.5.1

  • Zeñek eragin ote du damu-malko ta zeru-min geiago gure koru onek baño? (EL70: 232)

danbateko-hots I.5.1

  • Danbateko otsarekin bat batera asi da jende guzia ojuka ta bullan (HE22: 16)

danbolin-banda I.5.6

  • Zortziko ori ongiyena jotzen duen danboliñ-banda osoari (EI99: 157)
  • Danboliñ-banda osorako egokiena antolatua aurkezten dan zortzikorik onenari (EI99: 157)

danbolin-dantza I.5.6

  • Piestara, biguirara, eromedijara, araura, ta tambolin dantza, al izan ezquero, inos paltau ezdaveenac (HE09: 203)

danbolin-soinu I.5.1

  • Danbolin-soiñua da Amazkar'en bera -Zubieta'ko Pontxo urteroz errira- (HE18: 16)
  • Danbolin-soiñua errazago aditzen diat (EJ07: 1)

dantza eta kanta-saio IV.2.1.1

  • baina ostiralean bertan (Ekainaren 2-an) ba zegoen lehendabiziko dantza eta kantasaio bat (EJ51: 60)

dantza-azken I.5.3

  • Noizpait dantza-azkena da, -pestaren ondarra- (HE18: 42)

dantza-garai I.5.4.3

  • euskerari etzaio oraindik dantza-garaia eldu (HE28: 74)

dantza-hots I.5.1

  • Huna ttunttunaren dantza-hotsetan Ezereza uhin bilhakatu da (EJ50: 60)

dantza-jauzi I.5.1

  • Hoinbertze puskarekin dantza jauzietako ez ginintazkek hanbat; laneko, aldiz, bagituk... doi-doia. (HE59: 113)

dantza-kantu I.5.10

  • kantu bat eman zuen harek ere, bainan dantza kantu bat (HE59: 86)

dantza-kontu II.6.2.4.2

  • dantza-kontua nola izan zan gogoratutzen al zera? (EJ79: 41)

dantza-lagun II.7.2.10

  • dantza-lagun ziraden autu zorionez (HE18: 15)

dantza-orkestra I.5.10

  • dantza-orkesta dantzut, aldizka (HE34: 27)

dantza-saio I.5.6

  • Bere dantza-sayo ori bukatu zuenean (HE22: 46)
  • An pesta izaten dek, eta dantza-saio batzuk egin eta erri aldera (EJ62: 62)

dantza-soka I.5.10

  • Ta eguna bukatzeko, dantza-soka atera zuten (EJ76: 15)

dantza-suerte II.4.2.8

  • jotzen zituztela superki mutxiko, fandango eta bertze dantza suerte hainitz (EJ72: 35)

dantzaldi II.7.2.1

  • ta gero auspo-soiñuaz dantzaldi sekulako bat egin daigun (HE21: 36)
  • Lenengo dantzaldira duteneko deitu (HE18: 41)

dantzaleku I.5.10

  • dantza leku guzietan, ahal duanarekin "ligean" dabillela jakiteko (HE35: 48)
  • dijnitatea galtzen duzute, Embassy-n, edozein parke edo dantza-lekutan (HE35: 49)
  • baserri usainezko izen dotorez bateau: Mama Gozoa (Enbeita kaleko taberna), Txinboen Kabia (Lauaxeta kaleko dantza lekua) (HE44: 11)

dantzari-lagun II.7.2.10

  • dantzari-laguna du oin-abe zutia (HE18: 126)

dantzari-talde II.2.2.1.4

  • Lasa-ko dantzari-taldea ikusi dugu igandean kaleetan barrena (EJ51: 67)

dantzatoki I.5.10

  • Behin, inauterietan, dantzatoki bat behar zela ta, Aranatarrei sala bat eskatu zieten (EJ20: 34)

dantzaurre II.8.2.5

  • Batzutan dantzaurrea atera eta bestetan zelebrekerian (EJ78: 45)
  • Aurreskuak ederto egin eban dantzaurrea (EI99: 141)

deabru-etxe I.5.4.2

  • Anjel sendatuko dun aurki eta joango ditun deabru etxera naigabeak (HE19: 52)
  • uste nuan deabru-etxera nijoala (HE22: 40)
  • joan zituan deabru etxera Pepeten jan eranak eta jolasak (HE19: 97)

deabru-haitz I.5.2

  • Deabru-aitza zuan izena gu gazte giñanerako (HE25: 59)

debozio-leku I.5.10

  • Ez uste, ordea, debozioleku danak aitatu ditugunik (EL70: 158)

dei-aldi II.7.2.1

  • dei-aldi = llamada. Bada oriec ere S. Matheo bezala Jesusen lembicico dei-aldian joan ciran Jesus berari cerraizcala (EI31: 210)

dei-paper I.5.10

  • Han dei-paperak eman zerautzkiguten (HE58: 63)

dei-txartel I.5.10

  • bere Juntak Donapaleura eta Donibane Garazira biltzen zirelarik, Juntarako dei-txartelak (EJ51: 68)

deiadar-hots I.5.1

  • Onen ingurutik laño artera tiroka ekin genion, eta bai ixildu ere azkar asko deadar-otsak (EJ60: 76)

deitura-kontu II.6.2.4.2

  • Landa-tarrek, hortaz, ez dute deitura-kontutan euskaldunek bezala egiten (EJ51: 46)

demoniokume II.7.2.9

  • Gure errian ez ei-zan aren moduko mutil demoniñokumerik ikusi (HE31: 16)

denbora-apur II.3.2.2.1

  • oraiño denbora aphur batez hautan egon behar dut (HEAX/HE11: 93)
  • non ecin eraman duen, emazteac dembora apur batzuec ere obra onetan igarotzea (HE07: 98)
  • ta, an ni zenbait denbor-apur egoten nintzanetan ere, izan oi zen ezin bestez, (HE13: 45)

denbora-hitz I.5.4.1

  • Beti'ren antz aundiagoa du beste denbora-itz guziak baiño, (EJ50: 83)

denbora-parte II.3.2.1.6

  • Gure arreba Iruñera jina da orai bizitzera eta menturaz, denbora parte bat hor egon gira (EJ68: 52)

denbora-pixka II.3.2.2.2

  • Dembora pisca batean chit ongui beguiratu cioen (HE07: 67)
  • Handik denbora pixka batera berriz ere gose eta lagunak ez ageri (EJ53: 38)
  • Orano dembora phichka bat, eta ene besoak tiesotuko dituzu zurenen laguntzeko (EI58: 45)
  • Gero, emen denbora-pixka bat artzen nuan, ta bertsoak jarri bear nituala ta auek jarri (EJ66: 139)

denbora-pixkatxo II.3.2.2.2

  • Denbora piskatxo batian, esan zien langilliai Franziskok, egon zitezela geldi (HE54: 151)

denbora-puska II.3.2.1.8

  • eta dembora pusca batean iraun nuan vicitza onean (HE07: 281-282)
  • Jauna, igaro nuala dembora puscaren bat vicitza gaiztoan (HE07: 288)
  • emacume aurreguin berriac utzi dezaquee meza dembora pusca batean (HE07: 49)
  • Cristauen leguean ere emacumeac, aurra eguinda, egon oi dira dembora pusca batean elizara bague (HE07: 50)
  • denbora puska bat pasa da eta zein kasu gutxi egin zaion agiri honi (EJ52: 11)
  • An denbora puska batean egon giñan, ta sei bertso auek jarri nituan (EJ66: 123)
  • Orduan mutilzarra asi omen da Jesus da mekauen, denbora-puska baten (HE29: 72)
  • Egon zan denbora-puska baten (HE29: 130)
  • Orain dala denbora-puska bat (HE29: 15)
  • Gero, andik denbora-puska batera (HE29: 49)
  • Ataun'go errian ere egin omen zuan Txirritak denbora-puskaren bat (EJ79: 37)
  • Guk or, Pirineo aldean, denbora-puska aundia egin genduan (EJ66: 90)
  • Orduan ala gelditu zan kontu ori, bañan, andik denbora-puska batera, lapurra fabrikako beste neskatxa bat zala azaldu zan (EJ67: 134)

denbora-zati II.3.2.1.9

  • Ibilli ta ibilli, aldi edo denpora zati baten ondoren, auxe jazo zan (HE21: 95)
  • Bereziko nituen nik nere denbora-zatia, nere Jauna maitatzeko (HE13: 102)
  • nik eguin bear ditudan gauzak ikasten, zenbait ordu edo denbora zati? (HE13: 46)

denboraldi II.7.2.1

  • Txirrita denbora-aldi bat Frantzian egiña zan (EJ79: 18)
  • Guizalditic guizaldira, eta dembora alditic dembora aldira (HE40: 7)
  • Ereji baten azpian egon diran demboraldi gucietan chit sarri icusi da (HE40: 67)

denboraldi-puska IV.2.2

  • Artzai bat edo beste egoten da denboraldi-puska baten (HE29: 16)

denboralditxo II.7.2.1

  • Grazianok denporalditxo bat egin zuen aren etxean (HE24: 12)

denborale-egun I.5.4.3

  • Bein baiño geiagotan ikusi ei-eban ardizaintzaille orrek neguko denborale-egunetan (HE31: 21)

denda-bazter II.8.2.8

  • goiz batean zegoan Patxi bere denda bazterrean (HE19: 103)

denda-zoko I.5.9

  • edo denda zocoetan autsac, eta sitsac uquituric ceuden gayaquin (HE07: 167)

dendal-harri I.5.10

  • dendal-arrija= piedra sobre la que se fija el dendal (apoyo del mazo y su sostén en las ferrer ías). (HE20: 134)

desafio-kutsu II.5.2.9

  • Desafio-kutsua duten itz auek ere idatzi zituen (EC70: 33)

desipuintze-lan II.6.2.4.3

  • desipuitze-lan handia daukagula euskal kulturan (EI94: 25)

deskripzio-molde II.4.2.6

  • Euskal-nobeletan irakurtzen diran deskripzio-moldeekin ohituta daudenek ez dute behar bada Saizarbitoriaren joera konprenituko (HE35: 10)

despido-alor I.5.4.2

  • Empresari beti ere prerrogatibaren bat kenduaz joatea: despido alorrean (EJ52: 35)

dezepzio-planta II.5.2.10

  • Neskek egundoko dezepzio plantak egin zituzten (HE39: 106)

diakonu-buru II.7.2.3

  • Hamazazpigarren mendearen azken partean Iruñeko diakon-buru zen (EB87: 50)

dialektika-mugimendu I.5.4.1

  • Bizi-beharrak eta geografiak ezarritako baldintzek dialektika mugimendu bat suposatzen dute (EJ52: 19)

dialogo-teknika I.5.10

  • gaurko gaztelaniazko nobelaren dialogo-teknika bizi, arin eta konplejoa (HE35: 8)

dibujo-pilo II.2.2.2.6

  • Pariseko pintore bat be iñoz etorri dok, euskaldunen semia, eta dibujo pillo bat eginda jaukak (HE31: 35)

dibulgazio-lan II.6.2.4.3

  • eta dibulgazio lan politak dauzkagu (EJ20: 9)

diferentzia-apur II.3.2.2.1

  • multinazionalen bilakerak gizarteari ekarri dion azken autonomia eta diferentzia apurrak galdu (EJ52: 17)

diputatu-gai II.7.2.4

  • 1849-an Chaho deputatu-gaiaren alde (HE43: 14)

dirditz-uztai I.5.7

  • urteak zear ez-ilkorren dirditz-ustaiak bil-bearra? (HE17: 36)

diru-aldi II.7.2.1

  • bada, diru-aldi dabenean be, ogi zorrak kitutu ta praka-jaka mengel batzuk egin ezkero (EJ59: 48)

diru-apur II.3.2.2.1

  • Geu ilteko arriskuan garabilzuz diru apur batzuk irabaztearren (HE21: 107)
  • Orixe erosten enpliatuko ditut lapurrak utzi zizkidaten diru apurrak (HE19: 86)
  • onetan gastaten daben diru apurra, esan leike aurreratu eguin dabela ta leku on baten ipiñi dabela (EJ07: 2)

diru-arazo I.5.1

  • Bertako diru-arazoetan parte artu zuen (HE33: 71)

diru-ataka I.5.10

  • Inflazio-arriskua dagoenean, diru-atakak neurriz itxi (EB20: 16)

diru-erakunde I.5.10

  • Urre-Ganbio-Patroia deritzan diru erakundea hondatua dela eta, iraganaldi honen atzetik (EB20: 9)
  • Inperialismoaren kontradizioek erakarri bide dituzte gaur egungo diru-erakundearen hondamena eta dolarraren ahuleria (EB20: 10)
  • Mendebaleko diru-erakundearen kinka USA-n sortu dela (EB20: 10)
  • Nazioarteko Diru Erakundea suntsitu egin da (EB20: 9)

diru-harpide-iragarki agindu IV.2.2

  • bazkun guziek, norbere lurraldean, asi bitez erriz-erriko lanean, diru-arpide-iragarki aginduak yasotzen (HE17: 75)

diru-kontu II.6.2.4.2

  • Diru kontuan, ez du hori egiterik izango (HE37: 113)
  • premiazkoa dela diru kontuetan axoladuna izatea (HE37: 116)
  • donostiarrok diru kontutan apalagoak gera (EJ64: 77)
  • San Inazio ikastetxera aldatu zuten, diru-kontu eta aministrazioan jantzi zedin (EJ00: 178)
  • Dena den, otsailaren lehenetatik bere esku zeraman diru-kontua edo zor-aministrazgoa (EJ00: 178)
  • Iruñako zerga edo diru-kontuak ekartzen dituen orri batean Luzaideko etxeak aipatzen dira (EJ65: 23)
  • Geldik dagoana baño ibiltzen dan eraketa egingarriagoa dala ta diru-kontuan obea (EF92: 104)

diru-kopuru I.5.7

  • dirutzarekiko azterketa egin behar denik eta diru kopuruaren gehiegizkoak eragin dezaken bultzada ere kontutan hartu behar denik (EB20: 47)
  • bestalde, diru kopurua nahi-ta ez ugaldu egiten da (EB20: 46)
  • Diru kopuruaren teoria [tit] (EB20: 14)
  • USAko inflazioaren sorrera, beraz, erresuma honetan diru-kopurua gehiegi handitu delako izan da (EB20: 14)
  • tenore batetan, diru-kopurua gutitzen bada, -esaterako, kreditoak hertsiaz-, mundu guztiak, talde guziek ez dute herstuasun hori berdin jasango (EB20: 17)
  • Zer dela-ta diru-kopuruaren handitzea? (EB20: 15)
  • diru-kopurua da prezioen mugidaren eragilea (EB20: 16)
  • Aski da, beraz, diru-kopuruaren giltzak eskuetan eduki eta antzez maneiatzea (EB20: 16)
  • "Diru-kopuruaren" teoriatik hasi, "Eskari" eta "Kostu" teorietatik iragan (EB20: 13)
  • guti zezala USAko ekonomian tenore hartan zegoen diru-kopurua (EB20: 15)
  • diru kopurua ere, bidenabar, ugaritzen ez badoa (EB20: 15)

diru-korronte I.5.4.1

  • diru-korronte berria ez da berdin zabaltzen alde guztietara (EB20: 17)

diru-laguntza I.5.6

  • Kanpainarentzat diru laguntza, hain premiazkoa dena (EI94: 56)
  • Sindikatuek ere badutela kapital apurren bat, baita ere diru laguntza bat eskeini diezaiekela alderdi politikoei (EJ52: 35)
  • Hiriak berak eman zion bere diru-laguntza Ondarribiari (HE33: 71)
  • Aurrera egiteko beharrezkoak diren irakasleak eta diru-laguntzak ezarriz (EJ56: 106)
  • baserritarrik ahulenek ez dadukate diru-laguntza lortzerik (EJ51: 72)

diru-merkatu I.5.4.1

  • Esaterako, finantza-taldeak eta industria handietako ugazabak elkarturik daudela, eta diru-merkatua, horiek maneiatzen dutela (EB20: 17)

diru-meta II.2.2.3.1

  • Beren azken orenian Sar diten itzalgunian Diru metaren barnian (EJ65: 61)

diru-mordo II.2.2.2.2

  • Pagoeta'koak artu ditek diru-mordo ederra piñudia salduta, basarria erosi zuten urtean aldatua (EJ62: 10)
  • soldaduzkatik libratuko litzake ta, or diru-mordo bat gastatu bearrean, emen irabazi egingo luke (EJ62: 88)
  • Bien artean eun erralde pasako omen dituzte ta diru-mordo ederra artuko dute (EJ62: 56)

diru-mordoska II.2.2.2.2

  • Amerikatik etorri zaidan semeak ere beñepein diru mordoska ederra ekarri dit, eta aurera pauso (EJ07: 3)

diru-multzo II.2.2.2.4

  • USAko Banketxe Nagusiak bil zezala diru multzoa merkatutik (EB20: 15)

diru-oztopo I.5.1

  • Gizon aberatsa zen, berala diru-oztopo ederrik ezagutu zituen (HE58: 70)

diru-pila II.2.2.2.6

  • diru pillaren erdia edo laurena edo eskintzen dautsola (HE21: 43)
  • dendatxo ontatik eramangoa zioten diru pilla ori (HE61: 14)

diru-pilo II.2.2.2.6

  • estu ta larri ibilli dala diru pillo galantaz (HE21: 43)
  • loteriak -espainol guztien ametsak- diru pilo polita uzten diolako (HE27: 336)
  • besteori diru pilloak ortik edo emendik laster irabazteko (EJ59: 106)

diru-pitin II.3.2.2.2

  • illotzari lurra emandakoan, bakoitzak diru-pitin bat ematen zuen mezak ateratzeko (EJ07: 1)
  • Diru-pitin bat gueiago irabaztearren eztezagun eguin oraiñarte eguiten deguna (EJ07: 1)

diru-pixka II.3.2.2.2

  • nere ama gaiso oraindik bizi ote dan enekinarentzat diru piska bat eskatu niyen... (EJ81: 23)
  • ezin janik, diru piska bat beren eta bere señidien gosea bete zezaten eske (EJ81: 40)
  • Badaukoz lurrak eta etxe batzuk Antoniok. Baita diru pixkat be bai, baiña beti geiago eta geiago gura izate (HE31: 37)
  • Eta diru pixka bat emon eutson, gosea kentzeko (HE31: 63)

diru-politika I.5.10

  • Diru politika horren erroa non datza? (EB20: 15)

diru-poxi II.3.2.2.2

  • Diru poxi batzu ere ba bitartekoer atxikitzeko eman (HE59: 37)

diru-puska II.3.2.2.3

  • Diru puska bat egin zun azkenean (HE23: 53)
  • Estutasun onetan joan zan adisquide bategana, eta quendu cion diru pusca bat (HE07: 67)
  • Soldaduzka ez da ain txarra, diru puska bat izan ezkero (EJ62: 74)
  • Aizak Txirrita: diru-puska baten jabe egin gaituk, eta, olako lekutan, biyar arratsean apari eder bat zeukagu (EJ79: 95)

diru-puxka II.3.2.2.3

  • Ango Obispo Jaunak izugarrizko agur ona egin zigun. Artsaldeko seyetan juteko. Alako bazkari ederra. Diru puxka bat ere bai (HE23: 124)

diru-sail II.2.2.2.7

  • diru-sall = caudal. Ta batari ta besteari milagroz anditzen cien beren diru-salla edo seguratzen cien itsasoz vidaltcen zuten oialdia edo oialdiaren saltze ona (EI31: 345)

diru-sari I.5.6

  • eguneroko diru-sari bat ipiñi diote (HE28: 81)

diru-sistema I.5.10

  • Nazioarteko diru sistema nolakoa den agertuko dut lehenik (EB20: 53)
  • asmatua zuten diru-sistima internazionalak eman ditu bereak (EB20: 9)
  • USAko diru-sistimak hainbeste diru jalgi ez balu (EB20: 15)
  • zergatik gertatu diren gertatu direnak, zergatik lurjo duen diru-sistimak (EB20: 9)
  • Diru-sistemaren historiak hiru aro nagusi ditu (EB20: 54)
  • Diru-sistemaren aroak [tit] (EB20: 53)
  • nazioarteko diru sistemaren aldakuntzak aurrez ematea (EB20: 53)

diru-sorta II.2.2.3.2

  • Amak txukun asko prestatu zizkion erropak, txorizo, gazta, txokolate, baita dirutxorta polita ere (EJ62: 97)

diru-usain II.5.2.12

  • Agidanean, diru-usai arroxkoa dario nere erriaren izenari (HE33: 19)

diru-zati II.3.2.1.9

  • zeredozetako (au polito asmatzen dabe beti) diru zati bat bear dauala aurreztik (HE21: 44)
  • Mutilan aitak esaten deutso neskatilean aitari nai badeutso emon diru zati bat lagun etsaguntzeari (EJ70: 116)
  • Onek eukiarren diru-zati bat ta etxe iminiak neuretzat; ezin izan ni Ana Manuela! zeurea naz-ta bestentzat (EJ70: 126)

diru-zorro I.5.4.2

  • Aitac eracarri cituan oguei, ta lau diruzorro, bost eun ducatecoa bacoitza (HE07: 290)
  • Maalen guriak barriz, ez aiztia dodalako baiña, bidasotza iñok ez lakosia dauko; ta sakela edo ziskua edo diru-zorrua (EI99: 155)

dirubide II.7.2.2

  • Dirubideak eman behar dira (EJ51: 15)
  • Euskal kulturaz bizitzeko gertu daudenei (gaudenoi hobe) dirubiderik emango ez zaien artean (EJ51: 16)

disgusto-pixka II.3.2.2.2

  • Desgusto piska bat izan zuten (HE29: 54)

"dizkizute-euskara" II.6.2.3

  • Batere zalantzarik gabe, beraz "dizkizute-euskara" horren aldeko naiz (HE27: 393)

dohain edo jite mota IV.2.1.1

  • Zerk egiten duen gizon bat jakitate berezi batetarako gai bilatzen du; dohain edo jite mota guziak zeintzu diren (HE52: 5)

doinu-gailur I.5.3

  • gora eta gora omen doa doinu-gailurreraino, handik gainbehera, arnaserik hartu gabe, amiltzeko (HE27: 356)

dokumentu-hondar II.3.2.1.2

  • Goihenetxek eta Lakarrak ezagutarazi dituzten dokumento-kondarrak, Oihenartek XVIII mendean bildu zituen gaitzizen mordoak, toponimia xehearen azterketak (EJ51: 66)

dolamen-kantu I.5.10

  • Eta ez da dolamen kantu bat, azken hatsetan den jende gaixoaren zirrinta mehea (HE56: 12)

domeka edo igande-gau IV.2.1.1

  • Igaroriko domeka edo igande-gabean egin zen (EI99: 140)

domeka-arratsalde IV.2.2

  • Garaira igon naban bixikeletan domeka arratsalde batean (HE31: 47)
  • Domeka arratsalde batean egin zan lurra emotea (HE31: 16)

domeka-gau I.5.3

  • astelenean lurrpetuten dau domeka gaubean ila (EJ70: 78)

domeka-goiz I.5.3

  • bota eutsan auzoko bat mutilari esaten Marrkaidara elduteko domeka-goiz baten (EJ70: 132)

Donibane-su I.5.8

  • Doniane-suetan dabilten zagia baiño oraindi beltzago jartzen da txerria (HE18: 125)

donu, dohain eta abantail suerte IV.2.1.1

  • naturalezak berak ere anhitz donu, dohain eta abantail suertez dotatu, hornitu eta konplitu baitzaitu (HEAX/HE11: 7)
  • Gure Iaungoikoak, munduko bertze gauza guztien ondoan, gizona bera, bere gainki, bere imajinara eta idurira, bat ere bekhaturik eta bekahturen kutsurik ere gabe, anhitz donu, dohain eta abantail suertez dotaturik egin zuenean (HEAX/HE11: 19)

dorre-punta II.3.2.1.7

  • Gaurregun, lengoa izan-arren, txiki ta motzaska agiri da torrepunta, itotzen dagola ematen du, okotzeraño igo zaion etxadi-barrutian preso (EL70: 237)
  • Bakarki torrepunta gelditu zan osorik eta zutik, iñoiz baño tenteago. Ankapuntetan jarrita, eguzki zarraren azken-printzak edate-arren, gallurra luuxa-luxatuz, agur zegion agur, orduntxe itzaltzera zijoan-antziña ederrari... (EL70: 195)

Dorrealde II.8.2.3

  • Orri izena bi modutara esaten zaio: Torrealdea lengo izen zarra; baiña Gurutze-aldea ere berdin esaten zaio orain. (HE29: 11)

dotore-antz II.5.2.2

  • Egunoroko hizkaratik zettobait aldendurik egoiteaz dotore-antza ta prestutasuna bereganatzen du (HE26: 278)

dotoretasun-lehia I.5.10

  • Gainera dotoretasun lehiak emakumea eten gabe gaintzera behartzen omen zuen (HE39: 106)

dotrina galgarri-pila IV.3

  • eta alcarri lotutaco dotriña galgarri-pilla bat dala eta onegatic deitzen da guciraco zucenbide edo sistema (HE40: 22)

Dotrina-liburu I.5.4.2

  • Utergako abadearen euskerazko Dotriña-liburutik irakurten ebeela Iñusente Egunean (HE31: 76)

dotrina-liburutxo I.5.4.2

  • Euskal literaturan orain arte geienez argitaratu diranak ere iru edo lau aldiz argitaratuak izan dira, dotriña liburutxoak edo izan ezik (HE19: 15)

dotrina-modu II.4.2.5

  • Ipres-co Obispo patu gaiztoco Jansenio erejearen icasleac jarraitzen zuten dotriña modu galgarri deabruzco bat dago emen (HE40: 181)

dotrina-puska II.3.2.1.8

  • Baña beinic bein itandu biar deutsagu dotrina pusca bat (HE20: 154)

dozena-erdi II.3.6.1.1

  • Pierre bere seme gaztenarekin dotzen-erdi bat urte iragan baitzuen (HE43: 13)
  • Dozen erdi bat bertso dudarikan gabe (HE29: 114)
  • Nik dozen erdi bat arraultz prejitu jan nuan, bi talorekin (EJ49: 112)
  • Badu, gutxienez, dozen erdi bat ballara, bakoitza bere elizarekin (EJ49: 31)
  • or abiatu gera dozen erdi bat mutil arrastaka-arrastaka (EJ49: 121)
  • Dozen erdira osatu ditut, ixildu egin biar det nik (EJ66: 124)
  • Dozen erdiya osatu ditut sentimentuz da dolorez (EJ66: 116)
  • Illa da, orain dala dozen erdi bat urte-edo (EJ66: 16)
  • Bota iezue dozen erdi bat bertso (EJ66: 160)
  • eta dozen erdiren bat an el ziran, beste zauritu-mordo batekin (EJ60: 143)
  • Aitaren egin orduko or irten dira dozena erdi bat gizon kubiertara beren metralletak gugana zuzenduaz (EJ03: 59-60)
  • Gure izkuntzak zu bezelako dozenerdi bat ba'leuzka (EJ69: 60)
  • Baditu dozenerdi bat oillo eta oriek ere goseak (EJ03: 14)

dozena-pare II.2.2.2.5

  • beren lurreko dozena pare bat botella-ardo bidaldu zizkiguten (EJ64: 113)

draga-ontzi I.5.4.2

  • Alako batean, adua lagun, Espaiñol Konsul-etxeak dei egin zuen, Arcachon inguruko ondartza zabalean ondarra-joa zegoen Cantabria dragaontzia bir-jasotze-ekintzan bere borondatez jardun nai zuten guztiak langille-batalloietatik aske geldituko zirela aginduz (EJ03: 41)

duda-apur II.3.2.2.1

  • Bañan egia esan, duda apur bat gelditu zaigu Ramosenak ote diran (EJ76: 71)

duda-izpi II.3.2.1.3

  • Gaur arte etorri den kulturak karakteristika horietaz duda-izpirik ez digu uzten (EI94: 29)

duintasun-auzi I.5.1

  • Nik ez zinat etorkizunik erreztu nahi, menderatu baizik. Duintasun hauzia dun (HE39: 74)

duro-pare II.2.2.2.5

  • Illero bi ogerleko ematen dizkio onek, ta gañontzeko eliz-zerbitzuagatik (eortzketa, ilkizun eta abar) beste duro pare bat etxeratzen al du (EJ03: 34)

Egoitza

  • B
  • BIZKAIA
  • Plaza Barria, 15.
    48005 BILBO
  • +34 944 15 81 55
  • info@euskaltzaindia.eus

Ikerketa Zentroa

  • V
  • LUIS VILLASANTE
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6.
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus

Ordezkaritzak

  • A
  • ARABA
  • Gaztelako atea, 54
    01007 GASTEIZ
  • +34 945 23 36 48
  • gasteizordez@euskaltzaindia.eus
  • G
  • GIPUZKOA
  • Tolare baserria. Almortza bidea, 6
    20018 DONOSTIA
  • +34 943 42 80 50
  • donostiaordez@euskaltzaindia.eus
  • N
  • NAFARROA
  • Oliveto Kondea, 2, 2. solairua
    31002 IRUÑEA
  • +34 948 22 34 71
  • nafarroaordez@euskaltzaindia.eus

Elkartea

  • I
  • IPAR EUSKAL HERRIA
  • Gaztelu Berria. 15, Paul Bert plaza.
    64100 BAIONA
  • +33 (0)559 25 64 26
  • +33 (0)559 59 45 59
  • baionaordez@euskaltzaindia.eus

Azkue Biblioteka eta argitalpenak

Maximiza tus ganancias en criptomonedas confiando en Bitplex 360, una plataforma diseñada para el éxito.
  • Euskaltzaindia - Real Academia de la Lengua Vasca - Académie de la Langue Basque
  • Plaza Barria, 15. 48005 BILBO
  • +34 944 158 155
  • info@euskaltzaindia.eus
z-library z-lib project
Casino siteleri arasında yerinizi alın, kazançlı çıkmanın keyfini sürün! Heyecanı kaçırmayın.
© 2015 Your Company. All Rights Reserved. Designed By JoomShaper